AMD 2014
04-04-14, 11:12
این برد، اصلی ترین قسمت هر کامپیوتر می‌باشد که تمام قطعات یا بر روی آن نصب و یا به آن متصل می شوند، تکنولوژی ساخت این برد بسیار پیشرفته است. اگر به دقت به آن توجه کنید، خواهید دید که مدارهای بسیار باریکی (باریکتر از موی سر انسان) ارتباط بین قطعات نصب شده بر روی برد را به عهده دارد. یکی از جالب ترین قسمت‌های این برد،چند لایه بودن آن می‌باشد.در حقیقت چندین لایه مدار بر روی هم پرس شده و وظیفه اتصال قطعات را بر عهده دارند.
مادربردها دارای تنوع بسیار زیادی می باشند .در این تاپیک قصد دارم شرح کلی در خصوص قطعات نصب شده بر روی مادر برد و نوع کار آنها را ارائه دهم
اشنایی با قطعات:
به شکل زیر توجه کنید تمامی قطعات یک مادربرد بصورت کامل توضیح داده شده است:
10006
zif socket
اولین قسمت مورد بحث ، محل نصب CPU می‌باشد. این سوکت معمولا با رنگ سفید بر روی مادربرد مشخص شده است.
به این سوکت Zero Insertion Force) Zif Socket ) نیز می‌گویند که دارای شماره‌های مخصوص مانند Socket 478 ، Socket775 و … می باشد.
CPU ها مدل‌های مختلف دارند که بنا به نوع مدلشان ، بر روی مادربردهایی که از آن نوع CPU پشتیبانی می کنند نصب می گردند. همانگونه که در شکل مشاهده می کنید این سوکت ها دارای حفره های بسیار ریزی می باشند که پایه های CPU درون آنها قرار می گیرد. البته شرکت اینتل سوکت و CPU خاصی را با نام LGA 775 طراحی کرده است که پایه ندارد و سطح زیری آن صاف است و برخلاف سوکت های قبلی ، پایه هایی بر روی سوکت وجود دارد که باعث اتصال بین CPU و سوکت می شود. این کار باعث کمتر صدمه دیدن پایه های CPU شده و احتمال کج شدن آن را به صفر رسانده است .
RAM slot
محل نصب RAM. این اسلات، با دو عدد چفت در کنار خود وظیفه نگهداشتن رم را بر عهده دارد.
امروزه رم ها نیز دارای دو مدل SD و DDR می باشند و مشخصه ظاهری آنها شیاری که بر روی آن قرار دارد می باشد.اگر بر روی برد رم ، یک شیار وجود داشت رم از نوع DDR است در غیر اینصورت از نوع قدیمی تر ، یعنی SD می‌باشد.
نکته مهم دیگر ، رنگ متفاوت اسلات های رم است. اگر در مادربردی ایلات رم ها دارای دو رنگ متفاوت باشند، به این مفهوم است که این مادربرد از تکنولوژی Dual Chanel پشتیبانی می کند.
power connector
قسمت بعدی کانکتور پاور ( منبع تغذیه ) می‌باشد.
همانگونه که در شکل مشخص است دو عدد کانکتور ولتاژ، از پاور به مادربرد متصل می شود. این دو کانکتور یکی بزرگ و مستطیل شکل و دیگری کوچک و مربع شکل می‌باشد (کانکتور 12 ولت مادربرد) . وظیفه این دو کانکتور انتقال ولتاژ از پاور به مادربرد است.
IDE
این قسمت محل نصب کابل دیتای هارد و CD ROM می‌باشد. توجه کنید رنگ متفاوت کانکتور نشان دهنده نوع آن می‌باشد معمولا IDE1 به رنگ آبی و اکثرا هارد اصلی سیستم را به آن وصل می کنند وIDE2 جهت نصب وسایلی مانند رایتر ، DVD Drive و CD Drive و غیره بکار می رود.
FLOPPY
محل نصب فلاپی که بوسیله کابل مخصوص ، اتصال فلاپی داریو و مادربرد را فراهم می کند.
AGP SLOT
محل نصب کارت VGA یا همان کارت گرافیک.
اکثر مادربردها دارای اسلاتAGP می باشند ولی در مادربردها جدید اسلتی به نام PCI Express بهره می برند که سرعت و امکانات بهتری را ارائه می دهد.
PCI SLOT
این اسلات ها محل قرارگیری کارت‌‌های متداول و رایج PCI مانند کارت مودم ، کارت کپچر ، کارت TV و مواردی از این قیبل می باشند.
SATA connector
این کانکتورها به SATA Connector معروفند و هاردهایی با تکنولوژی سریال را با عمل کرده با این تفاوت که از تکنولوژی ساخت پیشرفته تری برخوردارند سرعت بالای انتقال اطلاعات و حجم کمتر این نوع کابلها و سوکت ها از محاسن آن نسبت به IDEها می‌باشد. این مادربرد دارای دو عدد سوکت از نوع SATA و دو عدد هم سوکت متداول IDE است و می تواند تا شش عدد Device را پشتیبانی کرده و آدرس دهی کند.
chipset
یکی از مهمترین قسمت های هر مادربرد چیپ اصلی آن می‌باشد. شاید این قطعه را بتوان قلب مادربرد نامید.کنترل تمام قطعات موجود بر روی مادربرد بر عهده این قطعه می‌باشد. یکی از دلایل گران تر بودن یک مادربرد نسبت به مادربردهای دیگر مدل و شرکت سازنده آن قطعه است. برای مثال مادربردهایی که چیپ آنها ساخت شرکت اینتل است نسبت به مادربردهایی که چیپ آنها ساخت کمپانی های دیگری چون VIA ، SiS و … می باشند از سرعت بهتر و امکانات بالاتری برخوردار می‌باشند.
battery backup
اطلاعاتی مانند تاریخ ، ساعت ، پسورد BIOS ، تنظیمات مربوط به نحوه بوت شدن ، فرکانس پردازنده و رم و مواردی از این قبیل که در برنامه BIOS مادربرد تنظیم می گردد، همگی در قسمتی به نام CMOS RAM ذخیره می شود. باطری مادربرد وظیفه تغذیه این IC را دارد.به همین دلیل است که با برداشتن باطری ، تاریخ و زمان و پسورد و دیگر تنظیمات BIOS به هم می ریزد.
USB port
این پورت‌ها به نام USB معروف می باشند. این پورت ها به وسیله کابل‌های کیس به USBهای جلو متصل شده و می توان از آنها استفاده کرد.
Rear Panel
PS/2 Mouse
Keyboard
Serial Port
Parallel Port
Speaker
Audio
Microphone
SPDIF in
SPFIF out
10007
انتخاب يک مادربورد براي رايانه انتخاب سختي است. با وجود کليدي بودن اين قطعه، معمولا اين قطعه را پس از انتخاب پردازنده و کارت گرافيک انتخاب مي‌کنند. دو نگاه در انتخاب يک مادربورد وجود دارد. اول اين که مادربورد را متناسب با پردازنده و ديگر قطعاتي که قبلا انتخاب کرده‌ايم، انتخاب کنيم. دوم آن که مادربورد را طوري انتخاب کنيم که بتوان در آينده، پردازنده و کارت گرافيک را ارتقاء داد. به عقيده نگارنده، انديشيدن به ارتقاي رايانه در آينده به ظاهر دوراندايشي است اما در عمل اتفاق نمي‌افتد و يا ارتقاهاي بعدي، يک شگفتي در رايانه ايجاد نمي‌کند. معمولا تا قطعه خراب نشود آن را کنار نمي‌اندازيم تا قطعه ديگري جايگزين آن کنيم.اگر هم قصد اين کار را داشته باشيم، هزينه بيشتري متحمل مي‌شويم و منطق حکم مي‌کند که پولي که قرار است در آينده براي بهتر کردن رايانه هزينه کنيم، امروز براي يک انتخاب بهتر خرج کنيم. البته گاهي مي‌شود به رايانه، قطعه‌اي جديد افزود اما تعويض قطعه براي ارتقاء، اصولي به نظر نمي‌رسد. پس همين امروز رايانه‌اي متناسب با سليقه و نياز خود انتخاب کنيد. پس از انتخاب پردازنده مي‌دانيد که مادربورد شما بايد از INTEL يا AMD پشتيباني کند. حال نيازمندي‌هاي ديگر بر اساس اولويت به شرح زير هستند:
حداکثر سرعت رم که مادربورد پشتيباني مي‌کند.
کارت گرافيک آن‌بورد
امکان RAID
نوع USB
امکان CrossFire يا SLI
البته اگر اطلاعات زيادي درباره مادربوردها داشته باشيد، المان‌هاي ديگري مانند QPI ،BIOS و Chipsetهاي مادربورد نيز مدنظر قرار مي‌گيرد اما بديهي است که هر اندازه در مورد 5 المان ذکر شده سخت‌گير و خوش سليقه‌تر باشيد، المان‌هاي ديگر نيز به‌الطبع در مادربورد انتخابي شما بهتر خواهند بود. حداکثر سرعت رم که يک مادربورد پشتيباني مي‌کند، تاثير زيادي بر سرعت و راندمان سيستم شما خواهد گذاشت. مادربوردهاي معمول امروزي مي‌توانند از سرعت رم 1066، 1600، 1800 و يا 2200 مگاهرتزي را پشتيباني کنند. اگر مادربورد بتواند از يک رم با سرعت 2200 مگاهرتز پشتيباني کند، مي‌تواند از رم‌هايي با سرعت‌هاي پايين‌تر نيز بهره بگيرد اما عکس اين موضوع صادق نيست. اگر براي رايانه خود کارت گرافيک انتخاب کرده‌ايد، مادربوردي انتخاب کنيد که به کارت گرافيک آن‌بورد مجهز نباشد. چرا که اين مادربوردها گران‌ترند و شما براي چيزي پول پرداخت مي‌کنيد که از آن استفاده‌اي نمي‌کنيد. اين موضوع بيشتر در مورد مادربوردهاي سطح مياني و پاييني صدق مي‌کند، چرا که مادربوردهاي برتر امروزي، گران هستند و کسي که به آنها پول مي‌دهد، کارت گرافيک نيز مي‌خرد! توجه داشته باشيد که پردازنده نسل دوم و سوم سري Core i از پردازنده گرافيکي داخلي بهره مي‌برد پس بي‌دليل براي کارت گرافيک آن‌بورد پول ندهيد. RAID ويژگي اتصال موازي دو يا تعداد بيشتر هاردديسک به رايانه است. اگر قصد نداريد RAID تشکيل دهيد، بهتر است که انتخاب شما از اين توانايي پشتيباني نکند. مادربوردهايي که از USB 3 پشتيباني مي‌کنند، گران‌ترند. اين ويژگي به درد کساني مي‌خورد که از يک هاردديسک اکسترنال با امکان اتصال به پورت USB 3 استفاده مي‌کنند. اتصال قطعاتي مانند فلش و يا هاردديسک اکسترنال قديمي که از USB 3 پشتيباني نمي‌کند، به USB 3 تفاوتي ايجاد نمي‌کند. البته ممکن است در آينده، اين پورت براي شما اهميت بيشتري پيدا کند. SLI و CrossFire امکان اتصال همزمان حداقل دو گرافيک به رايانه است. در SLI يا CrossFire با ترکيب دو کارت گرافيک سطح مياني، يک کارت گرافيک فوق‌العاده ايجاد مي‌کنند. البته مي‌شود دو گرافيک فوق‌العاده را نيز ترکيب کرد اما در عمل تا 2 يا 3 سال آينده که بازي‌هاي آن‌چناني ساخته شود، از بيش از نيمي از توان گرافيکي رايانه استفاده‌اي نمي‌شود. اگر اين گزينه را انتخاب کنيد، تقريبا يکي از بهترين مادربوردهاي موجود را انتخاب کرده‌ايد.
مادربردها دارای تنوع بسیار زیادی می باشند .در این تاپیک قصد دارم شرح کلی در خصوص قطعات نصب شده بر روی مادر برد و نوع کار آنها را ارائه دهم
اشنایی با قطعات:
به شکل زیر توجه کنید تمامی قطعات یک مادربرد بصورت کامل توضیح داده شده است:
10006
zif socket
اولین قسمت مورد بحث ، محل نصب CPU می‌باشد. این سوکت معمولا با رنگ سفید بر روی مادربرد مشخص شده است.
به این سوکت Zero Insertion Force) Zif Socket ) نیز می‌گویند که دارای شماره‌های مخصوص مانند Socket 478 ، Socket775 و … می باشد.
CPU ها مدل‌های مختلف دارند که بنا به نوع مدلشان ، بر روی مادربردهایی که از آن نوع CPU پشتیبانی می کنند نصب می گردند. همانگونه که در شکل مشاهده می کنید این سوکت ها دارای حفره های بسیار ریزی می باشند که پایه های CPU درون آنها قرار می گیرد. البته شرکت اینتل سوکت و CPU خاصی را با نام LGA 775 طراحی کرده است که پایه ندارد و سطح زیری آن صاف است و برخلاف سوکت های قبلی ، پایه هایی بر روی سوکت وجود دارد که باعث اتصال بین CPU و سوکت می شود. این کار باعث کمتر صدمه دیدن پایه های CPU شده و احتمال کج شدن آن را به صفر رسانده است .
RAM slot
محل نصب RAM. این اسلات، با دو عدد چفت در کنار خود وظیفه نگهداشتن رم را بر عهده دارد.
امروزه رم ها نیز دارای دو مدل SD و DDR می باشند و مشخصه ظاهری آنها شیاری که بر روی آن قرار دارد می باشد.اگر بر روی برد رم ، یک شیار وجود داشت رم از نوع DDR است در غیر اینصورت از نوع قدیمی تر ، یعنی SD می‌باشد.
نکته مهم دیگر ، رنگ متفاوت اسلات های رم است. اگر در مادربردی ایلات رم ها دارای دو رنگ متفاوت باشند، به این مفهوم است که این مادربرد از تکنولوژی Dual Chanel پشتیبانی می کند.
power connector
قسمت بعدی کانکتور پاور ( منبع تغذیه ) می‌باشد.
همانگونه که در شکل مشخص است دو عدد کانکتور ولتاژ، از پاور به مادربرد متصل می شود. این دو کانکتور یکی بزرگ و مستطیل شکل و دیگری کوچک و مربع شکل می‌باشد (کانکتور 12 ولت مادربرد) . وظیفه این دو کانکتور انتقال ولتاژ از پاور به مادربرد است.
IDE
این قسمت محل نصب کابل دیتای هارد و CD ROM می‌باشد. توجه کنید رنگ متفاوت کانکتور نشان دهنده نوع آن می‌باشد معمولا IDE1 به رنگ آبی و اکثرا هارد اصلی سیستم را به آن وصل می کنند وIDE2 جهت نصب وسایلی مانند رایتر ، DVD Drive و CD Drive و غیره بکار می رود.
FLOPPY
محل نصب فلاپی که بوسیله کابل مخصوص ، اتصال فلاپی داریو و مادربرد را فراهم می کند.
AGP SLOT
محل نصب کارت VGA یا همان کارت گرافیک.
اکثر مادربردها دارای اسلاتAGP می باشند ولی در مادربردها جدید اسلتی به نام PCI Express بهره می برند که سرعت و امکانات بهتری را ارائه می دهد.
PCI SLOT
این اسلات ها محل قرارگیری کارت‌‌های متداول و رایج PCI مانند کارت مودم ، کارت کپچر ، کارت TV و مواردی از این قیبل می باشند.
SATA connector
این کانکتورها به SATA Connector معروفند و هاردهایی با تکنولوژی سریال را با عمل کرده با این تفاوت که از تکنولوژی ساخت پیشرفته تری برخوردارند سرعت بالای انتقال اطلاعات و حجم کمتر این نوع کابلها و سوکت ها از محاسن آن نسبت به IDEها می‌باشد. این مادربرد دارای دو عدد سوکت از نوع SATA و دو عدد هم سوکت متداول IDE است و می تواند تا شش عدد Device را پشتیبانی کرده و آدرس دهی کند.
chipset
یکی از مهمترین قسمت های هر مادربرد چیپ اصلی آن می‌باشد. شاید این قطعه را بتوان قلب مادربرد نامید.کنترل تمام قطعات موجود بر روی مادربرد بر عهده این قطعه می‌باشد. یکی از دلایل گران تر بودن یک مادربرد نسبت به مادربردهای دیگر مدل و شرکت سازنده آن قطعه است. برای مثال مادربردهایی که چیپ آنها ساخت شرکت اینتل است نسبت به مادربردهایی که چیپ آنها ساخت کمپانی های دیگری چون VIA ، SiS و … می باشند از سرعت بهتر و امکانات بالاتری برخوردار می‌باشند.
battery backup
اطلاعاتی مانند تاریخ ، ساعت ، پسورد BIOS ، تنظیمات مربوط به نحوه بوت شدن ، فرکانس پردازنده و رم و مواردی از این قبیل که در برنامه BIOS مادربرد تنظیم می گردد، همگی در قسمتی به نام CMOS RAM ذخیره می شود. باطری مادربرد وظیفه تغذیه این IC را دارد.به همین دلیل است که با برداشتن باطری ، تاریخ و زمان و پسورد و دیگر تنظیمات BIOS به هم می ریزد.
USB port
این پورت‌ها به نام USB معروف می باشند. این پورت ها به وسیله کابل‌های کیس به USBهای جلو متصل شده و می توان از آنها استفاده کرد.
Rear Panel
PS/2 Mouse
Keyboard
Serial Port
Parallel Port
Speaker
Audio
Microphone
SPDIF in
SPFIF out
10007
انتخاب يک مادربورد براي رايانه انتخاب سختي است. با وجود کليدي بودن اين قطعه، معمولا اين قطعه را پس از انتخاب پردازنده و کارت گرافيک انتخاب مي‌کنند. دو نگاه در انتخاب يک مادربورد وجود دارد. اول اين که مادربورد را متناسب با پردازنده و ديگر قطعاتي که قبلا انتخاب کرده‌ايم، انتخاب کنيم. دوم آن که مادربورد را طوري انتخاب کنيم که بتوان در آينده، پردازنده و کارت گرافيک را ارتقاء داد. به عقيده نگارنده، انديشيدن به ارتقاي رايانه در آينده به ظاهر دوراندايشي است اما در عمل اتفاق نمي‌افتد و يا ارتقاهاي بعدي، يک شگفتي در رايانه ايجاد نمي‌کند. معمولا تا قطعه خراب نشود آن را کنار نمي‌اندازيم تا قطعه ديگري جايگزين آن کنيم.اگر هم قصد اين کار را داشته باشيم، هزينه بيشتري متحمل مي‌شويم و منطق حکم مي‌کند که پولي که قرار است در آينده براي بهتر کردن رايانه هزينه کنيم، امروز براي يک انتخاب بهتر خرج کنيم. البته گاهي مي‌شود به رايانه، قطعه‌اي جديد افزود اما تعويض قطعه براي ارتقاء، اصولي به نظر نمي‌رسد. پس همين امروز رايانه‌اي متناسب با سليقه و نياز خود انتخاب کنيد. پس از انتخاب پردازنده مي‌دانيد که مادربورد شما بايد از INTEL يا AMD پشتيباني کند. حال نيازمندي‌هاي ديگر بر اساس اولويت به شرح زير هستند:
حداکثر سرعت رم که مادربورد پشتيباني مي‌کند.
کارت گرافيک آن‌بورد
امکان RAID
نوع USB
امکان CrossFire يا SLI
البته اگر اطلاعات زيادي درباره مادربوردها داشته باشيد، المان‌هاي ديگري مانند QPI ،BIOS و Chipsetهاي مادربورد نيز مدنظر قرار مي‌گيرد اما بديهي است که هر اندازه در مورد 5 المان ذکر شده سخت‌گير و خوش سليقه‌تر باشيد، المان‌هاي ديگر نيز به‌الطبع در مادربورد انتخابي شما بهتر خواهند بود. حداکثر سرعت رم که يک مادربورد پشتيباني مي‌کند، تاثير زيادي بر سرعت و راندمان سيستم شما خواهد گذاشت. مادربوردهاي معمول امروزي مي‌توانند از سرعت رم 1066، 1600، 1800 و يا 2200 مگاهرتزي را پشتيباني کنند. اگر مادربورد بتواند از يک رم با سرعت 2200 مگاهرتز پشتيباني کند، مي‌تواند از رم‌هايي با سرعت‌هاي پايين‌تر نيز بهره بگيرد اما عکس اين موضوع صادق نيست. اگر براي رايانه خود کارت گرافيک انتخاب کرده‌ايد، مادربوردي انتخاب کنيد که به کارت گرافيک آن‌بورد مجهز نباشد. چرا که اين مادربوردها گران‌ترند و شما براي چيزي پول پرداخت مي‌کنيد که از آن استفاده‌اي نمي‌کنيد. اين موضوع بيشتر در مورد مادربوردهاي سطح مياني و پاييني صدق مي‌کند، چرا که مادربوردهاي برتر امروزي، گران هستند و کسي که به آنها پول مي‌دهد، کارت گرافيک نيز مي‌خرد! توجه داشته باشيد که پردازنده نسل دوم و سوم سري Core i از پردازنده گرافيکي داخلي بهره مي‌برد پس بي‌دليل براي کارت گرافيک آن‌بورد پول ندهيد. RAID ويژگي اتصال موازي دو يا تعداد بيشتر هاردديسک به رايانه است. اگر قصد نداريد RAID تشکيل دهيد، بهتر است که انتخاب شما از اين توانايي پشتيباني نکند. مادربوردهايي که از USB 3 پشتيباني مي‌کنند، گران‌ترند. اين ويژگي به درد کساني مي‌خورد که از يک هاردديسک اکسترنال با امکان اتصال به پورت USB 3 استفاده مي‌کنند. اتصال قطعاتي مانند فلش و يا هاردديسک اکسترنال قديمي که از USB 3 پشتيباني نمي‌کند، به USB 3 تفاوتي ايجاد نمي‌کند. البته ممکن است در آينده، اين پورت براي شما اهميت بيشتري پيدا کند. SLI و CrossFire امکان اتصال همزمان حداقل دو گرافيک به رايانه است. در SLI يا CrossFire با ترکيب دو کارت گرافيک سطح مياني، يک کارت گرافيک فوق‌العاده ايجاد مي‌کنند. البته مي‌شود دو گرافيک فوق‌العاده را نيز ترکيب کرد اما در عمل تا 2 يا 3 سال آينده که بازي‌هاي آن‌چناني ساخته شود، از بيش از نيمي از توان گرافيکي رايانه استفاده‌اي نمي‌شود. اگر اين گزينه را انتخاب کنيد، تقريبا يکي از بهترين مادربوردهاي موجود را انتخاب کرده‌ايد.