آشنايي با CPU (ريزپردازنده يا ميكرو پروسسور) (بخش اول)
ريزپردازنده واحد پردازش مركزي يا مغز رايانه مي باشد. اين بخش مدار الكترونيكي بسيار گسترده و پيچيده اي مي باشد كه دستورات برنامه هاي ذخيره شده را انجام مي دهد. جنس اين قطعه كوچك (تراشه) نيمه رسانا است. CPU شامل مدارهاي فشرده مي باشد و تمامي عمليات يك ميكرو رايانه را كنترل مي كند. تمام رايانه ها (شخصي، دستي و... ) داراي ريزپردازنده مي باشند. نوع ريزپردازنده در يك رايانه مي تواند متفاوت باشد اما تمام آنها عمليات يكساني انجام مي دهند.
تاريخچه ريزپردازنده :
ريزپردازنده پتانسيل هاي لازم براي انجام محاسبات و عمليات مورد نظر يك رايانه را فراهم مي سازد. در واقع ريزپردازنده از لحاظ فيزيكي يك تراشه است. اولين ريزپردازنده در سال ۱۹۷۱ با نام Intel ۴۰۰۴ به بازار عرضه شد. اين ريزپردازنده قدرت زيادي نداشت و تنها قادر به انجام عمليات جمع و تفريق ۴ بيتي بود. تنها نكته مثبت اين پردازنده استفاده از يك تراشه بود، زيرا تا قبل از آن از چندين تراشه براي توليد رايانه استفاده مي شد. اولين نوع ريزپردازنده كه بر روي كامپيوتر خانگي نصب شد. ۸۰۸۰ بود. اين پردازنده ۸ بيتي بود و بر روي يك تراشه قرار داشت و در سال ۱۹۷۴ به بازار عرضه گرديد. پس از آن پردازنده اي كه تحول عظيمي در دنياي رايانه بوجود آورد ۸۰۸۸ بود. اين پردازنده در سال ۱۹۷۹ توسط شركت IBM طراحي و در سال ۱۹۸۲ عرضه گرديد. بدين صورت توليد ريزپردازنده ها توسط شركت هاي توليدكننده به سرعت رشد يافت و به مدل هاي ۸۰۲۸۶، ۸۰۳۸۶، ۸۰۴۸۶، پنتيوم ۲ ، پنتيوم ۳ ، پنتيوم ۴ منتهي شد.
اين پردازنده ها توسط شركت Intel و ساير شركت ها طراحي و به بازار عرضه شد. طبيعتاً پنتيوم هاي ۴ جديد در مقايسه با پردازنده ۸۰۸۸ بسيار قوي تر مي باشند زيرا كه از نظر سرعت به ميزان ۵۰۰۰ بار عمليات را سريعتر انجام مي دهند. جديدترين پردازنده ها اگر چه سريعتر هستند گران تر هم مي باشند. كارآيي رايانه ها بوسيله پردازنده آن شناخته مي شود. ولي اين كيفيت فقط سرعت پروسسور را نشان مي دهد نه كارآيي كل رايانه را. به طور مثال اگر يك رايانه در حال اجراي چند نرم افزار حجيم و سنگين است و پروسسور پنتيوم ۴ آن ۲۴۰۰ كيگاهرتز است، ممكن است اطلاعات را خيلي سريع پردازش كند. اما اين سرعت بستگي به هاردديسك نيز دارد. يعني اين كه پروسسور جهت انتقال اطلاعات زمان زيادي را در انتظار مي گذراند.
پروسسورهاي امروزي ساخت شركت Intel، پنتيوم ۴ و سلرون هستند. پروسسورها با سرعت هاي مختلفي برحسب گيگاهرتز (معادل يك ميليارد هرتز با يك ميليارد سيكل در ثانيه است) براي پنتيوم ۴ از ۴/۱ گيگاهرتز تا ۵۳/۲ متغير است و براي پروسسور سرعت از ۸۵/۰ گيگاهرتز تا ۸/۱ گيگاهرتز است. يك سلرون همه كارهايي را كه يك پنتيوم ۴ انجام مي دهد را مي تواند انجام دهد اما نه به آن سرعت.
پردازنده دو عمل مهم انجام مي دهد:
۱- كنترل تمام محاسبات و عمليات
۲- كنترل قسمت هاي مختلف
پردازنده در رايانه هاي شخصي به شكل يك قطعه نسبتاً تخت و كوچك به اندازه ۸ يا ۱۰ سانتي متر مربع كه نوعي ماده، مانند پلاستيك يا سراميك روي آن را پوشانده است تشكيل شده در واقع فرآيند بوجود آمدن اين مغز الكترونيكي به اين گونه مي باشد كه از سيليكان به علت خصوصيات خاصي كه دارد جهت ايجاد تراشه استفاده مي شود. بدين گونه كه آن را به صورت ورقه هاي بسيار نازك و ظريف برش مي دهند و اين تراشه ها را در درون مخلوطي از گاز حرارت مي دهند تا گازها با آنها تركيب شوند و بدين صورت طبق اين فرآيند شيميايي سيليكان كه از جنس ماسه مي باشد به فلز و بلور تبديل مي شود كه امكان ضبط و پردازش اطلاعات را در بردارد. اين قطعه كار ميليونها ترانزيستور را انجام مي دهد.
پردازنده وظايف اصلي زير را براي رايانه انجام مي دهد:
۱- دريافت داده ها از دستگاه هاي ورودي
۲- انجام عمليات و محاسبات و كنترل و نظارت بر آنها
۳- ارسال نتايج عمليات با دستگاه هاي خروجي
پردازنده مانند قلب رايانه است و از طريق كابلهاي موجود با واحدهاي ديگر مرتبط مي شوند.
در واقع از نظر فني عملكرد پردازنده با دو ويژگي تعيين مي شود:
۱- طول كليد- تعداد بيت هايي كه يك پردازنده در هر لحظه پردازش مي كند و طول اين كلمات معمولاً ۴ و ۸ و ۱۶ و ۳۲ و يا ۶۴ بيتي مي باشد.
۲- تعداد ضربان الكترونيكي كه در يك ثانيه توليد شده است و با واحد مگاهرتز سنجيده مي شود.
محل قرارگيري پردازنده ها بر روي مادربرد مي باشد. بنابراين بايستي هماهنگي لازم بين مادربرد و پردازنده وجود داشته باشد. اين هماهنگي باعث بالا رفتن عمليات رايانه مي شود. در غير اين صورت نتيجه خوبي بدست نمي آيد.
نكته: بر روي پردازنده حروف و ارقامي ديده مي شود كه در واقع نشان دهنده شماره سريال ها ،سرعت، ولتاژ، مدل، نسل و نام سازنده آن مي باشد. با توجه به نوع دستورالعمل ها يك ريزپردازنده با استفاده از واحد منطبق و حساب خود (ALU) قادر به انجام عمليات محاسباتي مانند جمع و تفريق و ضرب و تقسيم است. البته پردازنده هاي جديد اختصاصي براي انجام عمليات مربوط به اعداد اعشاري نيز مي باشند. ريزپردازنده قادر به انتقال داده ها از يك محل حافظه به محل ديگر مي باشند و مي توانند تصميم گيري نمايند و از يك محل به محل ديگر پرش داشته باشد تا دستورالعمل هاي مربوط به تصميم اتخاذ شده را انجام دهد.
:yes: :yes: :yes:
آموزش CPU (ريزپردازنده يا ميكرو پروسسور) (بخش دوم)
شركت هاي توليد كننده پردازنده:
با توجه به اين كه پردازنده ها دستورهاي خاصي را مي پذيرند و برنامه هاي خاصي را اجرا مي كنند، طبيعتاً پردازنده هاي گوناگوني وجود دارند. اين پردازنده ها توسط شركت هاي مختلفي توليد مي شوند. بعضي از آن ها مشابه و سازگارند و برخي ديگر ناسازگار. معروف ترين اين شركت ها عبارتنداز: Intel- IBM- AMD- Cyrix- Motorola- IDT- IIT- NEC- Nexgen- Rise- Metaflow- Chips & Technology معمولاً بر روي هر CPU نام شركت توليد كننده نوشته مي شود، ممكن است شماره آن نيز همراه با حرف اول و يا دو حرف اول توليد كننده نوشته شود.
نسل هاي پردازنده ها
مهم ترين عامل شناسايي پردازنده ها، نوع آنها مي باشد كه با شماره و يا نام اختصاصي مشخص مي شود. از بين پردازنده هاي توليد شده نوع اينتل و موتورولا متداولتر از بقيه هستند. موتورولا پردازنده خود را به صورت ۸۶xxx يا نام اختصاصي و اينتل به صورت ۸۰x86 يا نام اختصاصي خود به بازار معرفي نمودند. بدين صورت x مي تواند يك عدد دلخواه يك رقمي باشد كه هر چه مقدار آن بيشتر باشد در نتيجه رقم آن بزرگ تر بوده و پردازنده جديد تر، سريعتر و كاراتر مي باشد. قبل از پردازنده پنتيوم پردازنده ها يك شماره ۵ رقمي داشتند كه دو رقم سمت چپ معمولاً نام پردازنده و سه رقم سمت راست نسل پردازنده رامشخص مي كنند.
برخي سازندگان ديگر به جاي شماره از نام هاي اختصاصي مانند K5 و K6 استفاده مي نمودند.
مدل پردازنده
هر كدام از نسل هاي مختلف پردازنده ها داراي انواع متفاوتي مي باشند كه براي كارهاي خاصي ساخته شده اند. به عنوان مثال پردازنده هاي ۸۰۴۸۶ داري انواع (SX- SLC- DX- DX2- DX3- DX4- DX5) مي باشد كه در آن DX اولين پردازنده با يك كمك پردازنده است كه داراي ۸ كيلوبايت حافظه زمان اوليه مي باشد و سرعت آن۵۰ برابر ۸۰۸۸ است، در صورتي كه SX فاقد كمك پردازنده مي باشد. نسل پنجم پردازنده اينتل داراي مدل هاي (كلاسيك، MMX) مي باشد. نسل ششم پردازنده اينتل داراي مدل هاي (IIT,II ,PRO Celeron ) هستند. نسل هفتم پردازنده هاي اينتل داراي مدل هاي (ايتانيوم) ۶۴ بيتي با سرعت يك گيگاهرتز) مي باشد.
سرعت پردازنده :
يكي از مواردي كه مستقياً روي كارآيي پردازنده اثر مي گذارد سرعت آن است كه معمولاً بر روي آن نوشته مي شود. هر چه پردازنده سريعتر باشد اطلاعات را سريعتر پردازش مي كند. سرعت پردازنده ها بر حسب مگاهرتز بيان مي شود و يك مگاهرتز، معادل يك ميليون چرخه در ثانيه است. بعضي توليد كنندگان سرعتي كه بر روي پردازنده مي نويسند واقعي نيست، بلكه آنها توانمندي پردازنده در مقابل اينتل را مي سنجند و به آن سرعت معادل پنتيوم مي گويند. عوامل مؤثر در كارآيي پردازنده فركانس ساعت يا سرعت ساعت است كه معمولاً به دو صورت مي باشد:
۱- سرعت ساعت داخلي: در اين حالت پردازنده عمليات داخلي خود را براساس اين ساعت انجام مي دهد، اين سرعت برابر سرعتي است كه بر روي پردازنده ذكر شده است. در هنگام فروش نيز اين سرعت را معرفي مي كنند. مانند:P4/2.2Ghz
۲- سرعت ساعت خارجي (سرعت گذرگاه سيستم): اين سرعت درواقع مدار الكترونيكي است كه خارج از تراشه قرار دارد و به پايه هاي مربوط به ساعت وصل مي شود. اطلاعات خارج از پردازنده مانند اطلاعات حافظه اصلي رايانه بر اين اساس سنجيده مي شود.
ولتاژ پردازنده :
در ابتداي ساخت پردازنده ها از ولتاژ ۵ ولتي به صورت استاندارد استفاده مي شد، اما پس از ورود پردازنده هاي «۴۸۶ دي ايكس ۴» و «پنتيوم» از ولتاژهاي پايين تر مانند ۸/۲ و ۳/۳ نيز استفاده مي شود.
جايگاه پردازنده :
پردازنده معمولاً بر روي شبكه اي از سوراخ هاي كوچك بر روي مادربرد قرار مي گيرد. به طور كلي تراشه گير، محلي براي نصب پردازنده يا هر نوع آي سي است.
پردازنده معمولاً روي مادربرد لحيم نمي شود تا بتوان آن را ارتقا يا تعويض نمود.
گرماگير پردازنده:
پردازنده ها در زمان كار كردن گرماي زيادي توليد مي كنند و اگر اين گرما دفع نشود ممكن است پردازنده بسوزد. براي خنك نگه داشتن پردازنده از چند روش استفاده مي كنند:
۱- استفاده ازFan : قرارگيري يك پنكه كوچك بر روي پردازنده باعث حركت هوا و هدايت گرما به بيرون مي شود. معمولاً در جعبه اصلي رايانه پنكه اي براي بيرون بردن گرما وجود دارد. با اين حال قرار دادن يك پنكه كوچك پردازنده را بهتر خنك مي كند و كارآيي رايانه بالا مي رود. بعضي از پنكه ها براي اتصال به پردازنده داراي يك گيره مي باشد كه بايد توجه نمود در هنگام نصب نبايد به مادربرد برخورد كند.
۲- استفاده از گرماگير: گرماگير وسيله اي فلزي است كه حرارت توليد شده را به وسيله يك قطعه الكتريكي جذب و به بيرون مي فرستد. گرماگير داراي پره هاي فلزي يا سراميكي است.
۳- استفاده از مواد پركننده: اين مواد بين پردازنده و پنكه قرار مي گيرد و باعث خنك شدن پردازنده مي شود. اين ماده با نام چسب نيز شناخته مي شود.
پردازنده هاي تقلبي :
جهت تشخيص پردازنده هاي تقلبي از اصل مي توان از روش هاي زير استفاده نمود:
۱- روش چشمي: كج بودن نوشته هاي روي پردازنده - كم رنگ بودن نوشته ها - وجود خراش - وجود رنگ پريدگي چاپ قبلي - كوچك و بزرگ بودن حروف و عددها
۲- شماره سريال: جهت دريافت شماره سريال هاي واقعي مي توانيد از برنامه ID CPUاستفاده نماييد و يا به سايت پردازنده مربوطه متصل شويد.
۳- اطلاعات بايوس.
۴- اطلاعات برنامه هاي عيب ياب.
خرابي پردازنده ها
يكي از علت هاي خوب كار نكردن رايانه مي تواند خرابي پردازنده باشد كه البته در اولويت قرار ندارد يعني درصد خراب شدن آن بسيار كم مي باشد. برنامه اي به نام پست خطاي پردازنده را اعلام مي كند كه آن را با زدن بوق هاي پشت سر هم بيان مي كند.
برنامه ديگر در اين رابطه Ndiags نورتن مي باشد كه پردازنده را تست و كنترل مي كند.
:yes: :yes: :yes:
برد اصلي (Mother Board) : (بخش اول)
بزرگترين بردي كه در داخل كيس رايانه مشاهده مي شود، مادربرد است. اين برد يكي از اجزاي اساسي و مهم محسوب مي شود. در سال ۱۹۸۲ همزمان با ارائه اولين كامپيوترهاي شخصي از برد اصلي استفاده گرديد. اين برد دربرگيرنده پروسسور، رم، انواع درايوها (اعم از هارد ديسك، سي دي رام، فلاپي درايو) و ساير موارد مي باشد. اين قطعات بوسيله كابل به برد اصلي متصل هستند ، در زمان كار كردن رايانه، اطلاعات درايوها، پروسسور و رم در حال انتقال در اين برد مي باشد. مثلاً زماني كه برنامه اي را اجرا مي كنيم يا فايلي را ذخيره مي نماييم كارت هاي مودم، شبكه، صدا و گرافيك بوسيله اسلات هاي مادربرد به آن وصل مي شوند و زماني كه در حال كار با اينترنت هستيم، موسيقي گوش مي دهيم و يا برنامه اي را اجرا مي كنيم اطلاعات بين كارت ها، برد و پروسسور در حال رد و بدل است. جهت اتصال قطعات برروي مادربرد، شكاف يا اسلات وجود دارد. اكثر كارت ها داراي يك لبه اتصال دهنده مي باشند كه از طريق اين لبه برروي شكاف ها قرار دارند.
برد اصلي شامل چند چيپ ست مي باشد و اين چيپ ها نقل و انتقال اطلاعات بين پروسسور و ديگر اجزا را ميسر مي سازند. مادربردها در انواع مختلفي از نظر شكل و اندازه توليد مي شوند. شكل و اندازه آن ها متناسب با كيس هاي موجود در بازار مي باشد. اگر مادربرد خراب باشد رايانه از كار مي افتد. توجه داشته باشيد كه مادربردها داراي امكانات مشابهي نمي باشند و اگر مادربردي كارت خاصي را پشتيباني نكند نمي توان از آن كارت استفاده كرد. در ضمن اينكه همه مادربردها نمي توانند با همه پردازنده ها كار كنند.
اجزاي اصلي مادربرد
وجود تمام قطعاتي كه برروي مادربرد قرار دارند الزامي مي باشد. اين قطعات عبارتند از:
۱- تراشه هاي حافظه اصلي(رم) و جايگاه آن
۲- پردازنده و تراشه گير پردازنده
۳- تراشه هاي حافظه BIOS
۴- كمك پردازنده و جايگاه آن
۵- كليدهاي قطع و وصل و اتصال گرهاي تنظيم (جامپرها)
۶- محل اتصال كابل هاي برق
۷- محل اتصال صفحه كليد
۸- محل اتصال بلندگو
۹- محل قرارگيري شكاف ها يا اسلات ها
۱۰- باتري و محل اتصال آن
۱۱- چندين قطعه الكترونيكي ديگر مانند خازن ها، كريستال، مقاومت ها، چيپ ست ها و ساير موارد
خازن ها انرژي را ذخيره مي كنند و معمولاً براي تنظيم امواج، به عنوان يكسو كننده، جهت تبديل جريان متناوب به مستقيم به كار مي رود. كريستال ها ضربان هاي ساعت را در فاصله هاي زماني ثابت توليد مي كنند و مقاومت ها نيز ولتاژ امواج را تغيير مي دهند.
انواع مادربردها از نظر شكل
همان طور كه مي دانيد اندازه مادربردها بايد با منبع تغذيه و جعبه رايانه متناسب باشد.
انواع مادربردها از نظر شكل عموماً به موارد زير تقسيم مي شود:
۱- مادربرد سبك PC/XT
۲- مادربرد سبك AT/Full size
۳- مادربرد سبك Baby AT or Mini AT
۴- مادربرد سبك LPX
۵- مادربرد سبك ATX
۶- مادربرد سبك NLX
- مادربرد سبك PC/XT در سال ۱۹۸۱ به بازار عرضه شد و هم اكنون مورد استفاده قرار نمي گيرد. طول آن در حدود ۳۰ و عرض آن در حدود ۲۰ سانتي متر و داراي ۵ شكاف براي كارت ها بود.
- مادربرد سبك AT/Full size در سال ۱۹۸۴ به بازار عرضه شد. طول آن ۳۵ و عرض آن ۳۰ سانتي متر مي باشد و تقريباً از دور خارج شدند و ديگر توليد نمي شوند، زيرا بسيار بزرگ بودند.
- مادربرد سبك Baby AT or Mini AT تقريباً استاندارد مادربرد AT/Full size را دارد ولي از نظر اندازه كوچك تر از آن است. از آنجايي كه اين مادربرد در هر جعبه اي جاي مي گيرد، بيشتر مادربردهاي كنوني بدين شكل توليد مي شوند.
- مادربرد LPX مانند نوع قبل داراي دو گونه كوچك و بزرگ بود. اين مادربرد داراي اين امكان است كه بعد از نصب اتصالات مختلف در قسمت عقب قرار مي گيرد و شكاف ها بر روي يك كارت جدا نصب مي شود و اتصال گرها در كنار هم در عقب مادربرد قرار مي گيرند. درضمن اينكه اين نوع مادربردها داراي اتصال گرهاي اضافي نيز مي باشند.
- مادربرد ATX در سال ۱۹۹۵ طراحي شدند كه شباهتي به مادربردهاي Baby AT or Mini AT دارند. با اين تفاوت كه ۹۰ درجه تغيير شكل يافته اند، در اين گونه مادربردها تهويه رايانه به خوبي انجام مي شود و داراي يك نوع جامپر مي باشد. در اين نوع بردهاي اصلي نمي توان از هر دو نوع حافظه استفاده نمود. اين نوع بردها داراي امكاناتي مي باشند كه مي توان بدون استفاده از كابل هاي بلند قطعات را بر روي آن وصل كرد زيرا داراي جايگاه هاي خاصي مي باشند. درضمن اينكه مي توان بر روي شكاف هاي آن هر كارتي با هر طولي را بر روي آن نصب كرد.- كار با مادربرد NLX بسيار ساده مي باشد. تعميرات، نگهداري و ارتقاء آنها نيز ساده تر است.
:yes: :yes: :yes:
برد اصلي (Mother Board) (بخش دوم)
مادربرد آن برد:
بعضي مواقع مادربردها كارت صدا، گرافيك، مودم و شبكه را به صورت مجتمع دربردارد و ديگر نيازي نيست تا آنها را به صورت جداگانه خريداري نمود و بر روي آن نصب كرد. به اينگونه بردهاي اصلي آن برد مي گويند، و معمولا داراي قيمت كمتري مي باشند. به اين دليل كه عموماً قابل ارتقا، تغيير و تعمير نمي باشند.
مادربردهاي آن برد معمولاً دربرگيرنده يك يا چند مورد از قطعات گفته شده مي باشند كه مي توان بعضي از آنها را غيرفعال نمود و كارت موردنظر خود را بر روي آن نصب كرد با توجه به اينكه اينگونه مادربردها اسلات هاي كمتري دارند، بنابراين انعطاف پذيري كمتري نيز دارند.
گذرگاه هاي توسعه :
گذرگاه يا خط حامل، يك مسير عمومي است كه داده ها از روي آن نقل و انتقال مي كنند. اين مسير به وسيله مدارهاي الكتريكي بين قسمت هاي ديگر يك رايانه ارتباط برقرار مي كنند. اين مقدار داده ها مي توانند به صورت همزمان از گذرگاه ها عبور كنند و مقدار آنها بر حسب بيت مي باشد.
به طور معمول ۴ گذرگاه اصلي در رايانه ها وجود دارد:
۱- گذرگاه پردازنده
۲- گذرگاه حافظه
۳- گذرگاه آدرس
۴- گذرگاه ورودي- خروجي
گذرگاه پردازنده مسير ارتباط پردازنده و تراشه هاي مجتمع يا چيپ ست هاست.
اين گذرگاه ،داده ها را به سرعت به پردازنده منتقل مي كند و از آن به بيرون مي فرستد و سرعت آن نسبت به ساير گذرگاه ها بسيار سريعتر مي باشد، گذرگاه حافظه ،داده ها را بين پردازنده، رم و حافظه رم انتقال مي دهد.
مهم ترين گذرگاه هاي توسعه عبارتند از:
گذرگاه ISA: همان طور كه مي دانيد در رايانه قطعات مختلف از طريق يك سري خطوط با يكديگر ارتباط دارند كه به آن ها خط حامل مي گويند. درواقع قطعات موردنياز بر روي اين خط قرار مي گيرند.
اين گذرگاه هاي ۸ بيتي ISA نام داشتند، سپس در چند سال بعد گذرگاه هاي ۱۶ بيتي به بازار عرضه شدند، اين گذرگاه ها به علت ضريب اطمينان بالا، كارابودن و سازگاري هنوز به كار مي روند.
گذرگاه ESA :پس از توليد رايانه ۳۸۶ گذرگاه هاي عريض ۳۲ بيتي به كار گرفته شد. اين گذرگاه ها داراي شكاف هاي ۳۲ بيتي مي باشند به همين دليل نمي توان در آنها از كارت هاي ۸ يا ۱۶ بيتي استفاده كرد.
نكته: نوعي از گذرگاه ISA به نام MCK بوجود آمد، كه معماري گذرگاه ۱۶ بيتي و ۳۲ بيتي را با هم داشت اين سيستم از سيستم هاي ISA سريعتر و با آن ها ناسازگارتر بود. گذرگاه هاي ديگري مانند گذرگاه VESA، Local Buss، PCT، USP، AGP و موارد ديگر نيز وجود دارند كه به علت محدوديت آموزشي به توضيح آن ها نمي پردازيم.
نصب و تعويض كارت ها :
همان طور كه مي دانيد مدارهاي گرافيك، صدا، تصوير، مودم و ساير موارد كه بر روي يك صفحه قرار گرفته اند را كارت مي گويند. جهت تعويض يا نصب آنها در رايانه اعمال زير را انجام دهيد:
* با پيچ گوشتي پيچ هاي نگهدارنده كارت را باز كنيد. بدون اينكه كارت هيچ گونه مقاومتي از خود نشان دهد آن را با احتياط و با حركت دادن به سمت جلو و عقب با كشيدن تدريجي به سمت بالا از محل خود جدا كنيد.
فراموش نكنيد كه بهتر است در هنگام نصب كارت ها جهت تغيير كليدهاي اتصال گر و جامپرها به دفترچه يا ورقه راهنماي كارت مراجعه نماييد.
درگاه خارجي :
يك رايانه بدون رابط هايي كه آن را براي تبادل اطلاعات به بيرون وصل مي كند نمي تواند كار كند. بدين ترتيب درگاه ها و رابط هاي رايانه نقش بزرگي را برعهده دارند.
۱ - درگاه سريال: اين درگاه درپشت رايانه قراردارد به درگاه هاي com نيز مشهورند و جزء اولين درگاه هايي هستند كه در رايانه هاي اوليه به كار برده شدند. درگاه هاي سريال قديمي ۲۵ پايه اي و درگاه هاي سريال جديد ۹ پايه اي هستند يعني درگاه سريال رايانه را با ۹ سيم به وسايل جانبي متصل مي كند.
۲ - درگاه موازي: به اين درگاه ها درگاه چاپگر نيز مي گويند اما در حال حاضر براي اتصال اسكنر و موارد ديگر نيز به كار مي رود، اين درگاه بزرگ ترين درگاه در پشت رايانه است كه ۲۵ سيمي مي باشد كه ۱۷ سيم آن براي سيگنال ها به كار مي رود. سيگنال ها به سه گروه داده ها، كنترل و وضعيت تقسيم مي شوند.
۳ - درگاه اسكازي: اين درگاه مي تواند اطلاعات را با سرعت بالايي جابه جا نمايد. اين درگاه براي بيشتر اسكنرها و CD و DVD نويس ها به كار مي رود.
۴ - درگاهPS/2 : اين درگاه داراي ۶ پايه سوزن براي انتقال داده هاست. كه بيشتر براي استفاده صفحه كليد و ماوس به كار مي رود.
۵ - درگاه سريال Firewire :اين درگاه براي اتصال دوربين هاي ويديوئي، نمايشگرهاي رقمي (ديجيتال)، سيستم هاي صوتي و يا سيستم ماهواره هاي رقمي به رايانه استفاده مي شود.
۶ - رابط هاي DIDE: بر روي مادربرد چند رابط براي ذخيره سازي وجود دارد كه عبارتند از رابط ايده (آي دي يو)، كه در رايانه هاي قديمي وجود داشت و از آن مي توان براي اتصال دو وسيله مانند هارد ديسك و ديسك گردان CD به رايانه استفاده نمود ورابط ايده توسعه يافته كه اين رابط از رابط ايده سريعتر است و به وسيله آن مي توان چهار مورد ديگر را به رايانه وصل نمود.
كنترل گر
ابزارهاي جانبي در رايانه با ابزاري به نام كنترل گر با پردازنده و ديگر اجزا ارتباط برقرار مي كنند كه نام هاي ديگر آن رابط و آداپتر مي باشد. به طور مثال هارد ديسك و صفحه كليد با كنترل گر كار مي كند و كارت گرافيكي با آداپتر. كنترل گرها يا بر روي يك كارت جدا قرار دارند و يا بر روي مادربرد.
:yes: :yes: :yes:
