Trance
24-03-08, 12:19
اكثر افراد به دليل عدم آگاهي از توان،كيفيت و نقش كليدي منبع تغذيه در هنگام خريد و يا ارتقاي سيستم خود، همواره بودجه كمتري را صرف تهيه آن نسبت به ساير قطعات سخت افزاري مي نمايند، كه اين مسئله در دراز مدت موجب بروز مشكلات بسياري براي كاربران مي گردد. به همين دليل شركت آينده سيما از سال گذشته اقدام به عرضه جداگانه كيس و پاور نمود تا فرهنگ انتخاب پاور مناسب جهت سيستم را در بازار سخت افزار معرفي نمايد. هدف از اين كار آگاهي دادن غير مستقيم به مشتري و توجه به اهميت منبع تغذيه مي باشد چرا كه با اين روش مشتري در هنگام خريد منبع تغذيه، مجبور به تعيين حدود توان مصرفي سيستم خود سپس انتخاب پاور با توان و كيفيت مناسب مي گردد.در اين مقاله قصد داريم تا شما را با قلب تپنده سيستم خود آشنا نماييم.
منبع تغذيه چيست ؟
همانطور كه مي دانيد هر وسيله الکترونيکي بنا به طراحي خاص خود ، به ولتاژ و آمپراژ مشخصي جهت راه اندازي و کارکرد نياز دارد . منبع تغذيه دستگاهي است که قادر است از يک ورودي با ولتاژ وآمپراژ ثابت ( بنا به طراحي داخلي خود ) ، ولتاژ وآمپراژ مختلفي را توليد نمايد .
منبع تغذيه کامپيوتر چيست ؟
کامپيوتر هاي شخصي نيز مانند هر وسيله الکترونيکي جهت کار به منبع تغذيه خاص خود نياز دارند، منبع تغذيه اي که بتواند ولتاژ هاي مورد نياز بخش هاي داخلي يک کامپيوتر را تامين نمايد.
همانطوريکه مي دانيد ولتاژهاي مورد نياز يک PC ، ثابت و شامل +12V , +5V , +3.3V , +5V/SB , -12V , -5V مي باشد . اما در منبع تغذيه كامپيوتر پارامتر متغير ي مانند آمپراژ و بالانس توان خروجي نيز وجود دارد.
در مورد آمپراژ خروجي منبع تغذيه ( که متناسب با توان آن مي باشد ) مي توان گفت كه منبع تغذيه هاي كامپيوتر بنا به موارد مصرف و سخت افزار هاي متصل به آن داراي توان هاي مختلفي مي باشند به طور مثال در گذشته اي نه چندان دور يک سيستم پنتيوم 4 معمولي جهت کاركرد به منبع تغذيه اي با قدرت 200 وات نيازداشت ولي اکنون يک سيستم پنتيوم 4 معمولي به منبع تغذيه اي با قدرت حداقل 300 وات نياز دارد و اين به دليل آن است که مصرف کليه قطعات سخت افزاري جديدبه طرز چشمگيري افزايش يافته است .
متغير ديگري که درمنابع تغذيه کامپيوتري وجود دارد ، بالانس توان خروجي برروي شاخه هاي خروجي مي باشد.
ساختارداخلي منابع تغذيه کامپيوتري داراي چند ويرايش يا ورژن مختلف مي باشند . ويرايش 1.3 که هم اکنون نيز به اشتباه ، کاربرد دارد در بالانس خروجي خود +5 Vپر قدرت تري به نسبت +12 V دارد حال آنکه اکثر قطعات سخت افزاري جديد ، توان مصرفي اصلي خود را ازشاخه +12 V تامين مي نمايند که تامين آمپراژ موردنيازشاخه +12 V اين قطعات تنها از عهده منابع تغذيه جديد با ويرايش 2.0 به بالا تر برمي آيد چرا که در بالانس خروجي اين مدل ها ، +12 Vپرقدرت تري به نسبت +5 V وجود دارد و گاها داراي دو يا سه شاخه مجزا در خروجي +12 V خود مي باشند ( DUAL LINE +12V ).
آشنايي با اجزاي داخلي منبع تغذيه :
در اين مقاله سعي شده است که به صورت مختصر و با زبان ساده ، شما رابا اجزاء داخلي منبع تغذيه آشنا نماييم. بديهي است که اين ساختار ، همگاني و عمومي نبوده و در حدود 75 % ساختار داخلي منابع تغذيه استاندارد کنوني را در بر مي گيرد .
EMI) Line Filter ) : اين بخش از دو عنصر القاگر و خازن تشکيل شده است که وظيفه ممانعت از خروج فركانس هاي اضافي محدوده كاري ( NOISE ) منبع تغذيه به بيرون ـ حاصل ازسيستم سوئيچينگ ـ و همچنين ممانعت از ورود فركانس هاي اضافي ـ حاصل ازدوران موتور هاي الكتريكي و يا سيستم هاي توليد كننده حرارت ـ به داخل منبع تغذيه را برعهده دارد.
Input Capacitor : اين قسمت از دو خازن الکتروليت با ظرفيت متناسب توان منبع تغذيه تشکيل شده است که وظيفه كنترل سطح ولتاژ ورودي در هنگام كاركرد و همچنين ذخيره انرژي مورد نياز مدار سوئيچينگ به هنگام وقفه هاي كوتاه انرژي را بر عهده دارد .
Power Switching : اين بخش از دو ترانزيستور قدرت ( MOSFET ) تشکيل شده است که وظيفه كنترل سطح ولتاژ خروجي از طريق زمان روشن و خاموش شدن (سوئيچ) را بر عهده دارد .
Transformer : اين بخش بنا به نوع طراحي ، از دو تا سه ترانس ( Switching TR , Drive TR , Stand By TR ) تشکيل شده است ، که علاوه بر ايزولاسيون DC وظيفه تغيير سطح ولتاژ را بر عهده دارد. طراحي در اين قسمت بسيار حساس مي باشد زيرا اگر تعداد دور هاي اوليه و ثانويه متناسب با طراحي مدار PWM نباشد ، پايداري مدار و ضريب اطمينان نيمه هادي و در نهايت کارکرد منبع تغذيه با مشکل اساسي مواجه خواهد شد .
Output Diodes : اين قسمت از ديودهاي SHUTKEY , FAST , ZENER تشکيل شده است که وظيفه يکسو سازي ولتاژ خروجي را در حالات عادي و قطع کامل جريان خروجي در حالات خاص را بر عهده دارد .
Output Filter : اين قسمت از چند خازن الکتروليت و سلف هاي چند لايه تشکيل شده است ، که وظيفه ذخيره انرژي در زمان روشن و ارائه آن در زمان خاموشي ترانزيستور را بر عهده دارد .
Heat Sink : اين قسمت از آلياژهاي مختلف آلومينيوم و مس ساخته مي شود و به واسطه تعبيه شيارهايي برروي آن جهت عبور جريان هوا ،وظيفه انتقال دما از ترانزيستورهاي سوئيچينگ و همچنين ديودهاي SHUTKEY , FAST ، به محيط اطراف را بر عهده دارد .
Only the registered members can see the link
Only the registered members can see the link
Only the registered members can see the link
Only the registered members can see the link
شكل هاي 1 تا 4 نماي داخلي منبع تغذيه و اجزاي آن را نشان مي دهند.
FAN : اين قسمت علي رقم اينكه معمولا اهميتي براي آن ازطرف مصرف كنندگان قائل نمي شوند ، بسيار مهم و حياتي مي باشد ، چرا كه رابطه مستقيمي با راندمان و طول عمر منبع تغذيه دارد . هر چقدر تهويه هواي گرم ازمحيط داخلي منبع تغذيه به فضاي بيروني بهترانجام گيرد كاركرد منبع تغذيه افزايش مي يابد. جديدا توليد كنندگان از فن هاي 12cm * 12 در محصولات خود استفاده مي نمايند كه اين مورد باعث تهويه هواي گرماطراف پردازشگر و همچنين بي صدا شدن منبع تغذيه گرديده است .
PCB : برد اصلي منبع تغذيه مي باشد كه كليه قطعات بر روي آن نصب مي شوند. رعايت استانداردهاي مختلف از جمله آتش سوزي درساخت برد ، باعث افزايش ضريب ايمني كاربر در موارد خاص مي گردد.
IC Controler : اين قسمت پيچيده ترين بخش مدار PWM مي باشد و درسال هاي اخير تغييرات چشمگيري درطراحي اين قسمت به وجود آمده است بطوري که امروزه آي سي هاي جديد چند نوع وظيفه مختلف را برعهده دارند که درنهايت باعث افزايش دقت درکارکرد منبع تغذيه گرديده است . در زير بطور خلاصه به وظايف آي سي هاي جديدي كه در بعضي از پاورهاي جديد و بخصوص پاور هاي GREEN به كار رفته اشاره شده است :
الف ) کنترل خروجي ؛ که با توليد پالس هاي Puls Whidh Modulation ، فرآيند تغيير پنهاني يک رشته پالس بر اساس تغييرات سيگنال هاي ديگر و اعمال بازخورد ولتاژ و جريان و راه اندازي نرم در کليه خروجي ها را بر عهده دارد .
ب ) شبيه سازي ؛ ازطريق يک شبکه تقسيم مقاومتي ، کسري از ولتاژ خروجي به آي سي جهت مقايسه با يک ولتاژ مبنا ، منتقل مي شود و در صورت بروز هرگونه تغيير در خروجي دستور DOWN از طريق آي سي صادر مي شود .
ج ) نوسان ساز ؛ که در فرکانس پايه کار مي کند و موج مثلثي جهت استفاده در PWM را توليد مي کند .
د ) راه اندازخروجي ؛ که توان کافي را جهت به کارگيري در مقاصد کم و ميانه ، توليد مي کند .
ه ) ولتاژ مبنا ؛ که ولتاژ پايه را جهت مقايسه خروجي ها و همچنين يک ولتاژ پايدار براي ساير بخش ها توليد مي کند .
و ) مبدل خطا ؛ که عرض پالس DC خروجي را متناسب با سطح ولتاژ ، تنظيم مي نمايد .
ز ) Power Factor Correction ؛ که وظيفه تصحيح هارمونيک هاي فرکانس خروجي و هدايت و کنترل آنها به مدار PWM رابر عهده دارد .
هريک ازقطعات سخت افزاري با چه ولتاژي تغذيه مي شوند؟
مي خواهيم در اين مبحث شما را با نوع ولتاژ مصرفي قطعات سخت افزاري آشنا كنيم . در اين مبحث و با توجه به جدول ارائه شده ، شما خواهيد ديد که چگونه ولتاژ مصرفي پردازشگرهاي پنتيوم 3 که ازشاخه +5 V تغذيه مي شدند در پردازشگرهاي پنتيوم 4 به شاخه +12 V منتقل گرديده است . همين جهش و تغييرنوع توان مصرفي، اکنون نيز به نوعي در پردازشگرهايIntel Prescott و AMD Athlon 64 و نيز ساير قطعات سخت افزاي به وجود آمده است.
در سخت افزارهاي جديدي که امروزه به کار گرفته مي شود توان مصرفي اصلي به شاخه +12 منتقل گرديده است و شرکت آينده سيما همسو با تغيير تکنولوژي در ساختار مصرفي سخت افزارهاي جديد ، اقدام به واردات و توليد پاور هاي متناسب با اين تکنولوژي نموده است.
پاورهاي جديد اين شرکت ، در بالانس شاخه هاي خروجي خود ، توان اصلي را به +12 V هدايت و در دو شاخه خروجي مجزا ( DUAL LINE +12V ) ارائه داده است. در ادامه توجه شما را به نوع ولتاژ مصرفي قطعات سخت افزاري که در جدول 1 درج گرديده است ، جلب مي نماييم ؛
Only the registered members can see the link
جدول 1
تفاوت پاور هاي 20 پين با پاورهاي 24 پين چيست ؟
همانطور که در مطالب قبلي اشاره گرديده است پاورهاي ويرايش 1.3 از شاخه +12 V ضعيف تري برخوردار و کانکتور خروجي در اين مدل ها داراي 20 پين مي باشد . ولي پاورهاي ويرايش 2.0 که از +12 V پرقدرت تري برخوردار مي باشند داراي کانکتور 24 پين مي باشند. متاسفانه در بازار فروش کامپيوتر بارها ديده شده است که با استفاده از تبديل 20 پين به 24 پين ، جهت راه اندازي اينگونه سيستم ها استفاده شده است ، چرا که اکثر کساني که در ايران سيستم مونتاژ مي نمايند ، روشن شدن يک سيستم را ملاک سالم بون و راه افتادن آن مي دانند ، حال آنکه دانسته يا ندانسته به اشتباه بزرگي دست زده اند و اينگونه سيستم ها دير يا زود با مشکلات بزرگي اعم از کارکرد و يا راندمان برخورد خواهند نمود . يعني اگر خوش شانس باشند و مشکلاتي مانند از بين رفتن قطعات سخت افزاري براي آنها به وجود نيايد ، قطعاً سرعت پردازش و پارامترهاي وابسته به آن ، که اغلب براي ارتقاي آنها حاضريم مبالغ هنگفتي پرداخت نماييم به طرز چشمگيري کاهش مي يابد .
Only the registered members can see the link
شكل 5 : نمونه اي از كانكتور 24 پين
Only the registered members can see the link
شكل 6 : نمونه اي از يك كانكتور 24 پين با قابليت تبديل به 20 پين
مطابق بررسي هاي مجله معتبرTHG اکثر افراد حاضرند براي ارتقاي 20 % سرعت پردازنده خود مبالغ زيادي را صرف نمايند حال آنکه عدم توجه به تناسب توان پاور وهمچنين کيفيت پاور خريداري شده ، که حدودا 20 % قيمت يک پردازنده مي باشد آنها را با مشکلات عديده اي روبرو مي کند .
در كشور ما با توجه به محدوديت هاي سخت افزاري كه در مباني واردات و توزيع وجود دارد، اكنون در محدوديت زماني قرار گرفته ايم كه مجبور به ارائه پاورهايي با قابليت استفاده در هر دو حالت 20 پين و 24 پين مي باشيم تا بتوايم نياز هر دو طيف متقاضي را در اين پروسه زماني، تامين نماييم. شركت آينده سيما در ابتكاري جديد، اقدام به عرضه پاورهاي 24 پين با قابليت استفاده در مادربردهاي 20 پين نموده است. در اين سري از پاورها همسو با افزايش توان شاخه +12V از توان شاخه +5V كاسته نشده است ولي اين پاورها كماكان از يك شاخه در خروجي +12V برخوردار مي باشند و نمي توانند جزو گروه پاورهاي ويرايش 2.0 قرار بگيرند.
توجه شما را به كانكتور خروجي و نوع تبديل 24 پين به 20 پين در عكس شماره جلب مي نماييم.
همچنين در اين مدل ها، سعي شده است تا از كانكتورهاي جديد خروجي، مانند S.ATA و PCI.Express نيز استفاده شود. اما در عين حال توصيه گروه فني شركت آينده سيما، استفاده از پاورهاي ويرايش 2.0 در سخت افزارهاي حرفه اي جديد مي باشد. چرا كه اين سري از قطعات سخت افزاري جديد مصرفي بيش از 18 آمپر از شاخه +12V كه تواني در حدود 200W مي باشد، نياز به حداقل دو شاخه مجزا در خروجي +12V دارد.
Only the registered members can see the link
شكل 7 : نمونه اي از كانكتورهاي جديد
چگونه پاور متناسب با توان مصرفي سيستم خود انتخاب نماييم؟
هر يک از قطعات سخت افزاري مقدار توان مصرفي خاص خود را دارند که مي توان با جمع نمودن مقدار توان ها ، توان مصرفي کلي سيستم خود را محاسبه نماييد. توليدکنندگان پاور در سراسر جهان توصيه مي کنند پاوري را انتخاب نماييد که حداقل 10% بالا تر از توان حداکثر سيستم شما ، قدرت داشته باشد ! چرا که راندمان و کارآيي يک پاور در مصرف بالاتر از حداکثر 90% توان واقعي آن در دراز مدت ، به طور چشمگيري کاهش مي يابد و کاربر را با مشکلات عديده اي روبرو مي نمايد.
واحد فني و خدمات پس ازفروش شرکت آينده سيما ( GREEN )طبق تحقيقات گسترده و با همکاري تعدادي از مراکز تحقيقاتي کشور در زمينه الکترونيک و انفورماتيک و همچنين چندين سايت معتبر از جمله Intel و AMDموفق به تعيين حدود توان مصرفي قطعات سخت افزاري گرديده است که شما را به مطالعه دقيق آن و محاسبه توان مصرفي سيستم از روي جداول 2 تا 7 ، دعوت مي نماييم .
Only the registered members can see the link
Only the registered members can see the link
جدول 2 تا 7
مشخصات فني يک منبع تغذيه با کيفيت مطلوب چيست ؟
شايد براي شما اين مسئله به وجود آمده باشد که صرفاٌ توان خروجي در منبع تغذيه ملاک مناسبي جهت کارآيي آن مي باشد در حالي که نکات مهم ديگري نيز در بحث منبع تغذيه وجود دارد. به طور مثال اگر توان پاور متناسب با توان مصرفي سيستم باشد ولي مقدار نويز و ريپل خروجي از منبع تغذيه ، بالاتر از حد استاندارد باشد ، سرعت پردازش اطلاعات در سيستم به طور چشمگيري کاهش مي يابد و سيستم ممکن است در حين کار بارها خاموش شود و شما را با دردسر هاي زيادي مواجه نمايد بطوريکه پس از تست هاي مختلف و جابجايي قطعات ، در نهايت به اين نتيجه خواهيد رسيد که منبع تغذيه داراي اشکال مي باشد . در اين رابطه شما را با مختصري از نکات فني يک منبع تغذيه با کيفيت مناسب ، آشنا مي نماييم ؛
• MTBF TEST : مطابق با استاندارد ، طراحي مدار ، كيفيت قطعات داخلي و دور فن به گونه اي باشد كه باعث بالا رفتن عمر مفيد منبع تغذيه گردد .
• EMC TEST : مطابق با استاندارد ، منبع تغذيه داراي ضربه گير ورودي و لاين فيلتر به همراه خازن هاي X,Y با علامت درج شده استاندارد باشد .
• BURN IN TEST : حرارت قطعات داخلي از محدوده مجاز تعيين شده در استاندارد تجاوز نكرده و در صورت از كار افتادن فن ، منبع تغذيه به طور خودكار خاموش شود .
• LOW NOISE : نويزبه وجود آمده ، از محدوده مجاز تعيين شده دراستاندارد ، تجاوزننمايد ، كه اين مورد در كارايي رايانه و همچنين بالا رفتن عمر مفيدقطعات متصل به منبع تغذيه تاثير بسيار زيادي دارد .
• SILENT PC : طراحي مدار به گونه اي باشدكه دوران فن ها ، متناسب با حرارت داخلي ، تغيير يابد . اين مورد باعث پايين آمدن نويز صوتي و بالا رفتن عمر مفيد فن مي گردد .
• HI-POT TEST : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش ناگهاني ولتاژ در ورودي ، منبع تغذيه دچار آسيب جدي نشود .
• THERMINAL EARTH : مطابق با استاندارد ، منبع تغذيه داراي ترمينال تخليه بار الکتريکي و همچنين درج علامت مربوطه بر روي بدنه داخلي باشد .
• PCB FIRE TEST : مطابق استاندارد آتش سوزي ، برد اصلي منبع تغذيه داراي کليه موارد و نکات ايمني لحاظ شده در استاندارد آتش سوزي باشد .
• HOLD UP TIME : مدت زماني كه به طول مي انجامد تا ولتاژ +5V پس از وقفه انرژي درورودي ، ازمرز 90% مقداراوليه خود پايين تر بيايد، مطابق با استاندارد باشد .
• POWER GOOD TIME : مدت زماني كه به طول مي انجامد تا ولتاژ +5V پس از روشن شدن منبع تغذيه ، از مرز 95% مقدار اوليه خود عبور كند ، مطابق با استاندارد باشد .
• SHORT CIRCUIT PROTECTION : در صورت به وجود آمدن اتصال كوتاه در هر يك از شاخه هاي خروجي ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• OVER POWER PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش بار مصرفي خارج ازتوان حداكثر ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود.
• OVER VOLTAGE PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش ولتاژ در هر يك از شاخه هاي خروجي،منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• UNDER VOLTAGE PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت کاهش ولتاژ در هر يک از شاخه هاي خروجي ،منبغ تغذيه به صورت خودکار خاموش شود .
• OVER CURRENT PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت اضافه بار خارج از توان بر روي هر يك از شاخه هاي خروجي ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• SCAN DISC FREE PROTECTION : مطابق استاندارد و جهت جلوگيري از آسيب اطلاعات ، مدت زماني كه منبع تغذيه پس از دستور SHUT DOWN به طور كامل خاموش مي شود ، بيشتر از 2 ms به طول انجامد ، تا از اجراي SCAN DISK پس از راه اندازي مجدد سيستم عامل جلوگيري شود .( PS-OFF#>2ms )
• POWER FACTOR CORRECTION : در حدود تعيين شده دراستاندارد ، هارمونيک هاي فرکانس خروجي توسط مدار PWM تصحيح شود ، که اين امر باعث افزايش راندمان منبع تغذيه و کاهش مصرف انرژي مي گردد .
• STABLE REGULATION : مطابق استاندارد ، ولتاژ در شاخه هاي خروجي +3.3V , + 5V , + 12V حد اکثر تا +/- 5% و ولتاژ خروجي شاخه هاي -5V , -12V حداکثر تا +/-10% نوسان داشته باشد .
• CREEPAGE DISTANCE : مطابق استاندارد ، قطعات داخلي و فواصل ما بين آنها ، براساس جريان خزشي ، عايق كاري شده باشد كه اين مورد باعث جلوگيري از آسيب ديدگي كاربر و يا ساير قطعات جانبي مي گردد .
• INTERACTION & CROSS REGULATION : مطابق استاندارد ، با اعمال بار متقابل بر روي هر يك از خروجي ها ، تغيير ولتاژ ساير خطوط در گستره معين و هماهنگ با سخت افزار به كاربرده شده باشد . اين مورد در سال هاي اخير با توجه به تغييرات مكرر تكنولوژي به طور مرتب رو به تغيير بوده و عدم رعايت آن باعث بروز مشكلات اساسي گرديده است .
• CONDUCTED EMI : در صورتي كه منبع تغذيه به فيلترهاي مناسب ورودي و خروجي مجهز باشد ، تداخل فركانس هاي راديويي بر روي پايانه هاي ورودي و خروجي ، بايد در محدوده مجاز تعيين شده در استاندارد باشد .
• RADIATED EMI : مطابق با استاندارد ، تشعشعات مغناطيسي كه از داخل منبع تغذيه به بيرون و بالعكس در جريان است، باعث بروز مشكل دركاركرد منبع تغذيه و نيز ساير وسايل الكترونيكي مجاور آن نگردد .
• ESD PERSONNAL : مطابق استاندارد ، در صورت باردار شدن بدن كاربر به الكتريسيته ساكن و تماس كاربر با منبع تغذيه ، مشكلي در كاركرد منبع تغذيه به وجود نيايد .
مشخصات ظاهري يک منبع تغذيه با کيفيت مطلوب چيست ؟
شايد اين سوال براي شما پيش آمده باشد که چگونه مي توان يک پاور مناسب را از نظر ظاهري شناخت ؟ چرا که براي مصرف کننده نهايي امکان انجام تست هاي فني وجود ندارد . در اينجا شما را با تعدادي از موارد ظاهري يک منبع تغذيه مناسب و استاندارد آشنا مي کنيم که قطعاٌ در صورت رعايت شدن آنها توسط توليد کننده ، شمااين اطمينان را پيدا مي کنيد که منبع تغذيه مورد اشاره مناسب و در محدوده اي که استاندارد مشخص نموده ، توليد شده است و شما را در آينده با مشکلات ناشي از منبع تغذيه غير استاندارد مواجه نمي نمايد ؛
1 ) جهت استفاده در ايران پاوري مناسب است که حتماٌ کليد روشن و خاموش داشته باشد .
2 ) حداقل داراي استاندارد CE باشد وعلامت آن برروي برچسب نصب شده، درج شده باشد .
3 ) کابل برق پاور در سه قسمت اصلي آن شامل ؛ دوشاخه ، کابل و مادگي حتماٌ داراي علامات استاندارد باشد .
4 ) ضخامت کابل هاي خارج شده از منبع تغذيه متناسب با توان منبع تغذيه و کانکتورهاي متصل به آنها حتماٌ داراي علامات استاندارد باشند . به طور مثال يک پاور با توان واقعي 300 وات حتماٌ بايد داراي کابل هاي خروجي ، با ضخامت حداقل 18 AWG باشد .
AMERICAN WIRE GAUGE ) AWG ) : واحد اندازه گيري قطر كابل، بدون در نظر گرفتن مقياس متريك ميباشد. به نمونه هاي تبديل شده اين واحد به مقياس متريك توجه نماييد:
16 AWG - 1.291 mm
18 AWG - 1.024 mm
20 AWG - 0.8128 mm
22 AWG - 0.6426 mm
Only the registered members can see the link
شكل 8
5 ) داراي کارت گارانتي شرکت توليدکننده باشد و حتما تاريخ اتمام گارانتي درآن ذکرشده باشد.
6 ) علاوه بر مقدار توان حداکثر که بر روي برچسب ذکر شده است ، حتماٌ مقدار توان واقعي آن در قسمتي از برچسب و يا مدل ذکر شده باشد . چرا که براي کاربر فقط و فقط مقدار توان واقعي پاور اهميت دارد .
7 ) حد اکثر تفاوت ميان توان واقعي و توان حداکثر درج شده بر روي برچسب از 50% تجاوز نکرده باشد .
8 ) مهمترين قسمتي که از نظر ظاهري مي توان يک پاور مناسب را شناخت،ا رتفاع ترانس هاي به کار برده شده در مدار داخلي آن مي باشد . ارتفاع ترانس سوئيچينگ در پاورهاي استانداردي که توان مناسبي دارند معمولاٌ بيشتر از 4 سانتيمتر مي باشد ، حال آنکه ارتفاع ترانس در پاورهاي ضعيف بازار در حدود 2 تا 3 سانتيمتر مي باشد . از نظر فني هرچه ارتفاع ترانس بيشتر باشد قدرت وتحمل آن دربرابر آمپراژ عبوري بيشتر مي شود .
9 ) برچسب نصب شده بر روي جعبه پاور ، خوانا و شامل موارد زير باشد :
- محدوده ولتاژ ورودي ، جريان ورودي و فرکانس کاري بر روي آن درج شده باشد .
- علاوه بر مقدار توان خروجي حداکثر ، مقدار توان خروجي واقعي نيز بر روي آن درج شده باشد .
- نام کارخانه توليد کننده به همراه علامت تجاري آن ، بر روي برچسب درج شده باشد .
- نام آزمايشگاه هاي تاييد کننده و همچنين کليه علامات استانداردهاي کسب شده ، بر روي آن درج شده باشد
- مشخصات ولتاژ هاي خروجي و همچنين مقدار آمپراژ عبوري هر يک ازآنها به طور مجزا ، برروي آن درج شده باشد .
Only the registered members can see the link
شكل 9 : نمونه ليبل منبع تغذيه
آشنايي با تاييديه ها و استاندارد هاي مربوط به منبع تغذيه :
بحث در مورد استاندارد هاي مربوط به منبع تغذيه بسيار گسترده مي باشد که نمي توان به طورکامل به آنها اشاره نمود. هر يک از کشور هاي صنعتي براي خود استاندارد هايي به منظور کسب اطمينان از ايمني کامل کاربر در هنگام استفاده از منبع تغذيه دارند. واژه ايمني براي تجهيزات الکترونيکي به معناي آن است که محصولات توليد شده ، ايجاد شوک نکند ، آتش نگيرد و يا حالات نا خواسته را به کاربر تحميل ننمايد. در مورد منبع تغذيه موارد ايمني مضاعفي در نظر گرفته شده است ، چرا که منبع تغذيه نه تنها نيازهاي ايمني خود ، بلکه نيازهاي ايمني کليه قطعاتي که از آن تغذيه مي شوند را نيز تامين مي نمايد. در اين مورد قصد داريم تا شما را با تعدادي از اين استانداردها آشنا نماييم ؛
CUL ,D ,N ,S , FI ,VDE ,NKO ,EMI ,BSI ,CSA ,FCC ,TUV ,CB ,UL ,CE
همچنين شرکت هاي معتبري مانند Intel و AMD نيز داراي آزمايشگاه هاي بسيار پيشرفته اي مي باشند که قادر مي باشند شرايط بسيار دشواري را جهت تست راندمان يک پاور به وجود آورند و در صورت احراز اين شرايط تاييديه خاص خود را صادر مي نمايند . به طور مثال شرکت Intelتمرکز بسيار زيادي بر روي نويز و ريپل خروجي منابع تغذيه دارد و اين به دليل آن است که نويز و ريپل خروجي پاور تاثير مستقيم بر روي بازدهي و سرعت پردازشگرهاي Intel دارد . همچنين تمرکز شرکت AMD برروي مسئله تخليه حرارت داخلي پاور و کيس مي باشد ، چرا که اين سري از پردازشگرها حرارت بسيار بالايي توليد مي نمايند و مسئله تخليه اين حرارت به جهت افزايش راندمان پردازشگر AMD ، بسيار حائز اهميت مي باشد .
در ايران نيز، مرکزتحقيقات صنايع انفورماتيک ( معتبرترين موسسه استاندارد کشور در زمينه الکترونيک ) مسئوليت بررسي و انجام آزمايشات ايمني و کيفي رابرعهده دارد که براساس آن براي منابع تغذيه اي که اين بررسي ها را با موفقيت پشت سر گذاشته باشند ، تاييديه خاص خود را صادرمي نمايد . با سپاس
ریانه خبر
منبع تغذيه چيست ؟
همانطور كه مي دانيد هر وسيله الکترونيکي بنا به طراحي خاص خود ، به ولتاژ و آمپراژ مشخصي جهت راه اندازي و کارکرد نياز دارد . منبع تغذيه دستگاهي است که قادر است از يک ورودي با ولتاژ وآمپراژ ثابت ( بنا به طراحي داخلي خود ) ، ولتاژ وآمپراژ مختلفي را توليد نمايد .
منبع تغذيه کامپيوتر چيست ؟
کامپيوتر هاي شخصي نيز مانند هر وسيله الکترونيکي جهت کار به منبع تغذيه خاص خود نياز دارند، منبع تغذيه اي که بتواند ولتاژ هاي مورد نياز بخش هاي داخلي يک کامپيوتر را تامين نمايد.
همانطوريکه مي دانيد ولتاژهاي مورد نياز يک PC ، ثابت و شامل +12V , +5V , +3.3V , +5V/SB , -12V , -5V مي باشد . اما در منبع تغذيه كامپيوتر پارامتر متغير ي مانند آمپراژ و بالانس توان خروجي نيز وجود دارد.
در مورد آمپراژ خروجي منبع تغذيه ( که متناسب با توان آن مي باشد ) مي توان گفت كه منبع تغذيه هاي كامپيوتر بنا به موارد مصرف و سخت افزار هاي متصل به آن داراي توان هاي مختلفي مي باشند به طور مثال در گذشته اي نه چندان دور يک سيستم پنتيوم 4 معمولي جهت کاركرد به منبع تغذيه اي با قدرت 200 وات نيازداشت ولي اکنون يک سيستم پنتيوم 4 معمولي به منبع تغذيه اي با قدرت حداقل 300 وات نياز دارد و اين به دليل آن است که مصرف کليه قطعات سخت افزاري جديدبه طرز چشمگيري افزايش يافته است .
متغير ديگري که درمنابع تغذيه کامپيوتري وجود دارد ، بالانس توان خروجي برروي شاخه هاي خروجي مي باشد.
ساختارداخلي منابع تغذيه کامپيوتري داراي چند ويرايش يا ورژن مختلف مي باشند . ويرايش 1.3 که هم اکنون نيز به اشتباه ، کاربرد دارد در بالانس خروجي خود +5 Vپر قدرت تري به نسبت +12 V دارد حال آنکه اکثر قطعات سخت افزاري جديد ، توان مصرفي اصلي خود را ازشاخه +12 V تامين مي نمايند که تامين آمپراژ موردنيازشاخه +12 V اين قطعات تنها از عهده منابع تغذيه جديد با ويرايش 2.0 به بالا تر برمي آيد چرا که در بالانس خروجي اين مدل ها ، +12 Vپرقدرت تري به نسبت +5 V وجود دارد و گاها داراي دو يا سه شاخه مجزا در خروجي +12 V خود مي باشند ( DUAL LINE +12V ).
آشنايي با اجزاي داخلي منبع تغذيه :
در اين مقاله سعي شده است که به صورت مختصر و با زبان ساده ، شما رابا اجزاء داخلي منبع تغذيه آشنا نماييم. بديهي است که اين ساختار ، همگاني و عمومي نبوده و در حدود 75 % ساختار داخلي منابع تغذيه استاندارد کنوني را در بر مي گيرد .
EMI) Line Filter ) : اين بخش از دو عنصر القاگر و خازن تشکيل شده است که وظيفه ممانعت از خروج فركانس هاي اضافي محدوده كاري ( NOISE ) منبع تغذيه به بيرون ـ حاصل ازسيستم سوئيچينگ ـ و همچنين ممانعت از ورود فركانس هاي اضافي ـ حاصل ازدوران موتور هاي الكتريكي و يا سيستم هاي توليد كننده حرارت ـ به داخل منبع تغذيه را برعهده دارد.
Input Capacitor : اين قسمت از دو خازن الکتروليت با ظرفيت متناسب توان منبع تغذيه تشکيل شده است که وظيفه كنترل سطح ولتاژ ورودي در هنگام كاركرد و همچنين ذخيره انرژي مورد نياز مدار سوئيچينگ به هنگام وقفه هاي كوتاه انرژي را بر عهده دارد .
Power Switching : اين بخش از دو ترانزيستور قدرت ( MOSFET ) تشکيل شده است که وظيفه كنترل سطح ولتاژ خروجي از طريق زمان روشن و خاموش شدن (سوئيچ) را بر عهده دارد .
Transformer : اين بخش بنا به نوع طراحي ، از دو تا سه ترانس ( Switching TR , Drive TR , Stand By TR ) تشکيل شده است ، که علاوه بر ايزولاسيون DC وظيفه تغيير سطح ولتاژ را بر عهده دارد. طراحي در اين قسمت بسيار حساس مي باشد زيرا اگر تعداد دور هاي اوليه و ثانويه متناسب با طراحي مدار PWM نباشد ، پايداري مدار و ضريب اطمينان نيمه هادي و در نهايت کارکرد منبع تغذيه با مشکل اساسي مواجه خواهد شد .
Output Diodes : اين قسمت از ديودهاي SHUTKEY , FAST , ZENER تشکيل شده است که وظيفه يکسو سازي ولتاژ خروجي را در حالات عادي و قطع کامل جريان خروجي در حالات خاص را بر عهده دارد .
Output Filter : اين قسمت از چند خازن الکتروليت و سلف هاي چند لايه تشکيل شده است ، که وظيفه ذخيره انرژي در زمان روشن و ارائه آن در زمان خاموشي ترانزيستور را بر عهده دارد .
Heat Sink : اين قسمت از آلياژهاي مختلف آلومينيوم و مس ساخته مي شود و به واسطه تعبيه شيارهايي برروي آن جهت عبور جريان هوا ،وظيفه انتقال دما از ترانزيستورهاي سوئيچينگ و همچنين ديودهاي SHUTKEY , FAST ، به محيط اطراف را بر عهده دارد .
Only the registered members can see the link
Only the registered members can see the link
Only the registered members can see the link
Only the registered members can see the link
شكل هاي 1 تا 4 نماي داخلي منبع تغذيه و اجزاي آن را نشان مي دهند.
FAN : اين قسمت علي رقم اينكه معمولا اهميتي براي آن ازطرف مصرف كنندگان قائل نمي شوند ، بسيار مهم و حياتي مي باشد ، چرا كه رابطه مستقيمي با راندمان و طول عمر منبع تغذيه دارد . هر چقدر تهويه هواي گرم ازمحيط داخلي منبع تغذيه به فضاي بيروني بهترانجام گيرد كاركرد منبع تغذيه افزايش مي يابد. جديدا توليد كنندگان از فن هاي 12cm * 12 در محصولات خود استفاده مي نمايند كه اين مورد باعث تهويه هواي گرماطراف پردازشگر و همچنين بي صدا شدن منبع تغذيه گرديده است .
PCB : برد اصلي منبع تغذيه مي باشد كه كليه قطعات بر روي آن نصب مي شوند. رعايت استانداردهاي مختلف از جمله آتش سوزي درساخت برد ، باعث افزايش ضريب ايمني كاربر در موارد خاص مي گردد.
IC Controler : اين قسمت پيچيده ترين بخش مدار PWM مي باشد و درسال هاي اخير تغييرات چشمگيري درطراحي اين قسمت به وجود آمده است بطوري که امروزه آي سي هاي جديد چند نوع وظيفه مختلف را برعهده دارند که درنهايت باعث افزايش دقت درکارکرد منبع تغذيه گرديده است . در زير بطور خلاصه به وظايف آي سي هاي جديدي كه در بعضي از پاورهاي جديد و بخصوص پاور هاي GREEN به كار رفته اشاره شده است :
الف ) کنترل خروجي ؛ که با توليد پالس هاي Puls Whidh Modulation ، فرآيند تغيير پنهاني يک رشته پالس بر اساس تغييرات سيگنال هاي ديگر و اعمال بازخورد ولتاژ و جريان و راه اندازي نرم در کليه خروجي ها را بر عهده دارد .
ب ) شبيه سازي ؛ ازطريق يک شبکه تقسيم مقاومتي ، کسري از ولتاژ خروجي به آي سي جهت مقايسه با يک ولتاژ مبنا ، منتقل مي شود و در صورت بروز هرگونه تغيير در خروجي دستور DOWN از طريق آي سي صادر مي شود .
ج ) نوسان ساز ؛ که در فرکانس پايه کار مي کند و موج مثلثي جهت استفاده در PWM را توليد مي کند .
د ) راه اندازخروجي ؛ که توان کافي را جهت به کارگيري در مقاصد کم و ميانه ، توليد مي کند .
ه ) ولتاژ مبنا ؛ که ولتاژ پايه را جهت مقايسه خروجي ها و همچنين يک ولتاژ پايدار براي ساير بخش ها توليد مي کند .
و ) مبدل خطا ؛ که عرض پالس DC خروجي را متناسب با سطح ولتاژ ، تنظيم مي نمايد .
ز ) Power Factor Correction ؛ که وظيفه تصحيح هارمونيک هاي فرکانس خروجي و هدايت و کنترل آنها به مدار PWM رابر عهده دارد .
هريک ازقطعات سخت افزاري با چه ولتاژي تغذيه مي شوند؟
مي خواهيم در اين مبحث شما را با نوع ولتاژ مصرفي قطعات سخت افزاري آشنا كنيم . در اين مبحث و با توجه به جدول ارائه شده ، شما خواهيد ديد که چگونه ولتاژ مصرفي پردازشگرهاي پنتيوم 3 که ازشاخه +5 V تغذيه مي شدند در پردازشگرهاي پنتيوم 4 به شاخه +12 V منتقل گرديده است . همين جهش و تغييرنوع توان مصرفي، اکنون نيز به نوعي در پردازشگرهايIntel Prescott و AMD Athlon 64 و نيز ساير قطعات سخت افزاي به وجود آمده است.
در سخت افزارهاي جديدي که امروزه به کار گرفته مي شود توان مصرفي اصلي به شاخه +12 منتقل گرديده است و شرکت آينده سيما همسو با تغيير تکنولوژي در ساختار مصرفي سخت افزارهاي جديد ، اقدام به واردات و توليد پاور هاي متناسب با اين تکنولوژي نموده است.
پاورهاي جديد اين شرکت ، در بالانس شاخه هاي خروجي خود ، توان اصلي را به +12 V هدايت و در دو شاخه خروجي مجزا ( DUAL LINE +12V ) ارائه داده است. در ادامه توجه شما را به نوع ولتاژ مصرفي قطعات سخت افزاري که در جدول 1 درج گرديده است ، جلب مي نماييم ؛
Only the registered members can see the link
جدول 1
تفاوت پاور هاي 20 پين با پاورهاي 24 پين چيست ؟
همانطور که در مطالب قبلي اشاره گرديده است پاورهاي ويرايش 1.3 از شاخه +12 V ضعيف تري برخوردار و کانکتور خروجي در اين مدل ها داراي 20 پين مي باشد . ولي پاورهاي ويرايش 2.0 که از +12 V پرقدرت تري برخوردار مي باشند داراي کانکتور 24 پين مي باشند. متاسفانه در بازار فروش کامپيوتر بارها ديده شده است که با استفاده از تبديل 20 پين به 24 پين ، جهت راه اندازي اينگونه سيستم ها استفاده شده است ، چرا که اکثر کساني که در ايران سيستم مونتاژ مي نمايند ، روشن شدن يک سيستم را ملاک سالم بون و راه افتادن آن مي دانند ، حال آنکه دانسته يا ندانسته به اشتباه بزرگي دست زده اند و اينگونه سيستم ها دير يا زود با مشکلات بزرگي اعم از کارکرد و يا راندمان برخورد خواهند نمود . يعني اگر خوش شانس باشند و مشکلاتي مانند از بين رفتن قطعات سخت افزاري براي آنها به وجود نيايد ، قطعاً سرعت پردازش و پارامترهاي وابسته به آن ، که اغلب براي ارتقاي آنها حاضريم مبالغ هنگفتي پرداخت نماييم به طرز چشمگيري کاهش مي يابد .
Only the registered members can see the link
شكل 5 : نمونه اي از كانكتور 24 پين
Only the registered members can see the link
شكل 6 : نمونه اي از يك كانكتور 24 پين با قابليت تبديل به 20 پين
مطابق بررسي هاي مجله معتبرTHG اکثر افراد حاضرند براي ارتقاي 20 % سرعت پردازنده خود مبالغ زيادي را صرف نمايند حال آنکه عدم توجه به تناسب توان پاور وهمچنين کيفيت پاور خريداري شده ، که حدودا 20 % قيمت يک پردازنده مي باشد آنها را با مشکلات عديده اي روبرو مي کند .
در كشور ما با توجه به محدوديت هاي سخت افزاري كه در مباني واردات و توزيع وجود دارد، اكنون در محدوديت زماني قرار گرفته ايم كه مجبور به ارائه پاورهايي با قابليت استفاده در هر دو حالت 20 پين و 24 پين مي باشيم تا بتوايم نياز هر دو طيف متقاضي را در اين پروسه زماني، تامين نماييم. شركت آينده سيما در ابتكاري جديد، اقدام به عرضه پاورهاي 24 پين با قابليت استفاده در مادربردهاي 20 پين نموده است. در اين سري از پاورها همسو با افزايش توان شاخه +12V از توان شاخه +5V كاسته نشده است ولي اين پاورها كماكان از يك شاخه در خروجي +12V برخوردار مي باشند و نمي توانند جزو گروه پاورهاي ويرايش 2.0 قرار بگيرند.
توجه شما را به كانكتور خروجي و نوع تبديل 24 پين به 20 پين در عكس شماره جلب مي نماييم.
همچنين در اين مدل ها، سعي شده است تا از كانكتورهاي جديد خروجي، مانند S.ATA و PCI.Express نيز استفاده شود. اما در عين حال توصيه گروه فني شركت آينده سيما، استفاده از پاورهاي ويرايش 2.0 در سخت افزارهاي حرفه اي جديد مي باشد. چرا كه اين سري از قطعات سخت افزاري جديد مصرفي بيش از 18 آمپر از شاخه +12V كه تواني در حدود 200W مي باشد، نياز به حداقل دو شاخه مجزا در خروجي +12V دارد.
Only the registered members can see the link
شكل 7 : نمونه اي از كانكتورهاي جديد
چگونه پاور متناسب با توان مصرفي سيستم خود انتخاب نماييم؟
هر يک از قطعات سخت افزاري مقدار توان مصرفي خاص خود را دارند که مي توان با جمع نمودن مقدار توان ها ، توان مصرفي کلي سيستم خود را محاسبه نماييد. توليدکنندگان پاور در سراسر جهان توصيه مي کنند پاوري را انتخاب نماييد که حداقل 10% بالا تر از توان حداکثر سيستم شما ، قدرت داشته باشد ! چرا که راندمان و کارآيي يک پاور در مصرف بالاتر از حداکثر 90% توان واقعي آن در دراز مدت ، به طور چشمگيري کاهش مي يابد و کاربر را با مشکلات عديده اي روبرو مي نمايد.
واحد فني و خدمات پس ازفروش شرکت آينده سيما ( GREEN )طبق تحقيقات گسترده و با همکاري تعدادي از مراکز تحقيقاتي کشور در زمينه الکترونيک و انفورماتيک و همچنين چندين سايت معتبر از جمله Intel و AMDموفق به تعيين حدود توان مصرفي قطعات سخت افزاري گرديده است که شما را به مطالعه دقيق آن و محاسبه توان مصرفي سيستم از روي جداول 2 تا 7 ، دعوت مي نماييم .
Only the registered members can see the link
Only the registered members can see the link
جدول 2 تا 7
مشخصات فني يک منبع تغذيه با کيفيت مطلوب چيست ؟
شايد براي شما اين مسئله به وجود آمده باشد که صرفاٌ توان خروجي در منبع تغذيه ملاک مناسبي جهت کارآيي آن مي باشد در حالي که نکات مهم ديگري نيز در بحث منبع تغذيه وجود دارد. به طور مثال اگر توان پاور متناسب با توان مصرفي سيستم باشد ولي مقدار نويز و ريپل خروجي از منبع تغذيه ، بالاتر از حد استاندارد باشد ، سرعت پردازش اطلاعات در سيستم به طور چشمگيري کاهش مي يابد و سيستم ممکن است در حين کار بارها خاموش شود و شما را با دردسر هاي زيادي مواجه نمايد بطوريکه پس از تست هاي مختلف و جابجايي قطعات ، در نهايت به اين نتيجه خواهيد رسيد که منبع تغذيه داراي اشکال مي باشد . در اين رابطه شما را با مختصري از نکات فني يک منبع تغذيه با کيفيت مناسب ، آشنا مي نماييم ؛
• MTBF TEST : مطابق با استاندارد ، طراحي مدار ، كيفيت قطعات داخلي و دور فن به گونه اي باشد كه باعث بالا رفتن عمر مفيد منبع تغذيه گردد .
• EMC TEST : مطابق با استاندارد ، منبع تغذيه داراي ضربه گير ورودي و لاين فيلتر به همراه خازن هاي X,Y با علامت درج شده استاندارد باشد .
• BURN IN TEST : حرارت قطعات داخلي از محدوده مجاز تعيين شده در استاندارد تجاوز نكرده و در صورت از كار افتادن فن ، منبع تغذيه به طور خودكار خاموش شود .
• LOW NOISE : نويزبه وجود آمده ، از محدوده مجاز تعيين شده دراستاندارد ، تجاوزننمايد ، كه اين مورد در كارايي رايانه و همچنين بالا رفتن عمر مفيدقطعات متصل به منبع تغذيه تاثير بسيار زيادي دارد .
• SILENT PC : طراحي مدار به گونه اي باشدكه دوران فن ها ، متناسب با حرارت داخلي ، تغيير يابد . اين مورد باعث پايين آمدن نويز صوتي و بالا رفتن عمر مفيد فن مي گردد .
• HI-POT TEST : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش ناگهاني ولتاژ در ورودي ، منبع تغذيه دچار آسيب جدي نشود .
• THERMINAL EARTH : مطابق با استاندارد ، منبع تغذيه داراي ترمينال تخليه بار الکتريکي و همچنين درج علامت مربوطه بر روي بدنه داخلي باشد .
• PCB FIRE TEST : مطابق استاندارد آتش سوزي ، برد اصلي منبع تغذيه داراي کليه موارد و نکات ايمني لحاظ شده در استاندارد آتش سوزي باشد .
• HOLD UP TIME : مدت زماني كه به طول مي انجامد تا ولتاژ +5V پس از وقفه انرژي درورودي ، ازمرز 90% مقداراوليه خود پايين تر بيايد، مطابق با استاندارد باشد .
• POWER GOOD TIME : مدت زماني كه به طول مي انجامد تا ولتاژ +5V پس از روشن شدن منبع تغذيه ، از مرز 95% مقدار اوليه خود عبور كند ، مطابق با استاندارد باشد .
• SHORT CIRCUIT PROTECTION : در صورت به وجود آمدن اتصال كوتاه در هر يك از شاخه هاي خروجي ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• OVER POWER PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش بار مصرفي خارج ازتوان حداكثر ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود.
• OVER VOLTAGE PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت افزايش ولتاژ در هر يك از شاخه هاي خروجي،منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• UNDER VOLTAGE PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت کاهش ولتاژ در هر يک از شاخه هاي خروجي ،منبغ تغذيه به صورت خودکار خاموش شود .
• OVER CURRENT PROTECTION : در حدود تعيين شده در استاندارد ، در صورت اضافه بار خارج از توان بر روي هر يك از شاخه هاي خروجي ، منبع تغذيه به صورت خودكار خاموش شود .
• SCAN DISC FREE PROTECTION : مطابق استاندارد و جهت جلوگيري از آسيب اطلاعات ، مدت زماني كه منبع تغذيه پس از دستور SHUT DOWN به طور كامل خاموش مي شود ، بيشتر از 2 ms به طول انجامد ، تا از اجراي SCAN DISK پس از راه اندازي مجدد سيستم عامل جلوگيري شود .( PS-OFF#>2ms )
• POWER FACTOR CORRECTION : در حدود تعيين شده دراستاندارد ، هارمونيک هاي فرکانس خروجي توسط مدار PWM تصحيح شود ، که اين امر باعث افزايش راندمان منبع تغذيه و کاهش مصرف انرژي مي گردد .
• STABLE REGULATION : مطابق استاندارد ، ولتاژ در شاخه هاي خروجي +3.3V , + 5V , + 12V حد اکثر تا +/- 5% و ولتاژ خروجي شاخه هاي -5V , -12V حداکثر تا +/-10% نوسان داشته باشد .
• CREEPAGE DISTANCE : مطابق استاندارد ، قطعات داخلي و فواصل ما بين آنها ، براساس جريان خزشي ، عايق كاري شده باشد كه اين مورد باعث جلوگيري از آسيب ديدگي كاربر و يا ساير قطعات جانبي مي گردد .
• INTERACTION & CROSS REGULATION : مطابق استاندارد ، با اعمال بار متقابل بر روي هر يك از خروجي ها ، تغيير ولتاژ ساير خطوط در گستره معين و هماهنگ با سخت افزار به كاربرده شده باشد . اين مورد در سال هاي اخير با توجه به تغييرات مكرر تكنولوژي به طور مرتب رو به تغيير بوده و عدم رعايت آن باعث بروز مشكلات اساسي گرديده است .
• CONDUCTED EMI : در صورتي كه منبع تغذيه به فيلترهاي مناسب ورودي و خروجي مجهز باشد ، تداخل فركانس هاي راديويي بر روي پايانه هاي ورودي و خروجي ، بايد در محدوده مجاز تعيين شده در استاندارد باشد .
• RADIATED EMI : مطابق با استاندارد ، تشعشعات مغناطيسي كه از داخل منبع تغذيه به بيرون و بالعكس در جريان است، باعث بروز مشكل دركاركرد منبع تغذيه و نيز ساير وسايل الكترونيكي مجاور آن نگردد .
• ESD PERSONNAL : مطابق استاندارد ، در صورت باردار شدن بدن كاربر به الكتريسيته ساكن و تماس كاربر با منبع تغذيه ، مشكلي در كاركرد منبع تغذيه به وجود نيايد .
مشخصات ظاهري يک منبع تغذيه با کيفيت مطلوب چيست ؟
شايد اين سوال براي شما پيش آمده باشد که چگونه مي توان يک پاور مناسب را از نظر ظاهري شناخت ؟ چرا که براي مصرف کننده نهايي امکان انجام تست هاي فني وجود ندارد . در اينجا شما را با تعدادي از موارد ظاهري يک منبع تغذيه مناسب و استاندارد آشنا مي کنيم که قطعاٌ در صورت رعايت شدن آنها توسط توليد کننده ، شمااين اطمينان را پيدا مي کنيد که منبع تغذيه مورد اشاره مناسب و در محدوده اي که استاندارد مشخص نموده ، توليد شده است و شما را در آينده با مشکلات ناشي از منبع تغذيه غير استاندارد مواجه نمي نمايد ؛
1 ) جهت استفاده در ايران پاوري مناسب است که حتماٌ کليد روشن و خاموش داشته باشد .
2 ) حداقل داراي استاندارد CE باشد وعلامت آن برروي برچسب نصب شده، درج شده باشد .
3 ) کابل برق پاور در سه قسمت اصلي آن شامل ؛ دوشاخه ، کابل و مادگي حتماٌ داراي علامات استاندارد باشد .
4 ) ضخامت کابل هاي خارج شده از منبع تغذيه متناسب با توان منبع تغذيه و کانکتورهاي متصل به آنها حتماٌ داراي علامات استاندارد باشند . به طور مثال يک پاور با توان واقعي 300 وات حتماٌ بايد داراي کابل هاي خروجي ، با ضخامت حداقل 18 AWG باشد .
AMERICAN WIRE GAUGE ) AWG ) : واحد اندازه گيري قطر كابل، بدون در نظر گرفتن مقياس متريك ميباشد. به نمونه هاي تبديل شده اين واحد به مقياس متريك توجه نماييد:
16 AWG - 1.291 mm
18 AWG - 1.024 mm
20 AWG - 0.8128 mm
22 AWG - 0.6426 mm
Only the registered members can see the link
شكل 8
5 ) داراي کارت گارانتي شرکت توليدکننده باشد و حتما تاريخ اتمام گارانتي درآن ذکرشده باشد.
6 ) علاوه بر مقدار توان حداکثر که بر روي برچسب ذکر شده است ، حتماٌ مقدار توان واقعي آن در قسمتي از برچسب و يا مدل ذکر شده باشد . چرا که براي کاربر فقط و فقط مقدار توان واقعي پاور اهميت دارد .
7 ) حد اکثر تفاوت ميان توان واقعي و توان حداکثر درج شده بر روي برچسب از 50% تجاوز نکرده باشد .
8 ) مهمترين قسمتي که از نظر ظاهري مي توان يک پاور مناسب را شناخت،ا رتفاع ترانس هاي به کار برده شده در مدار داخلي آن مي باشد . ارتفاع ترانس سوئيچينگ در پاورهاي استانداردي که توان مناسبي دارند معمولاٌ بيشتر از 4 سانتيمتر مي باشد ، حال آنکه ارتفاع ترانس در پاورهاي ضعيف بازار در حدود 2 تا 3 سانتيمتر مي باشد . از نظر فني هرچه ارتفاع ترانس بيشتر باشد قدرت وتحمل آن دربرابر آمپراژ عبوري بيشتر مي شود .
9 ) برچسب نصب شده بر روي جعبه پاور ، خوانا و شامل موارد زير باشد :
- محدوده ولتاژ ورودي ، جريان ورودي و فرکانس کاري بر روي آن درج شده باشد .
- علاوه بر مقدار توان خروجي حداکثر ، مقدار توان خروجي واقعي نيز بر روي آن درج شده باشد .
- نام کارخانه توليد کننده به همراه علامت تجاري آن ، بر روي برچسب درج شده باشد .
- نام آزمايشگاه هاي تاييد کننده و همچنين کليه علامات استانداردهاي کسب شده ، بر روي آن درج شده باشد
- مشخصات ولتاژ هاي خروجي و همچنين مقدار آمپراژ عبوري هر يک ازآنها به طور مجزا ، برروي آن درج شده باشد .
Only the registered members can see the link
شكل 9 : نمونه ليبل منبع تغذيه
آشنايي با تاييديه ها و استاندارد هاي مربوط به منبع تغذيه :
بحث در مورد استاندارد هاي مربوط به منبع تغذيه بسيار گسترده مي باشد که نمي توان به طورکامل به آنها اشاره نمود. هر يک از کشور هاي صنعتي براي خود استاندارد هايي به منظور کسب اطمينان از ايمني کامل کاربر در هنگام استفاده از منبع تغذيه دارند. واژه ايمني براي تجهيزات الکترونيکي به معناي آن است که محصولات توليد شده ، ايجاد شوک نکند ، آتش نگيرد و يا حالات نا خواسته را به کاربر تحميل ننمايد. در مورد منبع تغذيه موارد ايمني مضاعفي در نظر گرفته شده است ، چرا که منبع تغذيه نه تنها نيازهاي ايمني خود ، بلکه نيازهاي ايمني کليه قطعاتي که از آن تغذيه مي شوند را نيز تامين مي نمايد. در اين مورد قصد داريم تا شما را با تعدادي از اين استانداردها آشنا نماييم ؛
CUL ,D ,N ,S , FI ,VDE ,NKO ,EMI ,BSI ,CSA ,FCC ,TUV ,CB ,UL ,CE
همچنين شرکت هاي معتبري مانند Intel و AMD نيز داراي آزمايشگاه هاي بسيار پيشرفته اي مي باشند که قادر مي باشند شرايط بسيار دشواري را جهت تست راندمان يک پاور به وجود آورند و در صورت احراز اين شرايط تاييديه خاص خود را صادر مي نمايند . به طور مثال شرکت Intelتمرکز بسيار زيادي بر روي نويز و ريپل خروجي منابع تغذيه دارد و اين به دليل آن است که نويز و ريپل خروجي پاور تاثير مستقيم بر روي بازدهي و سرعت پردازشگرهاي Intel دارد . همچنين تمرکز شرکت AMD برروي مسئله تخليه حرارت داخلي پاور و کيس مي باشد ، چرا که اين سري از پردازشگرها حرارت بسيار بالايي توليد مي نمايند و مسئله تخليه اين حرارت به جهت افزايش راندمان پردازشگر AMD ، بسيار حائز اهميت مي باشد .
در ايران نيز، مرکزتحقيقات صنايع انفورماتيک ( معتبرترين موسسه استاندارد کشور در زمينه الکترونيک ) مسئوليت بررسي و انجام آزمايشات ايمني و کيفي رابرعهده دارد که براساس آن براي منابع تغذيه اي که اين بررسي ها را با موفقيت پشت سر گذاشته باشند ، تاييديه خاص خود را صادرمي نمايد . با سپاس
ریانه خبر