گیت هاب (GitHub) چیست؟ آشنایی با اصطلاحات و کاربرد گیتهاب

به‌ طور کلی کد نویسی کار بسیار دشواری بوده و در بسیاری از مواقع نیاز به پشتیبانی و کنترل نسخه نوشته شده حس می‌شود. حضور در جامعه‌ برنامه‌نویسانی که از سراسر دنیا به این کار مشغول بوده و می‌توانند به سؤالات و چالش‌های یکدیگر پاسخ دهند، می‌توان گزینه ای بسیار جذاب و مفید باشد. گیت هاب GitHub یکی از این جوامع است که در ادامه این مطلب از شهر سخت افزار به معرفی آن پرداخته ایم.

سایت GitHub یک منبع برنامه نویسی محبوب است که برای به اشتراک گذاری کد استفاده می شود. گیتهاب یک شبکه اجتماعی برای برنامه نویسان است که بسیاری از شرکت ها و سازمان ها از آن برای تسهیل مدیریت پروژه و همکاری استفاده می کنند.

فهرست مطالب این مقاله:

- گیت هاب چیست؟
- معرفی اصطلاحات مهم سایت GitHub
- ویژگی ها و امکانات Github
- مزایای استفاده از گیتهاب
- کاربرد گیت هاب GitHub چیست؟
- بهترین جایگزین‌های گیت هاب
- جمع بندی و پاسخ به سوالات پرتکرار

گیت هاب چیست؟

در پاسخ به این سوال که GitHub چیست ؟ باید گفت که یکی از بزرگترین انجمن‌های توسعه دهندگان وب در جهان سایت GitHub است. در واقع گیت هاب پلتفرمی است که در آن توسعه دهنگان وب از سراسر جهان در آن گرد هم آمده و با یکدیگر ارتباط و همکاری دارند.

برنامه GitHub چیست؟ در گیت هاب شما به عنوان توسعه دهنده وب می‌توانید پروژه‌های خود را با همکارانتان یا هر فرد دیگری که مایل باشید به اشتراک بگذارید و به صورت مشترک روی یک پروژه کار کنید. به این ترتیب به سادگی می‌توانید نسخه‌های قبلی یک نرم افزار را ارتقا دهید بدون این که تغییر یا اختلالی در نسخه‌های فعلی ایجاد شود.

سایت GitHub کار کردن روی کدها را بسیار ساده کرده است. به کمک این پلتفرم می‌توانید به کوتاه‌ترین و ناپیدا ترین خط کد خود دسترسی پیدا کنید و در صورت لزوم آن را تغییر دهید. اما در انتهای این بخش از مطلب تعریف گیت هاب باید گفت که جذاب‌ترین ویژگی گیت‌هاب این است که به کمک آن می‌توانید با سایر کدنویسان در جهان ارتباط برقرار کنید و تیم بسازید و به‌طور مشترک روی پروژه‌های مختلف کار کنید.

معرفی اصطلاحات مهم در سایت GitHub

گیتهاب پلتفرمی پیشرفته است که اصطلاحات بسیاری را پوشش می‌دهد و درک گیت هاب برای تازه کارها و برنامه‌نویسان و کاربران جدید می تواند دشوار باشد، بنابراین برای کاربری بهتر این سرویس و افزایش مهارت‌ها، لازم است که معنی اصطلاحات مختلف و کاربرد آن‌ها را به خوبی درک کنید.

در ادامه می‌توانید با برخی از پرکاربردترین و مهم‌ترین اصطلاحات گیت هاب، آشنا شوید. اگر در نگاه اول نتوانستید خوب با این اصطلاحات ارتباط برقرار کنید جای نگرانی نیست، چراکه پس از مدتی کار با سایت GitHub درک مطلوبی برای شما ایجاد خواهد شد.

ریپازیتوری در گیت هاب چیست؟

Repository یکی از اصطلاحات گیت هاب و به معنی مخزن است که گاهی به اختصار با عنوان Repo به کار می‌رود. این مخزن‌ها محلی برای ذخیره‌سازی تمام فایل‌های مربوط به یک پروژه هستند و با یک لینک منحصربه‌فرد، قابل دسترسی‌اند.

در واقع سایت GitHub به عنوان یکی از بزرگ‌ترین میزبانان منابع کد، بیش از 200 میلیون مخزن یا Repository دارد که وظیفه ذخیره‌سازی پروژه‌های برنامه‌نویسی را بر عهده دارند. میزبانی سايت گيت هاب به همراه یک مخزن خصوصی یا عمومی نامحدود، به صورت رایگان انجام می‌شود و کاربران می‌توانند از مزایای سوابق نسخه و کنترل‌های بازبینی، بهره‌مند شوند.

در همین رابطه بخوانید:

- پنج پیش‌بینی از متخصصان؛ برنامه نویسی در ده سال آینده چه تغییری می‌کند؟

Fork در گیت هاب چیست؟

در پاسخ به این سوال که فورک در گیت هاب چیست باید گفت که زمانی که پروژه‌ای جدید، بر اساس پروژه‌های قبلی ایجاد شود، اصطلاح Forking به معنای جداسازی به کار می‌رود و به طور ویژه امکان توسعه برنامه‌ها و پروژه‌های مختلف را ایجاد می‌کند.

به‌ عنوان‌ مثال اگر قصد مشارکت در پروژه‌ای گیت هاب را دارید، می‌توانید Repo را جداسازی و یا به اصطلاح Fork کنید و پس از ایجاد تغییرات، پروژه اصلاح‌شده را به عنوان مخزنی جدید، ذخیره کنید. این ویژگی به شما این امکان را می‌دهد که تغییرات خود را بدون تأثیر بر منبع اصلی، بر روی پروژه موردنظر اعمال کنید.

Branch

شاخه یا Branch درواقع بیان‌کننده مجموعه‌ای منحصربه‌فرد از تغییرات کد در گیت هاب، با نام اختصاصی است. هر Repo می‌تواند یک یا چند Branch یا شاخه داشته باشد و شاخه اصلی، نمونه‌ای است که همه تغییرات در آن ادغام شود و با نام Master، شناخته می‌شود.

با استفاده از این ویژگی می‌توانید شاخه‌های مختلف را بدون تأثیرگذاری بر Master ایجاد کرده و پروژه را توسعه دهید و اشکالات کار را برطرف کنید و ایده‌های خود را در محل مناسب، به طور آزمایشی روی پروژه اعمال کنید.

Commit در گیت هاب

اصطلاح Commit برای ذخیره تغییرات در مخزن گیتهاب کاربرد دارد و هنگام اجرای دستور git Commit، باید توجه داشته باشید که به طور دقیق تغییرات مطلوب در محل‌های موردنظر را برای گیت هاب، توضیح دهید. این سازوکار باعث می‌شود که فایل‌ها پس از اعمال تغییرات، به طور خودکار به Commit بعدی منتقل نشوند.

در واقع دستور Commit دائماً گیت‌ها را ذخیره می‌کند و در مواقعی که فایلی به قیمت مرحله‌بندی اضافه شد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. به بیان ساده‌تر، در دستور Commit شما باید پیامی بنویسید که بیان‌کننده فعالیت انجام‌شده در فایل موردنظر باشد. این نوشته‌ها در بررسی تاریخچه تغییرات بسیار مفیدند و می‌توانند مدیریت و پیگیری پروژه را آسان‌تر کنند.

Pull Request چیست؟

درخواست کشش یا Pull Request، هنگامی به کار می‌رود که شما مخزنی با بازنگری عالی ایجاد کرده‌اید و حالا قصد دارید پروژه خود را در معرض توجه توسعه‌دهندگان اصلی قرار دهید. بدین ترتیب شما می‌توانید یک درخواست کشش در سایت GitHub ایجاد کرده و پس‌ازآن نویسندگان Repo اصلی، به پروژه شما دسترسی خواهند داشت. این سازوکار در نهایت همکاری در کد نویسی‌ را بسیار شفاف و ساده‌تر می‌کند.

Pull Request، یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد گیت ‌هاب است که همکاران شما را از تغییراتی که در یک Branch ایجاد کردید، مطلع می‌سازد. بدین ترتیب شما می‌توانید گردش کار، پیشنهاد تغییرات، درخواست ورودی، مرور کدها و… را به‌آسانی بهبود ببخشید.

در همین رابطه بخوانید:

- چرا لینوکس بهتر از ویندوز است؟

ویژگی ها و امکانات Github

شرکت گیت هاب ویژگی‌های کاربردی متعددی برای پلتفرم خود دارد که با استفاده از آن‌ها، می‌توانید کد نویسی و همکاری‌های خود را مدیریت کنید. در ادامه می‌توانید با برخی از این ویژگی‌ها، آشنا شوید:

عملکرد منحصر به‌ فرد گیتهاب

به دلیل رابط کاربری آسان و مخزن‌های از راه دور و سوابق نسخه‌های کد نویسی، دارای عملکردی متفاوت از سایر پلتفرم‌ها است و همین موضوع، باعث افزایش محبوبیت این پلتفرم در طول سال‌های فعالیت می‌شود.

امکان ذخیره در فضای ابری

سایت GitHub کدها را در فضای ابری ذخیره می‌کند و بدین ترتیب، فرآیند بازبینی و بازگشت تغییرات، برای کاربران آسان‌تر خواهد شد. درواقع در فضای ابری، می‌توانید هر زمانی که بخواهید، به صورت آنلاین به فایل‌های کد نویسی دسترسی داشته و نسبت به ساختن گیت هاب کد اقدام کنید.

 قابلیت های همکاری برنامه نویسان

چه در حال کار بر روی پروژه‌ای رسمی و چه در یک همکاری تیمی باشید، گیت هاب مدیریت پروژه‌ها را تا حدود زیادی آسان‌تر می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که همکاران شما بتوانند به صورت مجزا، روی Branch جداگانه کار کنند و پس از اتمام کار، می‌توان کدها را در Branch اصلی، باهم ادغام کرد.

جامعه گسترده برنامه نویسان

در واقع گیت هاب با ایجاد امکان نوشتن کد کمتر برای توسعه‌دهندگان، فرآیند کد نویسی را تا حدود زیادی آسان‌تر کرده است. همچنین این پلتفرم با بیش از 200 میلیون مخزن، دارای بزرگ‌ترین رجیستری پکیج نرم‌افزار در جهان است؛ بنابراین شما می‌توانید بهترین پروژه‌های خود را در این پلتفرم مرور کرده و آن را با جهان به اشتراک بگذارید.

رجیستری

رجیستری پکیج گیتهاب، این امکان را برای شما فراهم می‌کند که کدهای خود را در یک مکان توسعه و میزبانی کنید. هر پکیج شامل جزئیاتی مانند آمار دانلود و کل تاریخچه کد است که افراد به صورت رایگان می‌توانند از آن نمونه عمومی آن استفاده کنند.

در همین رابطه بخوانید:

- فکر می‌کنید پردرآمدترین شغل تکنولوژی در ایران چیست؟

مزایای استفاده از گیتهاب

مزایای گیت‌هاب بسیار زیاد و دلایلی که به خاطر آن از این پلتفرم استفاده می‌کنیم برای هر کد نویسی متفاوت است. اما اولین دلیلی که کد نویسان جهان را مجبور می‌کند به گیت هاب بپیوندند این است که در آن امکان همکاری نرم وجود دارد. همچنین امکان تست و کنترل نسخه دلیل دیگری است که سایت GitHub را برای کد نویسان جذاب کرده است.

مزیت دیگر گیت هاب این است که امکان یادگیری مباحث جدید و زبان‌های برنامه نویسی تازه در آن فراهم است. کافی است کمی روی آن وقت بگذارید تا ببینید که چه دریای وسیعی از دانش و اطلاعات در آن وجود دارد که فرا گرفتن آن‌ها می‌تواند شما را در حوزه کاریتان تبدیل به یک فرد نخبه کند.

این ویژگی که افراد قادرند نسخه خود را با هر کسی که تمایل دارند به اشتراک بگذارند تا مورد بررسی و تحلیل واقع شده و اگر اشکالی در آن وجود دارد رفع شود، جزو جذابیت‌های غیر قابل انکار گیت هاب است.

در حال حاضر بسیاری از تیم‌های کد نویسی یا شرکت‌هایی که به‌طور تخصصی در این زمینه کار می‌کنند عضو سایت GitHub هستند و در این پلتفرم پروژه‌های خود را پیش می‌برند. بنابراین اگر تمایل دارید در این حوزه کار کنید خوب است که زیر و بم گیت هاب را بشناسید و هرچه سریع‌تر عضو آن شوید. چون این می‌تواند روی افزایش قدرت رزومه شما نقش ویژه‌ای داشته باشد.

گیت هاب یک مهارت فنی است که می‌توانید آن را به رزومه خود اضافه کنید و از آن برای ساخت آسان و سریع نرم‌افزار، با نظارت کامل بر ایجاد کدهای ایجادشده توسط اعضای تیم، استفاده کنید. این سرویس مزایای زیادی را برای کاربران ایجاد می‌کند.

گیت هاب کاربران زیادی داشته و توسعه‌دهندگان زیادی از خدمات آن استفاده می‌کنند. این سرویس در سال 2020 بیش از 60 میلیون کاربر داشت و این جامعه همواره در حال رشد است، به طوری که پیش‌بینی می‌شود تا 5 سال آینده، تعداد کاربران به بیش از 100 میلیون برسد.

همچنین سایت GitHub فضای ابری در اختیار کدهای شما قرار می‌دهد و شما می‌توانید تمام تغییرات کد نویسی را در پلتفرم ضبط، بازبینی و ردیابی کنید. در این سرویس می‌توانید به راحتی به تغییرات ایجادشده دسترسی داشته باشید و پیشرفت کار خود را مورد بررسی قرار دهید.

با استفاده از گیت هاب، برنامه‌نویسان می‌توانند به طور هم‌زمان در یک صفحه فعالیت داشته و باهم روی یک پروژه کار کنند. درعین‌حال امکان مدیریت آسان صفحه نیز وجود دارد و عوامل مختلف به طور مؤثر سازمان‌دهی خواهند شد.

در همین رابطه بخوانید:

- باگ چیست؟ آشنایی با انواع Bug در نرم افزار و برنامه نویسی

کاربرد گیت هاب Github چیست؟

در ادامه این بخش از مطلب آموزش گیت هاب باید گفت که اگر یک برنامه نویس باشید، حتما می دانید که در حرفه شما ممکن است چالش ها و مشکلات بسیاری رخ دهند. گاهی اوقات پیدا کردن منابع اطلاعاتی جهت رفع این چالش ها بسیار سخت می شود یا در بعضی مواقع تنها فردی می تواند مشکل شما را برطرف سازد که خودش قبلا همان مشکل را تجربه و مرتفع کرده باشد.

برای حل مشکلات در برنامه نویسی، برخی از افراد شاغل در این حرفه، بستر هایی را با هدف اشتراک گذاری و برطرف کردن مشکلات و سوالات برنامه نویسی تشکیل داده‌اند که گیت هاب یکی از بزرگ ترین و محبوب ترین آن ها است. گیت هاب پلتفرمی است که در آن برنامه نویسان از اقصی نقاط دنیا جهت برطرف کردن مشکلات خود گرد هم می آیند.

همچنین در برنامه گیتهاب می‌توانید پروژه‌ها و کد‌های خود را با سایرین به اشتراک گذاشته یا به صورت گروهی روی یک پروژه فعالیت کنید، بدین ترتیب به راحتی می‌توانید نسخه‌های قبلی از یک برنامه را ارتقا داده، بدون این که مشکل یا باگی در نسخه‌ جدید به وجود آید. 

امکان جابجایی بین نسخه‌ های مختلف از پروژه برنامه‌ نویسی در کنار تهیه تاریخچه‌ ای کامل از تمام فعالیت‌ های پروژه و توانایی اعضای تیم در اضافه کردن توضیحاتی برای تغییر‌های ایجاد شده از کاربردهای شبکه گیت هاب محسوب می‌شوند.

در انتهای این بخش از معرفی سایت Github باید گفت که شناسایی تغییرات ایجاد شده در بخش‌ های مختلف پروژه و عامل تغییر دهنده آن‌ها و توانایی مدیر پروژه برای تست و بررسی فایل‌ های مختلف و نهایی کردن آن‌ها و مشخص نمودن اصلی‌ ترین ورژن از پروژه نیز هم جز ویژگی های این پلتفرم است.

در همین رابطه بخوانید:

- آموزش ثبت نام و استفاده از چت بات ChatGPT با شماره مجازی در ایران

بهترین جایگزین های گیت هاب

اگرچه در این مقاله انبوه قابلیت‌ها و مزیت‌های سرویس گیت هاب را با هم مرود بررسی قرار دادیم ولی این بدان معنا نیست که گیت هاب هیچ رقیب یا جایگزینی ندارد. برخی از شرکت‌ها یا سرویس‌ها، خدماتی ارائه می‌دهند که با توجه به قابلیت‌های آنها می‌توان، به خوبی به عنوان جایگزین گیت هاب مورد استفاده قرار گیرند. برخی از جایگزین‌های معروف گیت هاب عبارتند از:

گیت لب

گیت لب (GitLab) یک سرویس شبیه به گیت هاب است که تقریباً همان سطح تجربه و ویژگی‌ها را ارائه می‌دهد. در برخی موارد، گیت لب ممکن است گزینه‌ای برتر باشد. بهترین خصوصیت گیت لب این است که خودش یک نرم‌افزار منبع باز است. شما می‌توانید آن را روی سرور خود دانلود و نصب کنید. بسیاری از پروژه‌های منبع باز از گیت لب استفاده می‌کنند. GNOME و GIMP برخی از مثال‌ها هستند.

بیت باکت

بیت باکت (Bitbucket) یک سرویس محبوب از شرکت Atlassian است. آن را به عنوان گزینه‌ای مناسب برای مخازن خصوصی در نظر بگیرید. شما می‌توانید مخازن عمومی هم بسازید، اما تمرکز بیت باکت روی این کاربردها نیست. رابط بیت باکت بسیار ساده و یک دست بوده و همه قابلیت‌ها تنها با یک نوار کناری سازماندهی می‌کند.

اگر از Jira استفاده می‌کنید، ممکن است با این رابط آشنا باشید، زیرا هر دوی آنها توسط همان شرکت ساخته شده‌اند. بیت باکت دارای بسیاری از قابلیت‌های Jira است که از جمله آنها می‌توان به ایجاد شاخه‌ها از مسائل Jira، پیوند دادن commit ها به مسائل Jira، و ویرایش مسائل به طور مستقیم از بیت باکت اشاره کرد.

سرویس AWS CodeCommit

این سرویس که از نام آن مشخص است توسعه شرکت سرویس های وب آمازون توسعه داده شده در واقع یک نوع گیت متعلق به AWS است که بسیاری از موارد مربوط به سرویس های آمازون را در دل خود جای داده است.

این جدول برخی از ویژگی‌ها و قیمت‌های این سرویس‌ها را نشان می‌دهد:

سرویس	مخازن عمومی	مخازن خصوصی	ادغام‌ها	قیمت
گیت هاب	نامحدود	محدود	بسیار زیاد	رایگان تا 7 دلار در ماه
گیت لب	نامحدود	نامحدود	زیاد	رایگان تا 99 دلار در ماه
بیت باکت	نامحدود	نامحدود	زیاد	رایگان تا 10 دلار در ماه
AWS CodeCommit	نامحدود	نامحدود	زیاد	رایگان تا 1 دلار در ماه

در همین رابطه بخوانید:

- بررسی آینده و جایگاه شغل برنامه نویسی در ایران و جهان
- راهنمای انتخاب بهترین لپ تاپ برای برنامه نویسی

جمع بندی و پاسخ به سوالات پرتکرار

یک سرویس میزبان یا Hosting Service مبتنی بر وب برای Repository (مخزن) های git هست و این امکان را به ما می دهد تا سیستم مدیریت پروژه داشته باشیم و همکاری و مدیریت پروژه را برای افراد تیم راحت می کند. در این مقاله گفتیم که چرا ویژگی‌های گیت هاب آن را به یک منبع حیاتی تبدیل می‌کند و در این مطلب به سوال برنامه گیت هاب چیست؟ پاسخ داده و با فهرست کردن ویژگی سایت GitHub به کاربرد آن نیز پرداخته ایم.

چگونه وارد گیت هاب شویم؟

در پاسخ به این سوال که چگونه از گیت هاب استفاده کنیم؟ باید گفت که برای ساختن اکانت گیت هاب باید وارد سایت GitHub شده و پس از وارد کردن نام کاربری، رمز عبور، ایمیل و حل کردن کپچا، Creat Account را بزنید. حالا برای ثبت نام گیت هاب روی Create a repository کلیک و یک مخزن ایجاد کنید. در همین صفحه‌ با کلیک کردن روی Start Learning می‌توانید کار با گیت هاب را شروع کنید.

فرق گیت هاب و گیت لب چیست؟

یکی از مهم‌ترین تفاوت گیتهاب و گیت لب، از نظر تعداد مخزن است. گیت هاب، دارای دو نوع مخزن است. اما سرویس گیت ‌لب از چهار نوع نسخه از مخازن برخوردار است. گیت ‌لب در مقایسه با گیت هاب سرویس جدیدتر و نوظهوری محسوب شده و تعداد کاربران بیشتری را نسبت به سرویس گیت‌ هاب به خود اختصاص داده است.

گیت هاب در ارز دیجیتال چیست؟

بسیاری از پروژه های ارز دیجیتال نیز در گیت هاب میزبانی شده و به صورت متن باز هستند که از مهم ترین آنها می توان به کاردانو (ADA) و کازماس (ATOM) و پولکادات (DOT)، آپتیمیزم (OP) و اینترنت کامپیوتر (ICP) و سولانا اشاره کرد.