3مباني شبكه

[Haroon]

Subnet Mask چيست Subnet Mask عددي است كه در واقع تعداد بيت (Bit) هاي Host ID و Net ID را مشخص مي كند و در كلاسهاي مختلف متفاوت است . اكنون Subnet Mask هاي استاندارد را در كلاس هاي مختلف مورد برسي قرار مي دهيم.
Subnet Mask در كلاسهاي مختلف
Subnet Mask در كلاس A به صورت 255.0.0.0 است. يعني همان طور در درس گذشته گفته شد NetID، داراي هشت بيت است و بقيه بيت ا مربوط به HostID مي شوند. Subnet Mask در كلاس B به صورت 255.255.0.0 است و در كلاس C به صورت 255.255.255.0 مي باشد. دقت داشته باشيد كه اين Subnet Mask ها مربوط به سرويس دهندها هستند. به عنوان مثال Subnet Mask ، با عدد 255.255.255.0 مربوط به سرويس دهنده اي (Server) است كه از IP كلاس C براي سرويس دادن به مشتري هايش (Client) استفاده ميكند نه به ما كه يك Host بر روي آن هستيم. Subnet Mask يك Client كه روي IP كلاس C است 255.255.255.255 است ، يعني هيچ بيتي براي Host ندارد. اگر اين مطلب را متوجه شده باشيد به راحتي مي توانيد Subnet Mask را در بقيه كلاسها به راحتي براي خود تحليل كنيد.
Default gateway
Default gateway عددي (IP) است كه نشان مي دهد ما به كدام كامپيوتر متصل هستيم و از آن سرويس مي گيريم. به عنوان مثال Default gateway من در حال حاضر 213.215.173.1 است. يعني IP كامپيوتري كه من به آن Connect شده ام و از آن سرويس مي گيرم 213.215.173.1 است. شروع مبحث Port ها: پرت ها را مي توان به دروازه هايي براي ورود و خروج اطلاعات تشبيه كرد كه كامپيوتر با استفاده از آنها اطلاعات را دريافت و يا به بيرون انتقال مي دهد. Port ها در كامپيوتر به دو دسته كلي تقسيم مي شوند. يكي پرتهاي سخت افزاري و ديگري پرت هاي نرم افزاري. Port سخت افزاري چيست ؟ پرت هاي سخت افزاري به پرتهايي گفته مي شود كه لوازم جانبي كامپيوتر مثل : صفحه كليد، ماوس ، مانيتور ، پرينتر ، اسكنر و .. به وسيله آنها به كامپيوتر متصل مي شوند. براي هك كردن يك كامپيوتر اغلب از Port هاي نرم افزاري استفاده مي كنيم به همين دليل فعلا بيشتر از اين به مبحث Port هاي سخت افزاري نمي پردازيم. Port هاي نرم افزاري چيست ؟ پرتهاي نرم افزاري به پرتهايي گفته ميشود كه در شبكه هاي كامپيوتري از آنها براي دريافت و يا ارسال داده ها از روي يك كامپيوتر به كامپيوتر ديگر استفاده مي شود.
تعداد پرتهاي نرم افزاري 65535 تا است و هر كدام مخصوص سرويس خاصي در شبكه مي باشد. به عنوان مثال Port شماره 80 براي ديدن صفحات وب به كار مي رود ، Port شماره 110 براي دريافت E-Mail و .... چگونه مي توان با استفاده از پورت ها ، به سرويس هاي مختلف دست پيدا كرد؟ هر پورت زبان خاص خودش را دارد كه ما با استفاده از دستوراتي كه براي هر پورت در نظر گرفته شده با آن صحبت مي كنيم. در بعضي مواقع اين دستورات در سيستم عامل هاي مختلف (Windows,Linux,.. ) با هم تفاوت هايي دارند اما اساس كار آنها يكسان است. به عنوان مثال براي ديدن صفحات وب يك سايت ( يا به عبارت ديگر سرويس گرفتن از سرور وب آن) بايد پورت مربوط به آن را بدانيم . شماره اين پورت 80 است پس ما بايد با سرور وب (Web Server) يك ارتباط از روي پورت 80 برقرار كرده و شروع به صحبت كردن با اين پورت كنيم. فرض مي كنيم كه ارتباط ما در حال حاضر از طريق خط فرمان با پورت 80 برقرار شده، پس به صحبت با اين پورت مي پردازيم .
به عنوان مثال به Web Server درخواست صفحه اصلي يا همان home Page را به صورت زير مي دهيم GET /index.html http/1.0 مثال بالا نمونه ساده اي از صحبت كردن با يك پورت بود. حتما متوجه شده ايد كه اگر بخواهيم به روش بالا صفحات يك سايت را مرور كنيم هم وقت زيادي تلف مي شود و هم اينكه نتيجه كار براي ما سودي ندارد زيرا تنها كدهاي HTML صفحه نمايش داده مي شوند و هيچ گونه شكل گرافيكي در خروجي وجود ندارد!!!! براي رفع اين مشكل نرم افزارهايي به وجود آمده است كه پورت ها توسط آنها هدايت مي شود. يعني كار بر هيچ گونه دستوري را به طور مستقيم برروي پورت ارسال نمي كند. در واقع اين نرم افزارها رابط بين كاربر و پورت مورد نظر هستند و با دريافت و درخواست از كاربر آن را به صورت قابل فهم براي پورت ترجمه و آن را ارسال مي كنند. پس از ارسال درخواست پاسخي كه به صورت كد است از طريق همان پورت برروي كامپيوتر ها ارسال مي شوند. پاسخ پورت نيز توسط همان نرم افزار براي ما ترجمه شده و برروي صفحه نمايش نقش مي بندد. پس از اين تعاريف بياييد به مثال قبل بازگرديم. ما مي خواستيم . صفحه اصلي يك وب سايت را نگاه كنيم اما پاسخ براي ما قابل فهم نبود و زمان زيادي را نيز طلب مي كرد. حالا اگر از سيستم عامل ويندوز استفاده مي كنيد Internet Explorer يا (IE) خود را باز كنيد. IE يكي از محبوب ترين نرم افزارهاي تحت ويندوز براي مرور صفحات وب است كه در اكثر نسخه هاي Microsoft Windows يافت مي شود. شما ميتوانيد از نرم افزارهاي مورد علاقه تان براي اين كار استفاده كنيد اما اين نكته هميشه ثابت است كه درخواست برروي پورت 80 فرستاده مي شود.
حتما مي دانيد كه با وارد كردن نام يك سايت در Address Bar به راحتي مي توانيد صفحه اصلي آن را ببينيد و تنها با يك كليك به صفحات ديگر انتقال پيدا كنيد . حالا يك بار براي خودتان كارهايي را كه IE براي نمايش دادن يك وب سايت به شما انجام مي دهد را توضيح دهيد تا آن را به خاطر بسپاريد. ضمنا توجه داشته باشيد كه اين مهم تنها پورت 80 شما را شامل نمي شود بلكه هر داده اي كه وارد كامپيوتر مي شود بايد توسط نرم افزار يا خود سيستم عامل ترجمه شود تا به صورت قابل فهم در آيد. اين مطالبي كه تا اينجا خوانديد براي آشنايي كلي با Portها بود. مفهوم Portهاي باز و بسته چيست ؟ Port باز : Port باز به Port ي گفته مي شود . كه بتوان با آن ارتباط برقرار كرد و از روي آن اطلاعاتي گرفته و يا برروي آن داده اي ارسال كنيم. Port بسته : به پرتي گفته مي شود كه نتوانيم با آن ارتباط برقرار كنيم و در نتيجه از ارسال و دريافت داده برروي آن باز بمانيم . براي اينكه مفاهيم بالا را بهتر متوجه شويد مثال زير را كه به طبان ساده بيان شده را با دقت بخوانيد: همان طور كه گفته شد براي استفاده از سرويس هاي مختلف در اينترنت از Port هاي مختلف كه هريك مخصوص يك سرويس هستند استفاده مي شود .به عنوان مثال من يك POP3 Mailbox دارم. اگر بخواهم e-mail هايم رو بخوانم بايد به سرور ميل (mail server) وصل بشويم. براي خواندن e-mail هايي كه داخل POP Box من هستند بايد از Port 110 استفاده كنيم ، پس تا يك ارتباط با Mail server Port 110 برقرار نكنيم نمي توانيم e-mail هاي موجود در آن را بخوانم. همان طور كه گفته شد از نرم افزارهاي مختلف براي اين كار استفاده ميتوان كرد. پس قرار بر اين شد كه من يك درخواست روي پورت mail server 110 اي كه از آن آدرس ايميل دارم بدم تا بتوانم ايميل هايم را بخوانم. خوب ، من يه در خواست به mail server مي دهم و بعد از برقراري ارتباط به mail server ايميلهايم را ميخوانم. حالا اگر در خواست دادم و سرور در خواست من رو قبول نكرد چي؟ اين ميتونه معنايش اين باشد كه پورت 110 سرور براي پاسخگويي آمادگي ندارد و اين يعني خواندن ايميل تعطيله چون پورت 110 بسته است. از مثال بالا نتيجه مي گيريم كه اگر بخواهيم از يك سرور و يا حتي يك كامپيوتر خانگي اطلاعات بگيريم و يا روي آن اطلاعات بفرستيم بايد پورت مربوط به درخواست ما باز باشد و به درخواست ما جواب بدهد. آشنايي با پورت هاي مختلف : براي اين كه با پورت هاي مختلف آشنا شده و ذهنيتي از يك پورت ليست داشته باشيد تعدادي از مهمترين پورتها را در زير برسي مي كنيم. در آينده با پورتهاي بيشتري آشنا شده و انها را به طور مفصل شرح مي دهيم : Description Port Number Keyword Echo 7 echo Daytime 13 daytime File Transfer 21 ftp Telnet 23 telnet Simple Mail Transfer 25 smtp Trivial File Transfer 69 tftp Finger 79 finger World Wide Web HTTP 80 http Post Office Protocol - Version 3 110 pop3
نكات مهم درس : 1- در اين درس تنها Subnet Mask هاي استاندارد برسي شدند. بنابر اين Subnet Mask هاي ديگري نيز وجود دارند كه در صورت لزوم در آينده آنها را توضيح خواهم داد. 2- باز بودن يك پورت دليل بر اين نيست كه ما مي توانيم حتما از آن اطلاعاتي دريافت كنيم. 3- Mail server ، سروري است كه mail box هاي ما در آن قرار دارد و web server سروري است كه يك سايت را برروي اينترنت نگه مي دارد.