EVGA X58 3X SLI CLASSIFIED

[R EZ A]

آغاز سال ميلادي جديد براي بازار مادربوردها اتفاق چندان جديدي به همراه نداشت با اين حال عده‌اي معتقدند اين دوره سرانجام برخي محصولات را مشخص خواهد کرد خصوصا اين‌که در طول چند ماه گذشته شاهد رخداد قابل قبولي در زمينه مدل‌هاي حرفه‌اي نبوديم. يکي از پيش‌بيني‌هايي که زياد خوشبينانه نيست حذف سوکت LGA1366 از چرخه مدل‌هاي رايج بازار و قرار گرفتن آن در جايگاهي فوق حرفه‌اي است. اين پيش‌بيني اکنون هم تا حدود زيادي مصداق دارد. سه پردازنده اوليه که براي اين سوکت ارايه شدند جاي خود را به سه مدل جايگزين دادند و بعد از آن هم در يک دوره 6 ماهه، پردازنده‌ جديدي براي X58 ارايه نشد.

مادربوردهاي X58 که از اين سوکت پشتيباني مي‌کنند گران هستند و جمع کردن سيستمي با اين مشخصات هزينه بالايي را نياز دارد. به عنوان مثال پردازنده‌هاي اين گروه از حدود 300 هزار تومان شروع مي‌شوند و تا حدود يک و نيم ميليون تومان ادامه دارند و حتي بخش حافظه نيز گران‌تر از ساير پلتفرم‌ها است و ترکيب سه کانال براي رم‌ها که معمولا با ظرفيت 6 گيگابايت مورد انتخاب قرار مي‌گيرد بهايي بيشتر از ترکيب دو کانال معمول براي بخش حافظه دارد. به هر حال حدود 200 هزار تومان هم بايد براي رم کنار گذاشت. تا اينجا هزينه يک سيستم متوسط براي اين دو قطعه صرف شده و از اينجا به بعد هنوز 10 قطعه ديگر وجود دارد که بايد اضافه شود. اين مشکل بزرگ‌ترين مشکل پلتفرم X58 است اما اين مورد هم دليل نمي‌شود تا سوکت LGA1366 را منسوخ شده بدانيم. به زودي حدود 12 مدل از پردازنده‌هاي زئون براي اين سوکت منتشر مي‌شوند و سه مدل دسکتاپ نيز براي آن وارد بازار خواهد شد که اينتل وعده آن را براي سال 2010 داده بود. مدل Core i7-930 در سه ماه اول 2010 که الان در آن قرار داريم عرضه مي‌شود و دو مدل 970 و 980 نيز طي ماه‌هاي آتي منتشر مي‌شوند. اين دو مدل از نوع 6 هسته‌اي هستند و 12 مگابايت کش L2 دارند. البته اين مدل‌ها بر اساس همان ساختار نيهالم توليد مي‌شوند و تفاوت ساختاري چنداني با مدل‌هاي قبلي نخواهند داشت با اين حال از نظر تعداد هسته‌ها، فرکانس و کش تفاوت‌هايی با مدل‌هاي قبلي خواهند داشت. به اين ترتيب مي‌توان گفت سوکت LGA1366 از رده خارج نمي‌شود اما از بخش کاربري به بخش حرفه‌اي تغيير جايگاه خواهد داد و از اين پس بيشتر پردازنده‌هاي زئون روي آن نصب مي‌شوند.

اينتل برنامه‌هاي ديگري هم براي بخش حرفه‌اي دارد به عنوان مثال سه سوکت LGA 1155، 1156 و 1567امسال روي مادربوردها خواهند آمد و پيش‌بيني مي‌شود تا 3 ماهه سوم، اين محصولات در بازار باشند و اين موارد نيز با چيپ‌ست‌هاي جديد همراه خواهند شد. به عنوان مثال تراشه X68 که پيش‌بيني مي‌شود علاوه بر برخي ويژگي‌هاي جديد مثل نسل سوم درگاه ساتا و USB از فناوري‌هايي مثل نسل سوم PCIe نيز پشتيباني کند.

با اين مقدمه تصوير روشني از آينده نمي‌توان ترسيم کرد که واقعا چه اتفاقي در بخش مادربوردها رخ خواهد داد ضمن اين‌که بعد از ورود معماري جديد اينتل براي پردازنده‌ها، سرنوشت مادربوردها و پردازنده‌ها با هم گره خورده و ديگر نمي‌توان آن‌ها را فارغ از سوکت، چيپ و پردازنده مورد بررسي قرار داد و اين اندکي تصميم‌گيري را دشوار مي‌کند. با اين حال تراشه X58 هنوز حرفه‌اي‌ترين تراشه موجود است و تا اواخر تابستان سال آينده اينتل تراشه‌اي براي سري X معرفي نخواهد کرد ولي اين‌که تراشه‌هاي متوسط تا چه حد بتوانند کارکردهاي بخش حرفه‌اي را پوشش دهند موضوعي است که بايد در طول زمان آن را بررسي کرد. آنچه مشخص است تراشه‌هاي فعلي P55 از قدرت بالايي برخوردار هستند و مي‌توانند پيشنهاد ارزان‌تري به جاي X58 باشند. اما اين‌که توانايي‌هاي X58 را ارايه کنند مسلما اين‌طور نيست و اين نکته دقيقا نقطه قوت اين تراشه‌ها است که جايگزين ديگري ندارند و حتي در ميان مدل‌هاي توليد شده بر اساس اين تراشه نيز اين رقابت ديده مي‌شود که برخي مدل‌ها داراي ويژگي‌هاي اختصاصي و منحصر به فرد هستند که باعث تمايز آن‌ها از ساير مدل‌ها مي‌شود. اين مادربورد ساخت EVGA نيز دقيقا همين‌طور است؛ ممکن است در ابتدا تصور شود بهاي 470 هزارتوماني آن بي‌دليل است و مي‌توان اين کارآيي را با هزينه کم‌تري به‌دست آورد اما برخي خصوصيات اختصاصي آن مانع از انتخاب مدل‌هاي ديگر مي‌شود به عنوان مثال توان اورکلاکينگ بالا که در بخش تنظيمات مي‌توان پيش‌نمايي از آن را ديد و يا استفاده از 3way SLI براي نصب سه کارت گرافيکي که متفاوت از بقيه است از جمله اين توانايي‌هاي ويژه محسوب مي‌شود. با کمي بررسي روي مشخصات اين بورد خواهيد ديد که هزينه خريد گران خود را توجيه مي‌کند. هرچند که معتقدم براي کساني‌که نيازي به اين کاربردها ندارند مدل‌هايي با قيمت مناسب‌تر در سري X58 فراوان است. يکي از مهم‌ترين بخش‌هايي که در اين مادربورد جلب توجه مي‌کند اضافه کردن يک تراشه انفورس 200 براي افزايش توان گرافيکي مادربورد است.

NF200

تراشه انفورس200 (NF200) پيشتر در مادربوردهايي با تراشه ساخت انويديا مثل 780A و 790i استفاده شده بود و در برخي مدل‌هاي X58 و برخي از مادربوردهاي جديد P55 هم مورد استفاده قرار گرفته است. اين تراشه براي مادربوردهايي با قدرت گرافيکي بالا کاربرد دارد و باعث مي‌شود مادربورد بتواند از پهناي باند بيشتري در ارتباط با کارت‌هاي گرافيکي برخوردار شود و نتيجه آن هم به صورت افزايش توان در بازي‌ها خود را نشان مي‌دهد. تراشه NF200 يک پل است که به عنوان يک پردازنده عمل مي‌کند و براي کنترل‌کننده بخش PCIe مشخص مي‌کند که دستورالعمل‌ها توسط کدام تراشه اجرا شوند. مادربوردها در شرايط عادي پهناي باند مشخصي براي ارتباط با بخش گرافيکي دارند که لنز ناميده مي‌شود و تعداد اين لنزها حجم اطلاعات انتقالي بين مادربورد و کارت گرافيکي را مشخص مي‌کند. در حالت عادي 32 لنز براي ارتباط با کارت گرافيکي در اختيار مادربورد است که به صورت دو گروه 16 عددي (2 × x16) براي ارتباط با دو کارت گرافيکي استفاده مي‌شود. اگر تعداد کارت‌ها به 3 عدد افزايش پيدا کند آن‌گاه مادربورد يکي از اين گروه‌ها را به دو دسته x8 تقسيم مي‌کند. اين موضوع اگرچه باعث افزايش توان پردازش گرافيکي مي‌شود اما پهناي باند را کاهش مي‌دهد. تراشه NF200 تعداد اين لنزها را افزايش مي‌دهد به اين صورت که در کنار 32 لنز خود تراشه مي‌تواند تا 20 لنز ديگر را هم به آن اضافه کند. البته در مادربوردهاي مجهز به تراشه انويديا انحصارا از انفورس 200 استفاده مي‌شود اما در تراشه‌هاي اينتل اين تراشه به عنوان پلي براي ارتباط کارت‌هاي گرافيکي و افزايش پهناي باند به کار مي‌رود. در حالتي که از سه کارت استفاده شود هر سه اين کارت‌ها مي‌توانند از طريق رابط x16 متصل شوند در حالي‌که اگر از چهار کارت گرافيکي استفاده شود اين رابط‌ها به شکل دو رابط x16 و دو رابط x8 خواهند بود.

سيستم خنک‌کننده: بخش کولر مادربورد سه قسمت نسبتا مستقل دارد که براي رگولاتورهاي ولتاژ، تراشه و پل جنوبي مورد استفاده قرار گرفته‌اند و مهم‌ترين قسمت در اين ساختار نيز خنک‌کننده پل شمالي است که شکلي منحصر به فرد دارد. در اين قسمت ساختاري عمودي را خواهيد ديد که از پره‌هاي زيادي تشکيل شده و در وسط مادربورد قرار دارد. البته شکل آن طوري است که مزاحمتي براي اتصال قطعاتي مثل کارت صدا روي شکاف PCIe x1 و يا نصب خنک‌کننده‌هاي مجزا براي پردازنده ندارد. در بخش ديگر خنک‌کننده پل جنوبي به صورت پسيو ديده مي‌شود که شامل يک سينک يک تکه سياه رنگ است که روي تراشه IOH و تراشه انفورس 200 را مي‌پوشاند.

طراحي بورد با اين سيستم خنک‌کننده نسبتا بزرگ، خوب اجرا شده و اگر به بخش‌هاي مختلف نگاه کنيد خواهيد ديد که اين اجزا براي يکديگر مزاحمتي ندارند و اين نکته در بخش کارت‌هاي گرافيکي و شکاف‌هاي PCIe به اوج مي‌رسد. به هر حال بايد قبول کرد که نصب چهار کارت گرافيکي گذشته از محدوديت‌هاي تکنيکال، از نظر ابعاد و حجمي که اشغال مي‌کند روي هر مادربوردي امکان‌پذير نيست با اين حال در اين بورد مي‌توان چهار کارت گرافيکي بزرگ را که هر کدام دو شکاف توسعه اشغال مي‌کنند نصب کرد و اين در نوع خود قابل توجه است. (16x-16x-8x-8x)

کارت صداي اين مدل از نوع ALC 889 ساخت Realtek است که از 8 کانال صوتي به همراه صداي دالبي پشتيباني مي‌کند البته شايد بهتر بود که از کارت صداي حرفه‌اي‌تري استفاده مي‌شد خصوصا اين‌که اين مادربورد يک مدل حرفه‌اي گيم است و تمام ويژگي‌هاي آن با اين کاربرد سازگار است به عنوان مثال مدل‌هاي X-Fi کريتيو مي‌توانستند نماينده مناسبي براي بخش صداي اين مدل باشند البته تراشه فعلي نيز تراشه قابل قبولي است ضمن اين‌که مدل آن نسبت به ساير مدل‌هاي رايج در مادربوردها که از تراشه آنبورد براي صدا استفاده مي‌کنند حرفه‌اي‌تر است.

قدرت اورکلاکينگ از ديگر ويژگي‌هاي اين مدل است که به آن در تمام محصولات EVGA توجه ويژه‌اي مي‌شود. اين قدرت را بايوس ساخت فونيکس نيز براي مادربورد تامين مي‌کند که از پايداري نسبي بالاتري در مقايسه با انواع ديگر برخوردار است. در تراشه‌هاي X58 اورکلاکينگ شکل حرفه‌اي‌تري پيدا مي‌کند که اگرچه نسبت به مدل‌هاي قبلي دشوارتر شده اما کارآيي و دقت بيشتري دارد. به عنوان مثال بخش غيرهسته‌اي در پردازنده به‌طور جداگانه کنترل مي‌شود و مي‌توان تنظيمات دقيق‌تري را براي پايداري بهتر سيستم اجرا کرد. در تراشه‌هاي X58 و به‌طور کل ساختار جديد پردازنده‌ها که نيهالم ناميده مي‌شود فرکانس مسير يا FSB که نقش اصلي در تعيين فرکانس بخش‌هاي مختلف داشت جاي خود را به BCLK يا فرکانس مرجع داده که فرکانس تمام بخش‌ها از طريق آن تامين مي‌شود. به عنوان مثال فرکانس اصلي پردازنده يا بخش هسته‌اي حاصل ضرب فرکانس مرجع در ضريب مشخص شده براي آن است. فرکانس مرجع در اين مادربورد از 133 تا 500 قابل تغيير است و فرکانس رم نيز تا 2933 مگاهرتز بر اساس مشخصات اعلام شده توسط EVGA مي‌تواند افزايش پيدا کند با اين حال اين رقم براي رم فعلا کمي غيرواقعي است مگر اين‌که ماژول‌هايي با توان فرکانسي بالاتر وارد بازار شوند. فرکانس بخش غيرهسته‌اي توسط پردازنده‌ تعيين مي‌شود و وابسته به مدل مورد استفاده است.

ولتاژ و تنظيم آن در پايداري اورکلاک حرف آخر را مي‌زند و اگر قرار بر يک اورکلاک مناسب باشد تا زماني‌که ولتاژ به درستي تعيين نشود نمي‌توان به موفقيت آن اميدوار بود. در اين مدل ولتاژ بخش هسته‌اي از 1تا 2/42 ولت قابل تغيير است و ميزان تغييرات آن نيز در واحدهاي 00652/0 ولتي اعمال مي‌شود. در جدول مشخصات فني، اين ولتاژ‌ها و ميزان تغييرات آن را مي‌توانيد ببينيد.

نتيجه‌گيري

واقعيت اين است که کاربرد محصولات حرفه‌اي براي ما بسيار محدود است. البته اين قانون در اغلب نقاط دنيا وجود دارد و سازندگان اين سطح از محصولات نيز آن را درک مي‌کنند به همين دليل معمولا تيراژ توليد چنين محصولاتي نسبتا پايين است و هم اکنون شايد در کل کشور تعداد اين مدل از مادربوردهاي EVGA به تعداد انگشتان دو دست نرسد. سيستمي که اين مادربورد روي آن نصب مي‌شود اگر قرار بر سيستمي متعادل باشد که قطعات آن در يک سطح هستند هزينه‌اي حدود دو تا سه ميليون تومان نياز دارد و اين هزينه معمولا براي کاربردهاي رايج حتي در رده گيم نيز کمي بالا است. اما از طرف ديگر اين مشخصات را نمي‌توان در هر مدلي پيدا کرد. معتقدم که محدوديت‌هاي نرم‌افزاري در حال حاضر بيشتر از بخش سخت‌افزار در اجراي بازي‌ها موثر هستند و مي‌توان با بودجه کم‌تري هم اقدام به خريد يک سيستم مناسب گيم کرد. البته اين تا زماني است که عامل قيمت را به عنوان فاکتور اصلي و تاثيرگذار در نظر بگيريم. اگر اين عامل را که در پلتفرم X58 چندان جدي گرفته نمي‌شود را حذف کنيم آن گاه مي‌توان گفت اين مدل EVGA يکي از بهترين‌هاي موجود در بازار است.

عصر ارتباط