* علائم بيماري چگونه ظاهر مي شود ؟
برای مشاهده این لینک/عکس می بایست عضو شوید !برای عضویت اینجا کلیک کنید ]
خانم دکتر لطفا بفرماييد منظور از کم کاري مادرزادي تيروييد چيست؟
غده تيروييد که در قسمت جلوي گردن قرار دارد، از ماه سوم حاملگي شروع به فعاليت ميکند و فعاليت اين غده براي رشد و تکامل جنين و همچنين بعد از تولد لازم ميباشد. در نتيجه فعاليت غده تيروييد، هورمونهايي ساخته ميشود که اين هورمونها باعث رشد و تکامل مغز، رشد قد و باعث تنظيم فعاليتهاي قلب ميشود. از طرفي باعث سوخت و ساز چربي و پروتيين و قندها در بدن هم ميشود و در سوخت و ساز ويتامينها نيز تاثير دارد. از ديگر اعمال اين هورمون تنظيم درجه حرارت بدن است. براي رشد مغز، مخ و مخچه در 2 سال اول تولد، وجود غده تيروييد سالم با فعاليت طبيعي لازم ميباشد و اگر بچهاي دچار کم کاري تيروييد باشد، به اختلالات رشد شديد دچار ميشود.
يکي از اثرات خيلي مخرب کم کاري تيروييد در نوزادان، عقب ماندگي ذهني ميباشد.
کم کاري تيروييد در نتيجه اين ميباشد که يا غده تيروييد تشکيل نشده يا هورمونهايي که بايد توسط آن ساخته شوند، ساخته نميشوند. متاسفانه به علت شدت ضايعات، معمولا در همان سال اول تولد علامتهاي کم کاري مادرزادي تيروييد خود را نشان ميدهند.
عوامل ايجاد کننده کم کاري مادرزادي تيروييد کدام است؟
در کشورهايي که يد کم ميباشد، يکي از دلايل کم کاري مادرزادي تيروييد، کمبود يد ميباشد، ولي اکنون با توجه به اين که در بسياري از کشورها به نمک مصرفي، يد اضافه ميکنند (از جمله در کشور ايران)، شايعترين علت کم کاري تيروييد در نوزادي، تشکيل نشدن غده تيروييد ميباشد و هورمونهايي که بايد ساخته شوند به دلايل مختلف ساخته نميشوند؛مثلا به علت کمبود آنزيمهاي سازنده هورمون.
علت اصلي تشکيل نشدن غده تيروييد مشخص نميباشد، ولي ممکن است وجود يک سري پادتنهايي باشد که از رشد غده تيروييد جلوگيري مي کنند. همچنين ميتواند در اثر بيماريهاي ژنتيکي و ارثي، غده ي تيروييد تشکيل نشود و يا ممکن است در اثر اين باشد که هورموني که بايد غده تيروييد را تحريک کند (از غده هيپوفيز ترشح ميشود)، وجود نداشته باشد.
شيوع اين بيماري چقدر است و آيا ژنتيک در ايجاد آن تاثيري دارد؟
منظور از کم کاري نوزادي تيروييد اين است که اين بيماري در دوره جنيني و نوزادي ايجاد ميشود.
به دنبال مطالعاتي که در ايران انجام گرفته، تقريبا از هر 1300 نوزاد، يک نفر دچار کم کاري نوزادي تيروييد ميباشند و معمولا نوزادان دختر دو برابر بيشتر از نوزادان پسر به اين بيماري مبتلا ميشوند. اگر در خانوادهاي سابقه کمکاري غده تيروييد به اضافه گواتر (بزرگي غده تيروييد) وجود داشته باشد احتمال تکرار اين بيماري در بچههاي ديگر نيز وجود دارد. ولي اصولا در خود کم کاري غده تيروييد، زمينه فاميلي کم مي باشد و ميتوان گفت که شايعترين انواع اين بيماري ارثي نميباشند و معمولا به صورت تکي ايجاد ميشود.
علايم بيماري کم کاري مادرزادي تيروييد کدام است؟
متاسفانه در 90 درصد موارد اين بيماري در اوايل نوزادي، هيچ علامتي وجود ندارد و به همين خاطر پزشکان توصيه ميکند در کشور ايران که غربالگري براي کم کاري تيروييد انجام نميگيرد، همه والدين بايستي بچههايشان را براي کم کاري تيروييد تست کنند و حتما بايد آزمايش تيروييد براي بچهها انجام گيرد. از طرفي وقتي که پزشک به تشخيصي ميرسد و علايم را مشاهده ميکند ممکن است خيلي دير شده باشد، در نتيجه بهتر است قبل از اين که علايم مشاهده شود، اين بيماري تشخيص داده شود.
علايمي که باعث مشکوک شدن پزشک به اين بيماري ميشود، عبارتاند: زردي که طول بکشد، بچههايي که زياد ميخوابند و کم گريه ميکنند، بچههايي که فتق نافي دارند و نوزاداني که يبوست دارند، نوزاداني که درجه حرارتشان خيلي پايين است، نوزاداني که حالت صداي آنها بم ميباشد و گريههاي خش يا حالت خفگي دارند و به طور کلي اختلال رشد بارز و قوي دارند.
راههاي تشخيص بيماري کم کاري مادرزادي تيروييد کدام است؟
تشخيص اين بيماري بيشتر آزمايشگاهي ميباشد و بهتر است جهت تشخيص ترجيحا در روزهاي 5 تا 7 تولد آزمايش تيروييد انجام شود؛ چون اين بيماري هيچ علامتي ندارد، تشخيص لازم است حتما با انجام آزمايش تيروييد تاييد شود.