بررسی مادربرد MSI B450 Gaming Pro Carbon AC؛ میان‌رده‌ای در جمع بزرگان

پس از عرضه مادربردهای مبتنی بر تراشه رده بالای X470 و عملکرد خوب پردازنده‌های نسل دوم Ryzen، بسیاری از کاربران در انتظار مادربردهای خوش قیمت B450 بودند تا با هزینه کمتر بتوانند از کارایی بالای پردازنده‌های نسل دوم Ryzen بهره ببرند. اکنون مادربردهای مبتنی بر تراشه‌ B450 به طور رسمی معرفی شده‌اند و در بازارهای جهانی در اختیار کاربران قرار گرفته‌اند. شهر سخت‌افزار نیز به عنوان اولین و بزرگترین مرجع سخت‌افزار و تکنولوژی کشور تصمیم به بررسی یکی از مادربردهای خوش ساخت و با قیمت مناسب، به نام B450 Gaming Pro Carbon AC از MSI گرفته است. با ما همراه باشید.


مقدمه

 

MSI  محدوده وسیعی از طرح‌ها و مدل‌های مختلف مادربرد را برای هرنوع سلیقه پوشش می‌دهد. این مادربردها در 3 سطح برای گیمرها فراهم شده است. رده‌ی اول Arsenal Gaming نام دارد و به عنوان Entry Level شناخته می‌شود. مادربردهای سری Tomahawk ،Bazooka و Mortar از این دسته اند. در رده‌ی دوم که مادربرد مورد بررسی ما حضور دارد و با نام Performance Gaming مشخص می‌شود، سری Gaming Pro و Krait Gaming قرار گرفته‌اند و مادربردهای میان رده محسوب می‌شوند. در بالاترین رده‌، مادربردهای GodLike ،Gaming Mx ،Xpower و Mpower قرار دارند که MSI آن را Enthusiast Gaming می‌نامد. اما در ادامه نام این مدل‌ها اسامی چون  Carbon و Titanium نیز به چشم می‌خورد که ارتباط مستقیم با رنگ و طرح ظاهری برد دارد. مادربرد مورد بررسی ما MSI B450 Gaming Pro Carbon AC  نام دارد و از فیبرکربن در طراحی آن استفاده شده است. پس بدون فوت وقت به سراغ بررسی این مادربرد می‌رویم. 

 


معرفی پلتفرم
AMD در روز 13 آوریل 2018 (13 فروردین 1397) نسل دوم از پردازنده‌های Ryzen خود را معرفی کرد. این پردازنده‌ها که مبتنی بر ریزمعماری +Zen و یک قطعه سیلیکونی با کُد Pinnacle Ridge هستند، از روز 19 آوریل (30 فروردین) تحت سری 2000 و خانواده‌های Ryzen 7 و 5 روانه بازار شدند. نسل دوم Ryzen با چندین تغییر از جمله به‌کارگیری یک فناوری ساخت جدیدتر و بهینه‌تر و همچنین معرفی یک چیپ ست پرچم‌دار جدید همراه بوده است.

لیست پردازنده‌ها
موج اول از نسل دوم پردازنده‌های Ryzen در مجموع شامل چهار مدل، متشکل از Ryzen 7 2700X ،Ryzen 7 2700 ،Ryzen 5 2600X و Ryzen 5 2600 است. تمامی مدل‌های یاد شده ضریب باز بوده و از طریق افزایش ضریب (Multiplier) قابل اورکلاک هستند. درست همانند نسل اول، سری Ryzen 7 را پردازنده‌های 8 هسته‌ای با توانایی اجرای هم زمان Threadا16 هم زمان تشکیل می‌دهند. سری Ryzen 5 نیز دارای 6 هسته پردازشی فیزیکی با توانایی اجرای Threadا12 است. همانند گذشته وجود پسوند X نیز به وجود قابلیت XFR یا «گستره فرکانسی گسترش یافته» اشاره دارد.

Ryzen 7 2700X پرچم‌دار این سری از پردازنده‌های AMD است و علی رغم اسم آن که بیشتر به Ryzen 7 1700X نزدیک است، عملاً جانشین 1800X محسوب می‌شود. یکی از عمده‌ترین تغییرات این مدل جدید نسبت به 1800X، افزایش فرکانس‌ها است. فرکانس پایه این پردازنده 100 مگاهرتز و فرکانس بوست آن 300 مگاهرتز بالاتر از Ryzen 7 1800X است اما این بهبود باعث شده توان طراحی گرمایی یا همان TDP به مقدار 10 وات افزایش یابد و حالا به 105 وات رسیده است. این پردازنده با قیمت 329 دلار عرضه شده که ارزان‌تر از  Ryzen 7 1800X است. Ryzen 7 2700 نسخه معمولی 2700X و فاقد فناوری XFR است. البته فرکانس پایین‌تری نیز دارد که به لطف آن توان طراحی گرمایی 65 وات است. این پردازنده 299 دلار قیمت دارد.

Ryzen 5 2600X جانشین 1600X محسوب می‌شود و یک‌بار دیگر شاهد افزایش قابل توجه فرکانس بوست هستیم. Ryzen 5 2600X با قیمت 229 دلار عرضه شده است. Ryzen 5 2600 ارزان‌ترین مدل این سری است و فقط 199 دلار قیمت دارد.

هرچند مدل‌های دارای پسوند X گران‌تر از مدل‌های معمولی هستند، اما در عوض بیشتر دست چین شده‌اند و شانس بیشتری برای دست یابی به فرکانس‌های بالاتر دارند.

تمامی این پردازنده‌ها با استفاده از فناوری ساخت 12 نانومتری توسط GlobalFoundries تولید می‌شوند. در حقیقت نسل دوم Ryzen اولین پردازنده‌های دسکتاپی 12 نانومتری دنیا هستند و عملاً AMD در به‌کارگیری فناوری ساخت جدیدتر، گوی سبقت را از اینتل ربوده است.

خوشبختانه نه تنها AMD از همان سوکت AM4 بهره گرفته است، بلکه با به‌روزرسانی BIOS مادربردهای فعلی می‌توان از پردازنده‌های نسل دومی Ryzen نیز استفاده کرد. البته AMD چند چیپ ست جدید نیز دارد.

اولین تغییر قابل توجه این نسل از پردازنده‌های AMD، عرضه کولر استوک در کنار تمامی مدل‌ها است. در نسل اول Ryzen مدل‌های دارای پسوند X فاقد کولر استوک بودند. همراه با Ryzen 7 2700X کولر جدید Prism RGB ارائه می‌شود که نه تنها زیباتر است، بلکه توانایی بهتری در دفع گرما نیز دارد.

همراه با Ryzen 7 2700 کولر Spire RGB عرضه می‌شود که علی رغم دارا بودن نورپردازی، به زیبایی و کارآمدی Prism RGB نیست. با این حال احتمالاً برای مهار گرمای مدل‌های با توان طراحی گرمایی 95 وات کافی باشد. خریداران Ryzen 5 2600X کولر Spire و خریداران Ryzen 5 2600 کولر Stealth را دریافت می‌کنند.
همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، نسل دوم پردازنده‌های Ryzen مبتنی بر ریزمعماری +Zen هستند که در اصل نه یک ریزمعماری کاملاً جدید، بلکه صرفاً گونه بهبود یافته‌ای از ریزمعماری نسل اولی Zen با فناوری ساخت جدید 12 نانومتری است.

AMD با چیپ ست‌های سری 400 یک قابلیت جدید به نام AMD StoreMI معرفی کرده است که امکان ترکیب کردن SSD با هارددیسک و دستیابی به یک رسانه ذخیره سازی هیبریدی را می‌دهد. در حقیقت این فناوری معادل Smart Response Technology اینتل است اما از یک موتور نرم افزاری پیشرفته بهره می‌برد که محصول یک کمپانی ثالث به نام Enmotus است. این قابلیت برای چیپ ست‌های سری 300 در دسترس نیست و باید برنامه FuzeDrive را به طور مجزا خریداری کرد.

StoreMI ضمن ترکیب کردن SSD با هارددیسک و ایجاد یک فضای ذخیره ساز واحد، به صورت هوشمندانه فایل‌های با دسترسی بالا را به بخش سریع‌تر حافظه منتقل می‌کند. این کار به افزایش کلی سرعت سیستم کمک می‌کند اما مزیت اصلی آن، شتاب بخشی به سرعت خواندن و نوشتن هارددیسک است. در واقع StoreMI تلاشی است برای کاستن از نیاز برای SSD های پرظرفیت گران قیمت.

AMD همراه با نسل دوم پردازنده‌های Ryzen یک چیپ ست جدید نیز عرضه کرده است که اولین عضو از سری 400 چیپ ست‌های این کمپانی است. X470 از نظر قابلیت‌های فیزیکی هیچ گونه تفاوتی با X370 ندارد و خبری از افزایش تعداد درگاه‌های پرسرعت، شکاف‌های توسعه یا خطوط PCIe نیست اما در عوض با بهبودهایی در زمینه مدیریت مصرف انرژی، تغذیه پردازنده، کارایی و احتمالاً پشتیبانی بهتر از ماژول‌های حافظه پرسرعت همراه است.

B450 همانند چیپ ست پرچمدار X470 دارای توان طراحی پایین‌تر و مصرف کمتری است،  بنابراین خنک‌تر است و به حرارت گیر نازک‌تر نیاز دارد. همچنین طراحی مدار تغذیه و مشخصات حافظه آن بهبود یافته است که با X470 نیز شاهد آن بودیم. همچنین این چیپ ست از قابلیت‌های جدید XFR 2 و Overdrive پشتیبانی می‌کند. سایر ویژگی‌های B450 مشابه چیپ ست نسل قبل B350 است. این چیپ ست از طریق 4 خط ارتباطی PCI-Express  نسل 3.0 به سوکت پردازنده و پس از آن به SoC یا همان پردازنده وصل می‌شود. از این چیپ ست در مجموع شش خط ارتباطی PCI-Express  نسل 2.0 منشعب می‌شود که برای قابلیت‌های در نظر گرفته شده در سطح مادربرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این چیپ ست یک شکاف x16  برای کارت گرافیک و یک شکاف x4 برای نصب SSD های پرسرعت NVMe را ارائه می‌کند.چیپ ست B450  دو درگاه USB 3.1 نسل دو با پهنای باند 10 گیگابیت در ثانیه، شش درگاه USB 3.1 نسل یک و شش درگاه SATA  با پهنای باند 6 گیگابیت در ثانیه را ارائه می‌کند.

 


بسته‌بندی و محتویات جعبه
 

 طرح روی جعبه نمایی از طرح RGB زیر کاور پنل پشتی مادربردهای گذشته خانواده Pro Carbon است که نام مادربرد با فونتی بزرگ بر روی آن حک شده و البته در طراحی های جدید، این کاور پلاستیکی جای خود را به یک خنک کننده مدار رگولاتور ولتاژ بزرگ و تأثیر گذار داده است. مانند تمامی مادربردهای میان رده‌ی بازار بسته بندی این محصول نیز ساده است و از دستگیره حمل و پنجره طلقی خبری نیست اما طرح و رنگ جعبه القا کننده محصولی با کیفیت و رده بالاست. در کنار تمام نوشته‌ها و اطلاعات روی جعبه BIOS Flashback+ بیش از بقیه خود نمایی می‌کند و به نظر می‌رسد MSI این قابلیت مفید و کاربردی را برای مادربردهای ارزانتر خود نیز از این پس به کار خواهد گرفت.

فضای پشت جعبه به معرفی امکانات منحصر به  فرد و مشخصات این مادربرد اختصاص پیدا کرده که این ویژگی‌ها را با هم مرور می‌کنیم:

  • Audio Boost
    پشتیبانی نرم‌افزاری Audio Boost و کدک سخت‌افزاری ALC122
  • Mystic Light Extension
    تعبیه درگاه RGB و کنترل نورپردازی به کمک نرم‌افزار Mystic Light
  • TwinTurbo M.2
    دو درگاه حافظه پرسرعت M.2
  • Extended Heatsink
    خنک کننده توسعه یافته مدار رگولاتور ولتاژ
  • BIOS Flashback+
    به‌روز رسانی بایوس بدون نیاز به پردازنده
  • AMD Turbo USB
    پشتیبانی از درگاه‌های USB 3.1 نسل دوم

با وجود همه این قابلیت‌ها باید دید این مادربرد در عمل چه توانایی‌هایی دارد. پس بدون فوت وقت به سراغ جعبه گشایی این محصول می‌رویم. با باز کردن جعبه، مادربرد در پوشش پلاستیکی ضد الکترواستاتیک خود قرار گرفته و باقی متعلقات در لایه زیرین جای گرفته اند که شامل موارد زیر است:

  •  دیسک نوری شامل درایورها و نرم افزارهای مورد نیاز
  • دفترچه راهنما
  • راهنمای نصب سریع
  • دو عدد کابل SATA 6Gb/s (یک کابل با پورت L شکل و یک کابل دیگر به شکل تخت)
  • I/O Shield  یا محافظ پورت های پشتی برد
  • مجموعه برچسب برای علامت گذاری کابل ها
  • یک عدد کابل رابط RGB به طول 80cm
  • آنتن‌های ماژول شبکه بی‌سیم
  • دو عدد پیچ نصب حافظه M.2
  • لوگوی MSI

 مجموعه متعلقات با توجه به برچسب قیمت 130 دلاری این مادربرد مناسب به نظر می‌رسد و هرآنچه برای راه اندازی یک سیستم جدید نیاز است را همراه خود دارد.


نمای ظاهری و مشخصات فنی
در ابتدا لازم می‌دانیم مشخصات فنی این مادربرد را با استناد به وبسایت رسمی کمپانی MSI  ملاحظه کنید:

در طراحی این مادربرد از روکش فیبر کربن که شاید پیش‌تر در اتومبیل‌های اسپرت دیده باشید، استفاده شده و تداعی کننده یک محصول زیبا و قدرتمند است. هیتسینک‌های آلومینیومی با رنگ مشکی به همراه روکش‌های فیبرکربن که بر روی آنها کشیده شده و طراحی با خطوط مورب رنگی روی سطح PCB همگی باعث جذابیت و زیبایی بیشتر ظاهر مادربرد شده‌اند. طراحی خنک کننده مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده به طوری که امتداد آن تا روی پنل پشتی کشیده شده است، ابتکار MSI برای افزایش کارایی خنک کننده رگولاتور ولتاژ و تعبیه کاور پنل پشتی بوده که ضمن ظاهر زیبا، موجب افزایش سطح تماس هیتسینک با جریان هوا برای دفع بهتر گرما شده است.

 

از نظر المان RGB هم این مادربرد خوش قیمت، پکیج نسبتاً کاملی ارائه می‌دهد و نورهای‌ RGB برای زیبایی در بخش‌های مختلفی از سطح برد گسترده شده‌ است. در پشت برد و امتداد اسلات‌های رم و زیر خنک کننده PCH که به شخصی سازی هرچه بیشتر برد کمک می‌کند. همچنین MSI برای دوستداران نورهای RGB دو کانکتور RGB از نوع 12v و یک کانکتور Addressable RGB در کنار یک کانکتور اختصاصی Corsair برای اتصال نوار یا فن‌های RGB روی برد تعبیه کرده است تا از یک نورپردازی تمام عیار درون کیس خود لذت ببرید.

ابعاد این مادربرد در استاندارد ATX قرار دارد و طول و عرض آن به ترتیب 30.5cm x 24.4cm است که در اکثر کیس‌های Mid Tower به بالا قابل نصب خواهد بود. کیفیت PCB و لحیم‌کاری در این برد، به دلیل استفاده از سیستم‌های تمام اتوماتیک بسیار بالا بوده و در بخش کامپوننت‌های صوتی دارای ایزولاسیون اختصاصی است.

ین برد دارای 4 اسلات DIMM بوده که توانایی پشتیبانی از حداکثر 64GB حافظه رم DDR4 به صورت Dual Channel در سرعت استاندارد 2133/2400/2666 مگاهرتز را دارد. بیشینه سرعت پشتیبانی شده حافظه‌های رم به بیش از 3466 مگاهرتز می‌رسد که از طریق فعال‌سازی پروفایل A-XMP یا اورکلاک قابل دسترسی است.

در زمینه اسلات‌های PCI با دارا بودن دو اسلات PCI Express X16 و سه اسلات PCI Express X1، قابلیت نصب انواع کارت‌های افزودنی وجود دارد. اسلات اول PCI Express X16 پهنای باند خود را مستقیماً از پردازنده دریافت می‌کند و با توجه به پردازنده مورد  استفاده سرعت X16 یا X8 را ارائه خواهد داد.   اسلات دوم نیز پهنای باند خود را از چیپ B450 دریافت کرده و سرعت X4 تحت استاندارد PCIe 2.0 دارد. همچنین با توجه به محدودیت‌های خطوط PCI-E، تنها از قابلیت 2way Crossfire پشتیبانی می‌شود. اسلات اول PCI Express X16 نیز توسط استیل ضد زنگ مقاوم سازی شده تا در اثر فشار ناشی از وزن و گرمای کارت‌های گرافیک تغییر شکل ندهد.

  پورت‌های ذخیره سازی در این مادربرد شامل 6 پورت SATA 6Gb/s با توانایی پشتیبانی از آرایه‌های RAID 0,1,10 و دو پورت M2 که در بین اسلات‌های PCI Express قرار گرفته است می‌شود. پورت‌های M2 تعبیه شده از هر دو نوع رابط SATA و PCIe پشتیبانی می‌کنند و قابلیت نصب حافظه‌هایی با بیشینه طول 110mm برای پورت اول و 80mm برای پورت دوم وجود دارد. البته به دلیل محدودیت خطوط PCI-E منشعب از تراشه B450 همه پورت‌های ذخیره‌ساز به طور همزمان قابل استفاده نیستند که جزئیات آن را در تصویر مشخصات فنی، قرار گرفته در ابتدای همین بخش می‌توانید مشاهده کنید.

در سطح برد انواع کانکتور‌های رایج برای اتصال به پنل جلوی کیس تدارک دیده شده است. کانکتور مربوط به اتصالات صدا، دو کانکتور 10 پین USB2 و یک کانکتور 20 پین USB3.1 Gen1 به همراه 6 کانکتور 4 پین Fan Header برای اتصال و مدیریت انواع فن و پمپ خنک کننده مایع در چهار گوشه مادربرد قرار گرفته است.

در پنل پشتی این مادربرد به ترتیب از سمت چپ، تک سوییچ Bios Flashback، دو پورت USB2 و یک پورت PS2 برای اتصال موس و کیبرد، خروجی‌های تصویر Displayport و HDMI، دو پورت برای اتصال آنتن شبکه بی سیم (WiFi و Bluetooth)، دو پورت USB3.1 Gen1، یک پورت شبکه LAN، پورت USB3.1 Gen2 Type-A (پورت قرمز) ، پورت USB3.1 Gen2 Type-C (پورت کوچک مشکی) و مجموعه خروجی صدای 7.1 کاناله توسط جک‌های 3.5mm آنالوگ و S/PDIF Optical خروجی صدا قرار گرفته‌اند.

 


سیستم خنک‌کننده و مدار رگولاتور ولتاژ

با باز کردن تمامی کاورها و خنک کننده‌های نصب شده بر روی برد به بررسی دقیق کامپوننت‌های استفاده شده و وضیعت سیستم خنک کننده می‌پردازیم.

سیستم خنک کننده در این مادربرد شامل هیتسینک‌های مجزا بر روی مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده و چیپست B450 است. خنک کننده مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده، دو هیتسینک آلومینیومیست که به کمک پدهای حرارتی روی ماسفت‌ها قرار می‌گیرند. این هیتسینک‌ها در بخش‌های مختلف دارای شکاف هستند تا سطح تماس بیشتری با هوا ایجاد کرده و گرمای حاصل از ماسفت‌های مدار رگولاتور ولتاژ را به شکل بهتری دفع کنند. ابتکار MSI برای حذف کاور پنل پشتی و جایگزینی آن با امتداد هیتسینک VRM، سطح تماس به مراتب بیشتری به وجود آورده است و هم چگالی بیشتری برای جذب گرما به هیتسینک‌های بخش Vcore بخشیده که حاصل آن جلوگیری از تغییرات ناگهانی دما در هیتسینک‌های این بخش است.

خنک کننده PCH نیز یک قطعه آلومینیومیست که برخلاف گذشته، اینبار به کمک پد حرارتی به جای خمیر حرارتی، دفع گرما از تراشه B450 را بر عهده دارد.

آزمایش‌های انجام شده بر حافظه‌های M2، نشان می‌دهد با بالا رفتن دما، کارایی کاهش محسوسی می‌یابد. به همین دلیل MSI خنک کننده‌ای را برای اسلات اول حافظه M2 تعبیه کرده که یک قطعه آلومینیومی به طول 110mm با پد حرارتی برای قرار گرفتن روی چیپ‌های حافظه M2  است تا گرمای تولید شده توسط این چیپ ها را به شکل بهتری دفع کند.

بررسی مدار رگولاتور ولتاژ

همانطور که در تصویر مشاهده می‌فرمایید جریان مورد نیاز پردازنده در این برد از طریق دو کانکتور 4pin+8pin E-ATX تامین شده و سیستم VRM، تنظیم و تصفیه‌ی این ورودی را انجام می‌دهد. مدار رگولاتور ولتاژ این مادربرد از نوع 2+8 فاز بوده که 8 شریان وظیفه تامین ولتاژ و جریان مورد نیاز پردازنده (VCC) را بر عهده دارند و 2 شریان، ولتاژ و جریان مورد نیاز سایر کنترلرها و تراشه‌های تعبیه شده در پردازنده (SoC) را تامین می‌کنند که توسط چوک‌های با هسته فریتی و خازن‌های Black Solid تصفیه شده و به پردازنده می‌رسد.

ماسفت‌های به کار رفته در این مدار از مدل 4C024 برای بخش LowSide و 4C029 برای بخش HighSide بوده و جزء جدیدترین ماسفت‌های ساخت ON Semiconductor هستند. این ماسفت‌ها در بخش تغذیه Vcore به صورت 1LowSide و 1HighSide استفاده شده‌اند و در بخش تغذیه SoC به صورت 2LowSide و 2HighSide قرارگرفته‌اند. این ماسفت‌ها با توان تحمل تقریبی 60 آمپر به صورت مداوم در 8 فاز، قابلیت تامین بیشینه جریان تقریبی 480A را برای بخش Vcore فراهم می‌سازند که برای یک مادربرد میان رده، امتیازی مثبت به حساب می‌آید و پتانسیل اورکلاکینگ خوبی برای پردازنده‌های پرمصرف سوکت AM4 مانند 2700X فراهم می‌کند.

بخش Vsoc در دو فاز و با ترکیب دو ماسفت به عنوان LowSide و HighSide، که حاصل آن RDS(on) و تولید گرمای کمتر است نیز به طور تقریبی بیشینه جریان 120A را فراهم می‌کند. بر اساس تجربه از پردازنده Ryzen 2400G، می‌دانیم این مقدار برای اورکلاک گرافیک داخلی Vega و حافظه رم کافی بوده و حتی بیش از نیاز مجموعه SoC است.

این مجموعه تحت کنترلر RT8894A ساخت شرکت Richtek که به صورت 2+4 پیکربندی شده است، فعالیت می‌کند. این کنترلر بر اساس آخرین استاندارد SV12 شرکت AMD و به منظور کنترل مدار تغذیه پردازنده‌های سوکت AM4 طراحی شده است و ویژگی‌هایی نظیر توانایی خروجی دو کاناله با حداکثر فرکانس سوییچینگ 1MHz به همراه پروتکشن‌های OCP، OVP، UVP و UVLO دارد. همچنین این کنترلر 3 درایور داخلی برای راه ‌اندازی ماسفت‌های بخش Vcore مدار رگولاتور ولتاژ داشته که به همین دلیل، تنها از سه چیپ درایور 4P در طراحی این مدار استفاده شده است. چهار خروجی بخش Vcore کنترلر PWM با وارد شدن به درایورها و اتصال خروجی هر یک، به دو مجموعه از ماسفت‌ها، به کنترلر PWM توانایی مدیریت 8 فاز بخش Vcore را تنها به کمک چهار سیگنال خروجی از کانال اول خود را داده است. این تکنیک Phase Doubling مزایا و معایبی نیز دارد که مهمترین مزیت آن کاهش تعداد کامپوننت‌های مورد نیاز و به تبع آن قیمت تمام شده مادربرد بوده و مهمترین عیب آن افزایش مصرف انرژی در حالت کم باری و Idle به دلیل روشن ماندن دو فاز به طور همزمان است.

جریان و ولتاژ اسلات‌های رم نیز بر عهده یک فاز شامل ماسفت‌های 4C024 و 4C029 برای بخش LowSide و HighSide و کنترلر 8Y قرار گرفته است.

 


سیستم صوتی Audio Boost 4

چند سالی است که تولیدکنندگان مادربرد، یکی از نقاط قوت بردهای خود را سیستم صوتی آن قرار داده‌اند که این سیستم‌های صوتی توانایی‌هایی در حد و اندازه کارت‌های صدای حرفه‌ای دارند. Audio Boost که عنوان تجاری سیستم‌های صوتی مادربردهای رده بالای کمپانی MSI محسوب می‌شود، یکی از باسابقه‌ترین و در عین حال خوش صداترین سیستم‌های صوتی مجتمع بر روی مادربرد محسوب می‌شود. این سیستم صوتی متشکل از چند بخش مختلف برای پردازش، بازسازی و تقویت سیگنال صوتی می‌باشد تا خروجی نهایی آنچه باشد که حرفه‌ای‌ها آن را طلب می‌کنند. در این بخش قصد داریم به معرفی و کالبد شکافی این سیستم صوتی بپردازیم.

Audio Codec باکیفیت و مدرن

قلب این سیستم در واقع جدیدترین تراشه ساخت Realtek به نام ALC1220 می‌باشد. SNR این تراشه در بخش خروجی به 120 دسیبل و در بخش ورودی به 113 دسیبل می‌رسد تا حاصل، صدای شفاف و کریستالی چه در ضبط و چه در پخش باشد. همچنین این کدک با محافظ فلزی EMI پوشیده شده تا امواج الکترومغناطیسی و رادیویی منتشر شده در محیط باعث ایجاد نویز و اغتشاش در خروجی نهایی نشوند.

حذف صداهای مزاحم (DE-POP PROTECTION)

بدون شک تاکنون شما نیز متوجه صداهای بسیار آزار دهنده حین خاموش و روشن شدن سیستم و یا در حین قطع و اتصال هدفون و اسپیکر شده‌اید. MSI به کمک ماسفت های مخصوص با قطع کردن سیگنال خروجی در مواقع یاد شده، شما را از شر این صداهای مزاحم خلاص کرده است.

ایزولاسیون PCB سیستم صوتی با سایر مدارات مادربرد

در این سیستم صوتی برای جلوگیری از تأثیر نویزهای ایجاد شده توسط سایر بخش‌های مادربرد به سیستم صوتی، GND یا اتصال زمین این مدار نسبت به سایر بخش‌های مادربرد ایزوله شده که این امر نقش مهمی در افزایش SNR عملی و خلوص صدای خروجی خواهد داشت. علاوه بر این برای خروجی‌های چپ و راست صدا نیز از دو لایه مجزا PCB استفاده شده که در نوع خود باعث کاهش محسوس Crosstalk خواهد شد.

آمپلی‌فایر هدفون اختصاصی با امپدانس خروجی حداکثر 600 اهم

  خروجی صدا کدک این مادربرد در بخش Front توسط تراشه OPAMP مدل QPA1652 که دارای امپدانس خروجی تا 600 اهم (تطبیق امپدانس به‌صورت خودکار) می‌باشد تقویت می‌شود. این سامانه در حال حاضر یکی از کارآمدترین‌ها جهت تطبیق امپدانس با هدفون‌های حرفه‌ای به شمار می‌رود.

خازن‌های آکوستیک Chemi-Con

خازن‌های فیلتر خروجی یکی از مهم‌ترین بخش‌ها برای داشتن صدایی گرم، رسا و دل‌نشین محسوب می‌شوند. استفاده از 9 خازن سری Melodio ساخت کمپانی Chemi-Con نوید تقویت عمق BASS و افزایش وضوح و کریستالی شدن فرکانس‌های بالا در خروجی صدا را می‌دهند.

جک‌های 3.5mm  خروجی صدای آنالوگ با روکش طلا

خروجی‌های صدا نیز در این مادربرد در بخش آنالوگ از نوع 7.1Channel مجهز به جک‌های 3.5mm با روکش طلا است که در عمل باعث افزایش کیفیت اتصال، کاهش نویز و خوردگی و اکسیداسیون در اثر رطوبت و قطع و وصل مکرر می‌شود. در بخش Digital نیز پورت Optical S/PDIF out جوابگوی نیازهای حرفه‌ای خواهد بود.

پردازش نرم‌افزاری به‌واسطه Nahimic Sound Technology 2+
تجربه ثابت کرده که همواره حتی بهترین و خاص‌ترین سیستم‌های صوتی نیز بدون کنترل و پردازش نرم افزاری سیگنال صوتی، حرفی برای گفتن نخواهند داشت. در واقع سخت افزار و نرم افزار در این امر مکمل یکدیگر هستند و عملکرد متوازن و هماهنگ این دو، نقش مهمی در دل‌چسب‌تر بودن صدای خروجی بازی می‌کند.
کمپانی MSI نسل دوم نرم افزار Nahimic را با سیستم صوتی این مادربرد همراه کرده است که حقیقتاً بسیار بی‌نقص و پویا عمل می‌کند و با توجه به امکانات بسیار متعددی که همراه خود دارد تقریباً برای هر نوع سلیقه صوتی جنس صدای مختص به خود را در خروجی ارائه می‌دهد.

همان‌طور که ملاحظه می‌کنید رابط کاربری بسیار زیبای این نرم افزار در صفحه اصلی حاوی چندین پروفایل‌ها آماده برای کاربردهای چند رسانه‌ای و گیمینگ در ژانرهای مختلف است. همچنین سامانه‌های افزایش غلظت فرکانس‌های بالا (Treble Enhancer)، افزایش غلظت فرکانس‌های پایین (Bass Boost)، کنترل هوشمند حجم صدا (Smart Loudness)، شبیه ساز صدای فراگیر  با عنوان Virtual Surround و Voice Clarity و افکت Reverb نیز در این بخش پیش بینی شده است.

علاوه بر این با استفاده از اکولایزر 10 باند گرافیکی در نظر گرفته شده امکان تنظیم سطوح مختلف صدا با دقت و پویایی عملکرد بسیار بالا فراهم شده است.

در بخش Microphone امکانات بسیار جالبی مانند Microphone Loopback و Voice Leveler و Voice Shaper و قابلیت حذف صداهای مزاحم اطراف در نظر گرفته شده است که در نوع خود کم نظیر محسوب می‌شود.

اگر با فرآیند استریمینگ آشنا باشید می‌دانید که بعضی از استریمرها برای مفرح کردن بازدیدکنندگان خود از قطعه‌های خاص موسیقی در هنگام برنده شدن در یک راند از بازی یا رویدادهای مختلف زمان بازی کردن استفاده می‌کنند. به کمک این بخش از نرم‌افزار می‌توانید در ارتباط با برنامه‌های معروف استریمینگ مانند OBS یا Xsplit کلیدهای میانبر مخصوص خود را برای هر قطعه‌ی موسیقی تنظیم کنید و از آن در حین استریم استفاده کنید.

در قسمت Sound Tracker این قابلیت فراهم شده تا در بازی‌های رایانه‌ای با نمایش یک رادار در تصویر محل اختفای دشمنان خود را در سریع‌ترین زمان ممکن پیدا کنید. البته درایور اصلی Realtek نیز بر روی این مادربرد نصب می‌شود و قابلیت تنظیم ضریب تقویت آمپلی‌فایر خروجی صدا در 3 حالت مختلف و تنظیم امپدانس هدفون در آن گنجانده شده است.

 


درگاه‌های بی‌سیم و سیمی شبکه

همانند اکثر مادربردهای گیمینگ رده بالای حال حاضر، این مادربرد نیز مجهز به یک ماژول Wi-Fi پیشرفته، مدل AC9260 ساخت کمپانی اینتل از نوع 802.11ac dual-band در فرکانس‌های 2.4/5GHz و با حداکثر سرعت انتقال اطلاعات 1.73Gbps  شده است. این ماژول آماده است تا یک تجربه شیرین از حیث سرعت و کیفیت بالای پایداری سیگنال را به کاربران هدیه کند. ناگفته نماند که این ماژول یک کنترلر Bluetooth V5 را نیز با خود به همراه دارد.

کنترلر Ethernet تعبیه شده در این مادربرد نیز تراشه Gigabit مدل I211AT ساخت کمپانی اینتل است. این تراشه که یکی از آخرین و مدرن‌ترین تراشه‌های مستقل کنترلر شبکه ساخت این کمپانی محسوب می‌شود و بر اساس تکنولوژی 40nm ساخته شده است. این قطعه دارای توان مصرفی تنها 0.5W است و از مهم‌ترین خصوصیات آن می‌توان به کاهش بار پردازش شبکه بر روی پردازنده مرکزی (CPU) و افزایش محسوس توان عملیاتی پروتکل‌های TCP و UDP در این تراشه در مقایسه با نسل‌های قبلی اشاره کرد.

از دیگر قابلیت‌های کم نظیر شبکه در این مادربرد، پشتیبانی آن از نرم افزار جدید و هوشمند MSI GAMING LAN MANAGER است. از جمله قابلیت‌های این نرم افزار می‌توان به اولویت‌بندی هوشمند و دستی Taskهای مختلف شبکه و مانیتورینگ هوشمند و برخط اشاره کرد.

 


سایر امکانات و قابلیت‌ها 

MSI برای عیب‌یابی سریع و راحت‌تر از سیستم EZ Debug که شامل چهار LED برای نشان دادن وضعیت کارکرد پردازنده، رم، گرافیک و بوت سیستم هستند استفاده کرده است.

از دیگر قابلیت ویژه‌ی این مادربرد و شاید تمام مادربردهای MSI می‌توان به تکنولوژی DDR4 Boost اشاره کرد که به کمک طراحی خاص و مهندسی شده، نتایج بسیار خوبی در تست‌های پهنای‌باند و کارایی حافظه از خود نشان می‌دهد. اکنون به تشریح چگونگی عملکرد این تکنولوژی می‌پردازیم:

ارتباط مستقیم

در این نوع طراحی، قدم اول ارتباط مستقیم بین خطوط اتصال پردازنده و اسلات‌های حافظه است. به دلیل عدم استفاده از هرگونه کامپوننت در این مسیر احتمال تداخل سیگنال‌ها به مراتب کاهش یافته و پایداری سیستم افزایش می‌یابد. یکی دیگر از مزیت‌های این نوع طراحی کاهش طول مسیر ارتباطی است که در واقع این مسیر هرچه کوتاه تر باشد کیفیت سیگنال‌ها نیز بهتر خواهد بود.

ایزولاسیون کامل مدار حافظه

تداخل سیگنال‌ها می‌تواند به دلیل کارکرد کامپوننت‌های نزدیک به پردازنده و رم نیز رخ دهد. برای جلوگیری از این اتفاق، مادربردهای مجهز به تکنولوژی DDR4 Boost در بین لایه‌های بخش مربوط به مدار حافظه دارای نوعی شکاف هستند که این قسمت را از سایر کامپوننت‌ها جدا می‌کند.

بهینه‌سازی مسیرهای حامل سیگنال

PCB یا همان مدارچاپی از ترکیب فایبرگلاس و رزین ساخته می‌شود. برای داشتن بهترین نتیجه در انتقال سیگنال‌ها بهتر است مسیرهای حامل، از روی بخش فایبرگلاسی عبور کنند. در تصویر زیر دو مسیر را مشاهده می‌کنید که مسیر بالا از روی بخش فایبرگلاسی عبور می‌کند در حالی که مسیر پایین به طور مداوم  توسط چاله‌های بخش رزینی دچار اختلال می‌شود. سیگنال‌هایی که توسط مسیر پایین منتقل می‌شوند به دلیل این اختلال تحت تاثیر قرار گرفته و کیفیت خود را از دست می‌دهند. به این اتفاق، اثر بافت فیبر گفته می‌شود.

برای برطرف کردن این مشکل، مسیر انتقال سیگنال‌ها در مادربردهای مبتنی بر تکنولوژی DDR4 Boost به روش دیگری انجام می‌شود. در این تکنولوژی مسیرها به صورت زیگ‌زاگ (ZigZag) طراحی می‌شوند تا طول بیشتری از مسیر روی بخش فایبرگلاسی قرار گرفته و از اثر بافت فیبر جلوگیری شود که حاصل، سیگنال پایدار خواهد بود.

 


مهم‌ترین تراشه‌ها و کنترلرها

  در تصویر فوق تراشه SuperIO ساخت Nuvoton را مشاهده می‌کنید. مانیتورینگ ولتاژ، حرارت و کنترل سرعت فن‌ها در این مادربرد توسط تراشه NCT6797D صورت می‌گیرد.

این تراشه، ساخت شرکت Pericom و نوعی ReDriver برای استفاده از قابلیت USB 3.1 Gen2 تعبیه شده در تراشه B450 است. این تراشه در واقع خروجی USB 3.1 Gen2 پنل پشتی را به کمک تراشه B450، با حداکثر سرعت نامی خود (10Gb/s) ممکن کرده است.  

در تصویر بالا نیز قلب این مادربرد یعنی AMD B450 را ملاحظه می‌کنید. متأسفانه فعلاً اطلاعاتی در مورد Lithography، توان مصرفی و ابعاد دقیق آن در دسترس نیست.  

 


متد و سیستم تست

  تست‌های این قطعه را به‌طور کلی به چهار بخش تست‌های کارایی، توان مصرفی، حرارتی و اورکلاکینگ تقسیم کرده‌ایم. برای مقایسه نتایج نیز از آرشیو نتایج موجود در لابراتوار استفاده کردیم. مشخصات قطعات، درایورها و سیستم عامل استفاده شده در سیستم تست در این بررسی به شرح زیر است:

لازم به ذکر است در تمامی پلتفرم‌ها تنظیمات Bios در حالت پیش فرض تنظیم شده‌اند، در پلتفرم کنونی نیز تنها قابلیت A-XMP برای ماژول‌های حافظه فعال شده است. در تصاویر زیر می‌توانید از نگاه نرم افزار CPU-Z مشخصات و تنظیمات سیستم را ملاحظه کنید:

همچنین لیست نرم‌افزارهای Benchmark و Monitoring و Gameهای به کار رفته در این بررسی به شرح زیر است:

  • 3DMARK 2013 v1.5.915
  • 3DMARK 11 v1.0.132
  • PCMARK 7 1.4.0
  • PCMARK 8 v2.5.419
  • AIDA64 Extreme Edition 5.92.4300
  • CrystalDiskMark 5.0.2
  • CINEBENCH R15
  • Dolphin Benchmark 4.0.2
  • POV-Ray 3.7
  • CPU-Z 1.79.1
  • OCCT 4.5.0
  • FurMark 1.17.0.0
  • SiSoftware Sandra Professional Business 2016.01.22.10
  • MediaEspresso Media Convertor Deluxe 7.5.8022.61105
  • Super PI 1.9 WP
  • wPRIME 2.10
  • 7-Zip 15.14
  • WinRAR 5.30
  • Bioshock Infinite
  • Sniper Elite III
  • Batman: Arkham Origins
  • GTA V
  • Monster Hunter Benchmark
  • Resident Evil 6
  • HWMonitor 1.31
  • Media Player Classic v1.7.10

نکته مهم: تنظیمات گرافیکی در تمامی گیم‌های نام‌برده در این تست بر روی حداکثر مقدار ممکن تنظیم شده است.

 

 

MSI CLICK BIOS 5

کمپانی MSI هم‌زمان با عرضه مادربردهای سری 200 از نسل پنجم رابط گرافیکی CLICK BIOS رونمایی کرد. این رابط کاربری به‌صورت کلی و ساختار پایه همان ویژگی‌های نسل اولیه این رابط را به ارث برده است ولی به‌مراتب کامل‌تر، روان‌تر و البته زیباتر از قبل شده است.

همان‌طور که ملاحظه می‌کنید در حالت Advanced Mode که رابط کاربری پیش فرض این Bios است در بخش بالایی، مشخصات کامل سیستم به همراه فرکانس‌ها، ولتاژها و حرارت مهم‌ترین بخش‌های این پلتفرم به‌صورت Real Time مانیتور می‌شود. همچنین قابلیت اورکلاک ماژول‌های RAM به‌واسطه قابلیت XMP و اورکلاک خودکار سیستم به‌واسطه قابلیت GAME MODE تنها با کلیک بر روی آیکون‌های مورد نظر فراهم شده است. علاوه بر این تنها با چند Drag & Drop ساده می‌توانید اولویت Boot تجهیزات ذخیره سازی را تغییر دهید.

سایر تنظیمات پیشرفته نیز در 6 بخش مجزا طبقه بندی شده‌اند که در بخش SETTINGS قابلیت تنظیم پارامترهای مختلف دستگاه‌های جانبی و بوت، در بخش OC پارامترهای ولتاژی، فرکانسی جهت اورکلاک پلتفرم، در بخش M-FLASH امکان به‌روزرسانی و تهیه فایل پشتیبان از BIOS، در بخش OC PROFILE امکان ذخیره و بازیابی پروفایل‌های مختلف اورکلاک، در بخش HARDWARE MONITOR امکان مشاهده پارامترهای مختلف ولتاژی، حرارتی و فرکانسی به همراه تنظیم و مانیتورینگ سرعت چرخش فن‌ها و در بخش BOARD EXPLORER نیز امکان رصد و چک کردن صحت و سلامت قطعات متصل شده به مادربرد فراهم شده است.

در تصویر بالا امکانات و قابلیت‌های بخش HARDWARE MONITOR را ملاحظه می‌کنید.

در تصویر بالا نیز عملکرد بخش BOARD EXPLORER به نمایش گذاشته شده است.

در بخش M-FLASH همان‌طور که اشاره شد با اتصال یک USB FLASH DISK حاوی فایل به‌روزرسانی BIOS البته با فرمت FAT32 می‌توانید به‌راحتی و در کمتر از 1 دقیقه Bios این مادربرد را به‌روزرسانی کنید.

Secure Erase+ این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند تا با سریع‌ترین و مدرن‌ترین روش‌های ممکن SSD های مختلف را به‌صورت کامل پاک سازی کنند و افت کارایی که در اثر گذر زمان و نوشتن مداوم بر روی درایوهای SSD ایجاد می‌شود را به حداقل ممکن برسانند.

با فشردن کلید F7 بلافاصله وارد محیط دوم این Bios تحت عنوان EZ MODE خواهید شد. در این بخش که برای کاربران غیرحرفه‌ای و مبتدی در نظر گرفته شده است بخش بالایی همانند محیط ADVANCED MODE طراحی شده ولی سایر امکانات به‌صورت محدود در 8 بخش مختلف گنجانده شده است و تنها پارامترهای اولیه و ابتدایی پلتفرم قابل تنظیم هستند. برای مثال در بخش Memory مشخصات فنی تایمینگ‌ها و فرکانس‌های ماژول‌های نصب شده بر روی مادربرد به نمایش گذاشته شده است.

اما به‌عنوان جمع بندی در این بخش، از نظر ما وقت آن رسیده که MSI در بخش UEFI BIOS مادربردهای رده بالای خود یک بازنگری اساسی بکند. رابط کاربری این مادربرد از نظر زیبایی، امکانات و دقت پارامترها در حد و اندازه‌های مادربردهای این رنج قیمت و رقبای خود در برندهای دیگر ظاهر شده است ولی برخی کاستی‌ها نیز در آن مشاهده می‌شود که نمی‌توان به‌راحتی از کنار آن‌ها گذشت. برای مثال پیمایش و سرعت تغییر پارامترها کند و در بعضی موارد آزار دهنده است، همچنین اجرای برخی بخش‌های این رابط مانند M-FLASH و Secure Erase+ به راه اندازی مجدد سیستم نیازمند است. همچنین قابلیت تغییر عملکرد سامانه نورپردازی این مادربرد در این محیط وجود ندارد و کماکان M-FLASH با محدودیت‌های فراوان کار می‌کند.

سایر بخش‌های Bios این مادربرد را نیز می‌توانید در تصاویر زیر مشاهده کنید:

[gallery ID=66]

 


نورپردازی بسیار زیبا تحت عنوان MYSTIC LIGHT

این سامانه که با برند تجاری MYSTIC LIGHT معرفی و عرضه شده است، بر خلاف نسل قبل که توسط نرم افزار GAMING APP کنترل و مدیریت می‌شد حالا صاحب نرم افزاری به مراتب بهتر و با رابط گرافیکی کاربر پسندتر شده است. در نرم افزار جدید همان‌طور که اشاره شد رابط گرافیکی به‌کلی متحول شده و البته علاوه بر مادربرد قابلیت کنترل و مدیریت تمامی تجهیزات سازگار با MYSTIC LIGHT نظیر فن، خنک کننده آبی، نوارهای RGB، ماژول‌های حافظه RAM و ... نیز با این نرم افزار فراهم شده است.

در این نرم افزار قابلیت تعیین 16.7 میلیون رنگ به همراه 17 جلوه نورپردازی بسیار زیبا و چشم نواز فراهم شده است که از جالب‌ترین آن‌ها می‌توان به افکت‌های Stack، Lightning، Meteor، Rainbow، CPU Temperature و حتی جلوه نوری وابسته به ژانرهای مختلف موسیقی و فیلم اشاره کرد. علاوه بر این قابلیت کنترل شدت نور و سرعت تغییر جلوه‌های نورپردازی نیز در این نرم افزار مشاهده می‌شود.

لازم به ذکر است این نرم افزار در برخی موارد دارای باگ و ناپایداری است. البته با توجه به نوپا بودن این نسخه امید می‌رود در نسخه‌های جدیدتر مشکلات موجود مرتفع گردند. در تصاویر زیر می‌توانید نمونه‌هایی از نورپردازی این مادربرد را مشاهده کنید: (برای زیبایی بیشتر نمونه‌های RGB، از خنک کننده AMD Wraith Prism استفاده شده است)

 


معرفی نرم افزارهای کاربردی همراه مادربرد

همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، امکانات نرم افزاری این مادربرد در چند بخش مختلف و در قالب نرم افزار جدید MSI APP MANAGER گردآوری شده‌اند. در این بخش قصد داریم به معرفی مهم‌ترین این نرم افزارها بپردازیم.

GAMING APP

در نرم افزار Gaming APP قابلیت تنظیم پارامترهای مختلف سیستم در 3 حالت OC Mode، Gaming Mode و Silent Mode فراهم شده است. همچنین نرم افزار کنترل نورپردازی، مانیتورینگ پارامترهای مختلف سیستم، کنترل تجهیزات VR و ... نیز در این بخش پیش بینی شده است.

در بخش OSD قابلیت مشاهده پارامترهای ولتاژی، حرارتی و فرکانسی پردازنده و حافظه‌های RAM به همراه نرخ FPS در حین اجرای گیم به صورت On Screen فراهم شده است.

امکان تنظیم حساسیت و همچنین تغییر عملکرد کلیدهای ماوس به همراه امکان ایجاد میانبرهای مختلف به‌وسیله کلیدهای ترکیبی نیز از امکانات Mouse Master محسوب می‌شود.

MSI Command Center
در حال حاضر تقریباً همه کمپانی‌های مطرح سازنده مادربرد یک نرم افزار تحت ویندوز برای مانیتورینگ و کنترل پارامترهای مختلف مادربردهای ساخت خود همراه DVD راه انداز مادربرد ارائه می‌کنند.

نسل جدید نرم افزار Command Center که در مادربردهای نسل‌های قبل کمپانی MSI معرفی شد با کمی تغییرات در محیط گرافیکی، افزایش پایداری و اضافه شدن امکانات جدید همراه با نسل جدید مادربردهای این کمپانی نیز عرضه شده است. همان‌طور که در تصویر بالا ملاحظه می‌کنید امکانات این نرم افزار در 4 تب مختلف طبقه بندی شده‌اند. در تب اول (CPU)  قابلیت تنظیم مهم‌ترین پارامترهای پردازنده، نظیر ضریب فرکانس هسته‌ها، Base Clock و حتی سرعت چرخش فن فراهم شده است.

در تب DRAM امکان تغییر ولتاژ و ضریب فرکانس ماژول‌های حافظه فراهم شده است. همچنین بر تمامی تایمینگ های اصلی و پیشرفته ماژول‌های حافظه نیز کنترل کامل خواهید داشت.

با انتخاب گزینه Advanced در پنجره این بخش می‌توانید به جزئیات پارامترهای ولتاژی، سرعت چرخش فن‌ها و تنظیمات تایمینگ ماژول‌های حافظه دسترسی داشته باشید.

در بخش Game Boost این امکان فراهم شده تا به صورت نرم افزاری قابلیت GAME BOOST را فعال کنید. این قابلیت به شما کمک می‌کند تا در سریع‌ترین زمان ممکن و به شیوه‌ای راحت، سیستم خود را بدون هرگونه پیچیدگی اورکلاک کنید تا کارایی دریافت‌شده از پردازنده و رم را افزایش دهید. بدین ترتیب در بازی‌ها نیز نرخ فریم بالاتری کسب خواهد شد. بنابراین گیمرها بدون هیچ دردسری می‌توانند سیستم خود را با یک کلیک اورکلاک کنند.

در بخش FAN نیز این امکان فراهم شده تا سرعت چرخش تمامی فن‌های متصل به مادربرد را به‌صورت دستی و یا با تعیین پروفایل‌های مختلف تنظیم کنید.

در این بخش به‌واسطه حسگرهای حرارتی تعبیه شده در دو بخش مختلف مادربرد حرارت حیاتی‌ترین بخش‌های سیستم را به‌صورت برخط مانیتور، و تنها با یک کلیک سیستم خنک کننده سیستم را جهت تهویه بهتر تنظیم می‌کند.

بخش Record نیز تمامی فعل و انفعالات رخ داده در تمامی پارامترهای ولتاژی، حرارتی و سرعت چرخش فن‌ها را در یک فایل مجزا ذخیره کرده تا کاربر یا کاربران سیستم در مواقع لازم به‌راحتی توانایی بازبینی این اطلاعات را داشته باشند.

در بخش Warning تمهیداتی اندیشه شده تا در صورت خارج شدن پارامترهای مختلف ولتاژی، حرارتی و حتی سرعت چرخش فن‌ها از محدوده تعیین شده، سیستم هشدار دهنده این نرم افزار کاربر را از مشکل به وجود آمده باخبر سازد. محدوده امن تمامی پارامترها به‌صورت پیش فرض تنظیم شده‌اند، اما این امکان فراهم شده تا کاربر نیز توانایی تغییر این محدوده‌ها را داشته باشد.مشخصات کامل پردازنده، مادربرد و ماژول‌های RAM سیستم نیز را می‌توانید در بخش Info به صورت کامل مشاهده کنید.


تست‌های مدیریت مصرف انرژی
در این بخش توان مصرفی کل سیستم را (توان مصرفی از برق شهر توسط پاور سیستم) توسط دستگاه وات متر دیجیتال در وضعیت با کارت گرافیک مجزا  و در دو حالت Idle (15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و در حالت Load کامل CPU و GPU (به‌واسطه 15 دقیقه اجرای هم زمان تست CPU: OCCT و تست Burn-in نرم افزار FurMark) اندازه گیری کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:

با توجه به استفاده از 2 ماژول حافظه و کمتر بودن کامپوننت‌های مادربرد، شاهد مصرف انرژی بیشتر مادربرد در حالت Idle هستیم که حاصل طراحی متفاوت مدار رگولاتور ولتاژ است و به طور کامل در بخش بررسی مدار رگولاتور ولتاژ به آن پرداخته شد. در حالت لود کامل نیز بایوس مادربرد ولتاژها را کمی بالاتر از مقدار مورد نیاز پردازنده (در حدود 1.48V) تنظیم می‌کند که برای نسخه‌های اولیه بایوس بیشتر مادربردها امری طبیعی است و انتظار می‌رود در نسخه‌های بعدی برطرف شود. این ولتاژ بیشتر خود را به شکل مصرف انرژی و دمای بیشتر نشان داده است.


تست‌های حرارتی
در این تست نیز حرارت متصاعد شده از داغ‌ترین نقطه هیتسینک ها و قطعات مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده (CPU VRM) و هیتسینک چیپست AMD B350 را به‌وسیله ترمومتر مادون قرمز و حرارت هسته CPU را نیز به‌وسیله نرم افزار HWMonitor در دو وضعیت Idle (ا15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و Load کامل CPU و GPU (به‌واسطه 15 دقیقه اجرای هم زمان تست CPU: OCCT و تست Burn-in نرم افزار FurMark) اندازه گیری و ثبت کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:

به دلیل نوع طراحی مدار رگولاتور ولتاژ این مادربرد که بخش Vcore به طور کامل از Vsoc جدا شده است توانستیم دمای مدار رگولاتور ولتاژ بخش Vcore را به طور مجزا اندازه گیری کنیم. همانطور که از نتایج مشخص است اضافه کردن هیتسینک و امتداد آن به کاور پنل پشتی کاملاً تأثیر گذار بوده و با وجود تعداد فازهای کمتر، این مجموعه دمای پایینتری را تجربه می‌کند.


تست‌های کارایی (SISoftware Sandra و AIDA64)
در این بخش سعی شده از تمامی زوایا کارایی این مادربرد محک زده شود. برای همین منظور تست‌ها را به چند بخش عمده تقسیم کردیم. هر بخش توسط تکنیک‌های مختلف محاسبه و منطق به شبیه‌سازی پردازش‌های روزمره کاربران در نرم‌افزارهای چند رسانه‌ای و مهندسی می‌پردازد. از این رو نتایج به دست آمده که کاملاً استاندارد و مطابق معیارهای جهانی کارشناسان سخت‌افزاری می‌باشد، معیار بسیار خوبی برای مقایسه عملکرد پلتفرم‌های مختلف به شمار می‌رود.

عوامل بسیار زیادی در شکل‌گیری نتایج این‌گونه تست‌ها مؤثر هستند. از جمله مهم‌ترین این عوامل می‌توان به کانفیگ بهینه Bios توسط کمپانی سازنده، تعبیه Clock Generator های بسیار دقیق و عملکرد هوشمندانه تکنیک‌های مدیریت مصرف انرژی در مادربرد اشاره کرد.


تست پهنای باند و Latency حافظه توسط نرم‌افزار AIDA64
تست پهنای باند حافظه از جمله تست‌هایی هست که نتایج آن کاملاً به وضعیت سیستم‌عامل، فرکانس و معماری ساخت پردازنده و کنترلر حافظه، Bios هوشمند در انتخاب بهترین و عین حال پایدارترین تایمینگ های اصلی و Advanced و پیکربندی و فرکانس ماژول‌های حافظه و State های مختلف مدیریت مصرف انرژی وابسته است.


تست‌های 3DMARK 11 3DMARK 2013 و 
سری نرم‌افزارهای 3DMark کمپانی Futuremark از سال 1999 تا حال، بدون شک یکی از محبوب‌ترین و معتبرترین نرم‌افزارهای تست کارایی کارت‌های گرافیک بوده‌اند. 3DMARK 11 آخرین نسخه از نرم‌افزارهای تست و محک کارت‌های گرافیک کمپانی FutureMark هست. تست‌های این نرم افزار مبتنی آخرین API کمپانی Microsoft یعنی DirectX 11 بوده و از آخرین ویژگی‌های واقع‌گرایانه تصویر در این API نظیر Tessellation، Compute shaders و Multi-threading پشتیبانی می‌کند. توجه داشته باشید که برای اجرای این تست نیاز به یک کارت گرافیک با قابلیت پشتیبانی از DirectX 11 و سیستم عامل Windows 7 یا Windows Vista SP2 دارید.

شاید منحصر به فردترین ویژگی نتایج تست‌های این 3 نرم افزار ایزوله بودن نتایج تست‌های GPU و CPU هست که نتایج تست‌های هر یک از قطعات نام‌برده شده را نسبت به دیگری متمایز می‌کند. این امر کمک می‌کند تا بر روی پلتفرم‌های مختلف نتایجی حدوداً یکسان را برای یک مدل کارت گرافیک داشته باشیم. در نتیجه مقایسه بین مدل‌های مختلف کارت‌های گرافیک حتی در پلتفرم‌های مختلف نیز با سهولت بیشتری انجام می‌شود.


تست‌های PCMARK 7 و PCMARK 8
در این سری نرم‌افزارهای Benchmark کارایی کلی سیستم بر اساس تست‌های کاملاً Multithread مانند نمایش و ویرایش عکس‌های دیجیتال، پخش و ویرایش انواع مختلف موزیک و ویدئو، پخش تصاویر 3 بعدی مانند انواع گیم، جابه‌جایی اطلاعات بین device های مختلف، شبیه یازی نرم‌افزاری امنیتی، رمزگشایی صفحات وب و ... . محک زده می‌شود.


تست‌های Cinebench R15 و POV-RAY
این دونرم افزار بر اساس دو تکنیک کاملاً متفاوت اقدام به ترسیم صحنه‌های 3 بعدی می‌کنند. از این رو شبیه سازهای خوبی برای سنجش کارایی سیستم در این نوع کاربردها محسوب می‌شوند.

ماهیت تست Cinebench درواقع مبتنی بر شبیه ساز نوعی نرم افزار سینمای 4 بعدی هست که بیشتر در استودیوهای ساخت پویانمایی‌های 3 بعدی استفاده می‌شود. در این تست تمامی توانایی پردازنده برای ترسیم یک صحنه 3 بعدی با تمام ویژگی‌های واقع‌گرایانه تصویر به کار گرفته می‌شود. نرم افزار POV-RAY نیز با استفاده از تکنیک Ray tracing اقدام به ترسیم صحنه‌های مبتنی بر متن می‌کند.


تست‌های Video Transcoding توسط Media Espresso Video Convertor  و HandBrake
این دو نرم افزار نیز یکی از بهترین و معتبرترین تست‌های سنجش کارایی سیستم در پخش و تبدیل فایل‌های ویدئویی به فرمت‌های مختلف به شمار می‌روند. پشتیبانی از مدرن‌ترین تکنولوژی‌ها و پربازده‌ترین الگوریتم‌ها جهت تبدیل قابل‌های ویدئویی با بالاترین سرعت و در عین حال باکیفیت‌ترین حالت ممکن از مهم‌ترین ویژگی‌های این دو نرم افزار محسوب می‌شوند.

در نرم افزار CyberLink MediaEspresso از توان CPU برای تبدیل یک فایل ویدئویی باکیفیت 2160p با فرمت MP4 و کمک AVC1 با حجم 481MB به استاندارد ویدئویی 1920x1080  در Youtube استفاده شده است. همچنین در تست نرم افزار HandBrake از توان CPU برای تبدیل یک فایل ویدئویی باکیفیت 2160p با فرمت MP4 و کمک AVC1 با حجم 481MB به ویدئویی با کیفیت 1080p با فرمت MKV و کدک H265 استفاده شده است.

در هر دو تست زمان انجام این پروسه به ثانیه ثبت شده است و مسلماً هر چه این فرآیند زودتر تکمیل شود پلتفرم مورد نظر کارایی بهتری در این تست‌ها داشته است.


تست Dolphin Emulator Benchmark
Dolphin Emulator یک شبیه ساز بسیار قدرتمند برای اجرای بازی‌های کنسول‌های GameCube و Wii در PC آن هم با رزولوشن 1080p می‌باشد. کارایی بسیار بالا به همراه پشتیبانی از بازی‌های آنلاین و تحت شبکه از ویژگی‌های ممتاز این شبیه ساز محسوب می‌شود.

عملکرد Benchmark این شبیه ساز به این صورت است که در این بخش الگوریتمی استاندارد و ثابت که شامل رندر یک صحنه پیچیده 3 بعدی با استفاده از تکنیک ray tracing می‌شود اجرا و زمان سپری شده برای رندر کامل این صحنه ملاک کارایی پردازنده محسوب می‌شود. البته مد نظر داشته باشید که این نرم افزار کاملاً Multithread نیست و فرکانس و معماری هسته پردازنده مهم‌ترین نقش را در اجرای سریع‌تر این شبیه ساز بازی می‌کنند.


تست‌های Zip/Unzip با WinRAR  و 7-Zip 
فرآیند Zip و یا Unzip کردن اطلاعات همیشه جزو یکی از کاربردی‌ترین و در عین حال معمول‌ترین کارهایی است که استفاده کنندگان از کامپیوترهای شخصی در طول روز با آن سر و کار دارند. از جمله معروف‌ترین و شناخته شده ترین نرم‌افزارهای این امر WinRAR و 7-Zip هست که همواره خود را همگام با ارائه آخرین فنّاوری‌های سخت‌افزاری بروز نگاه می‌دارد تا بهترین کارایی ممکن را از خود ارائه دهد. این نرم افزارها دارای یک بخش Benchmark Tool مستقل می‌باشند که نتایج به دست آمده در این قسمت در نمودارهای زیر درج شده است.


تست‌های wPrime 32M و SUPER PI 1M
wPrime از جمله نرم‌افزارهایی می‌باشد که با محاسبه الگوريتمی تکرارشونده (تخمين تابع به روش نيوتن) به‌صورت کاملاً Multithread، يکی از بهترين نرم‌افزارهای موجود براي تست کارایی پردازنده و مادربرد محسوب می‌شود. Super PI نیز یک نرم افزار Single Thread برای محاسبه عدد π با استفاده از الگوریتم Gauss–Legendre تا 232 رقم اعشار است. فرکانس و معماری هسته پردازنده تعیین کننده ترین عوامل در افزایش سرعت پردازش این نرم افزار هستند.


تست‌های گیمینگ با کارت گرافیک مجزا

Bioshock Infinite
این بازی که بدون شک یکی از بهترین و پرطرفدارترین بازی‌های سبک first-person shooter است توسط کمپانی Irrational Games ساخته شده و انتشار آن نیز بر عهده کمپانی 2K Games بوده است. موتور بازی نیز نگارشی کاملاً تغییر یافته از Unreal Engine 3 است که دارای برخی از قابلیت‌های جدید گرافیکی مبتنی بر DirectX 11 نیز هست.

Batman: Arkham Origins
شاید شما نیز جزو آن سری از افراد باشید که با فیلم‌ها و انیمیشن‌های بتمن خاطرات زیادی دارید. جدیدترین نسخه این بازی از نظر گرافیک بازی پیشرفت زیادی نسبت به نسخه قبلی نداشته است. البته سری آرکام همواره از بیشترین قدرت موتور پایه Unreal Engine 3 استفاده کرده‌اند و گرافیک بازی کاملاً راضی کننده است. نور پردازی بازی عالی از آب در آمده. دانه‌های برف به زیبایی روی شنل بتمن می‌نشینند و بعد از مدتی آب می‌شوند. ظاهر لباس بتمن هم تغییر کرده و در طراحی آن از لباس بتمن در سری فیلم‌های کریستوفر نولان الهام گیری شده است.

GTA V
کمتر گیمری را می‌توان پیدا کرد که تاکنون این بازی عظیم و سراسر هیجان را تا حالا تجربه نکرده باشد. سرانجام حدوداً 1.5 سال پس عرضه GTA V برای کنسول‌های XBOX 360 و PlayStation 3 کمپانی Rockstar Games بالاخره این بازی پرطرفدار را برای PC Gamer ها نیز منتشر کرد.

اما GTA V را باید یک تحول دوباره و شاید حتی یک نقطه عطف برای راک استار نامید. عنوانی که در بدو ارائه به بازار توانست به‌سرعت رکوردهای مختلفی را جابجا نماید. GTA V در دارای سه شخصیت اصلی می‌باشد که بازیکن می‌تواند در طول بازی هر کدام از این شخصیت‌ها را انتخاب نموده، به سلیقه خود شخصی سازی کرده و یا با کسب امتیازاتی توانایی‌های آن‌ها را افزایش دهد. راک استار برای هر کدام از این شخصیت‌ها داستانی در نظر گرفته که موجب پیچیده‌تر و جذاب‌تر شدن بازی شده است. البته بازی گهگاه از داستان اصلی دور می‌شود و به‌طور کلی می‌توان عدم یک داستان مطلوب با پایانی جالب توجه را از نقاط ضعف این بازی دانست. البته فراموش نکنید که داستان پیچیده این بازی که با شخصیت پردازی بی‌نظیری هم همراه شده، برای آنکه بازیکن را به‌سادگی به دنبال خود بکشد کاملاً جذابیت‌های لازم را داراست.

Sniper Elite III
نسخه‌ی سوم این سری سعی دارد از کلیشه‌های معمول فاصله بگیرد و برای تحقق این نکته سازندگان دست به یک ریسک بزرگ زده‌اند و لوکیشن اصلی بازی را از خیابان‌ها و ساختمان‌های ویران اروپا به صحرای گرم و سوزان آفریقا تغییر داده‌اند. بازی در بازه‌ی زمانی سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۳ میلادی جریان دارد، جایی که شعله‌های آتش این جنگ ویران‌کننده به آفریقا نیز رسیده است و این قاره را نیز در کام آتش خود فرو برده است. گیمر در نقش یک تک تیرانداز قرار می‌گیرد که عضوی از نیروهای متفقین می‌باشد.

دلیل انتخاب تک تیراندازی از نیروهای متفقین این بوده است که اولاً تک تیراندازها در نیروهای متفقین نقش بسیار مهمی ایفا می‌کردند و در بسیاری از  مأموریت‌ها نقشی کلیدی دارا بودند و از سوی دیگر شمال آفریقا تحت نفوذ نازی‌ها می‌باشد و ساده‌ترین راه برای ورود به مناطق آن‌ها از طریق  استتار و مخفی کاری است که این کار تنها از سوی یک تک تیرانداز قابل انجام می‌باشد. شخصیت اصلی بازی فردی به نام Karl Fairburne می‌باشد که از تک تیراندازان زبده‌ی نیروی OSS به شمار می‌آید. محیط بازی با توجه به فضای آفریقا طراحی شده است و با توجه به اینکه مناطق شمالی قاره‌ی آفریقا دارای رشته‌کوه‌هایی می‌باشند در بازی نیز شاهد تپه‌ها و کوه‌های بلندی هستیم که فضای مناسبی برای یک تک تیرانداز است.

این بازی که در ژانر شوتر سوم‌شخص طبقه‌بندی می‌شود همانند نسخه قبل از موتور Asura ساخت کمپانی Rebellion بهره می‌برد. این بازی پرطرفدار در 27 جون 2014 برای PC و کنسول‌های XBOX و PS4 منتشر شده است.

Monster Hunter Benchmark
 Monster Hunter 
که یک بازی تحت شبکه پرطرفدار است محصول کمپانی Tencent Games بوده و موتور گرافیکی بسیار قدرتمند Crytek به همراه قابلیت‌های واقع‌گرایانه جدید GameWorks کمپانی Nvidia مثل NVIDIA PhysX Clothing, NVIDIA Hairworks و NVIDIA HBAO+ را با خود همراه دارد.

ویژگی‌های نام‌برده به‌علاوه تکنولوژی‌های مدرن Real Time Rendering, Physical Based Shading, Realistic Vegetation Rendering همگی باعث شده‌اند تا Benchmark این بازی در حال حاضر یکی از مدرن‌ترین و در عین حال زیباترین دموهای گرافیکی مبتنی بر DirectX 11 محسوب شود.


CPU & Memory Overclocking

CPU Overclocking
در این بخش بر خلاف روال گذشته و تعیین یک ولتاژ ثابت برای همه مادربردها تصمیم گرفتیم تا ابتدا پتانسیل اورکلاک پردازنده‌های با این معماری را بسنجیم. به همین منظور ابتدا تمامی پارامترها و قابلیت‌های مرتبط با Power Saving را غیرفعال کردیم و در ادامه پس از آزمایش پروفایل‌های مختلف بر روی این مادربرد به راحتی در فرکانس 4.2GHz و ولتاژ هسته 1.36 در Bios به تعادل و پایداری کامل رسیدیم. در تصویر زیر تست پایداری این پردازنده را در فرکانس فوق مشاهده می کنید:

برای سنجش کارایی پردازنده فوق در فرکانس 4.2 GHz برخی تست‌های کارایی را دوباره تکرار کردیم. نتایج ثبت شده به شرح زیر است:

اورکلاک پردازنده در این مادربرد بسیار ساده بوده و بایوس در اعمال تنظیمات و فرآیند بوت با ضریب‌های مختلف پردازنده بسیار دقیق عمل می‌کند. به طوری که تنها با چند آزمایش ساده و تغییر ضریب پردازنده و Vcore می‌توانید نقطه‌ی تعادل و پایداری سیستم را پیدا کنید.

Memory Overclocking
در ادامه با توجه به ماژول‌های حافظه خوبی که در اختیار داشتیم سعی کردیم تا پتانسیل اورکلاک RAM این مادربرد را نیز محک بزنیم. برای همین منظور ابتدا در Bios مقادیر ولتاژ DRAM Voltage را تا 1.50V افزایش دادیم و درنهایت نیز در فرکانس و تایمینگ 3600MHz – 52-21-21-18 به مرز ناپایداری رسیدیم.

البته نبود تراشه Clock Generator مجزا و قابلیت اورکلاک BCLK، چندان اجازه مانور در رسیدن به حداکثر فرکانس اورکلاک حافظه را به کاربر نمی‌دهد و تنها به آزمایش چند Divider و تایمینگ خلاصه می‌شود. با این حال از نقش تنظیمات دقیق تایمینگ بایوس و تکنولوژی DDR4 Boost در پایداری و سادگی اورکلاک نمی‌توان چشم پوشی کرد.


جمع‌بندی و امتیاز شهرسخت‌افزار

تراشه B350 برای پلتفرم AMD با این هدف ساخته شد که کاربران معمولی و گیمرهایی که به طور عمده از یک کارت گرفیک، یک SSD و چند درایو ذخیره ساز استفاده می‌کنند و انبوهی وسایل جانبی را به کار نمی‌گیرند بتوانند بدون هزینه‌ی گزاف، از توانایی‌های پردازنده AMD که خود نسبت کارایی به قیمت فوق‌العاده ای دارند در کنار قابلیت اورکلاکینگ پردازنده و حافظه استفاده کنند و بیشترین کارایی را با حداقل قیمت بدست آورند. اکنون تراشه B450 نسخه بروز شده B350 ایست که به جدیدترین تکنولوژی‌های AMD همچون StoreMI، PBO و XFR2 مجهز شده و آماده بکارگیری در کنار جدیدترین پردازنده‌های نسل دوم Ryzen است.

پس از بررسی و آزمون‌های ما، مادربرد B450 Gaming Pro Carbon AC توانست از چند جهت مورد توجه قرار گیرد؛ مورد اول مدار رگولاتور ولتاژ آن بود که در عین سادگی و قیمت مناسب به کاربر قابلیت انتخاب بین ضعیفترین تا قویترین پردازنده سوکت AM4، یعنی 2700X را ارائه می‌کرد و هیچ نگرانی بابت اورکلاک این پردازنده پر مصرف و استفاده 24/7 از آن وجود نداشت. مورد دوم بکارگیری آخرین و جدیدترین گزینه‌ها برای ماژول شبکه بی‌سیم، کدک صوتی، تعبیه خنک کننده حافظه M2 و حتی به‌کارگیری قابلیت Bios Flashback بود. بیشتر سازندگان ترجیح می‌دهند برای پایین نگاه داشتن فاکتور قیمت در این محدوده از محصولات خود با صرفه جویی در انتخاب ماژول‌ها و کامپوننت‌های قدیمی و ارزانتر، چند دلار سود بیشتر بدست آورند در حالی که در این مادربرد کامپوننت‌های مورد استفاده تفاوتی با یک مادربرد 200 دلاری یا گرانتر وجود ندارد. و مورد سوم کارایی بسیار خوب این مادربرد بود که در بیشتر تست‌های پردازشی با وجود نسخه اول بایوس که به طور معمول چندان کارایی بهینه‌ای ندارند، توانست در برابر مادربرد‌های رده بالا و گران قیمت، بدرخشد.

 

MSI با گرد هم آوری قابلیت‌هایی کاربردی  مانند ماژول شبکه بی‌سیم جدید و پرسرعت اینتل، مدار رگولاتور ولتاژ قدرتمند، سیستم صوتی با کیفیت، نورپردازی زیبا و کارایی بالا، در کنار دوام و پایداری آن هم تنها با قیمت 130 دلار، توانسته است یک مادربرد همه فن حریف برای انواع کاربری‌های گیمینگ، تولید محتوا و حتی اداری را در قالب پلتفرم AMD و سوکت AM4 به بازار عرضه کند.

نکات مثبت:

  • طراحی زیبا و تأثیرگذار هیتسینک VRM
  • سیستم صوتی با کیفیت
  • مدار رگولاتور ولتاژ قدرتمند نسبت به قیمت
  • شبکه بی‌سیم پر سرعت
  • نتایج بسیار خوب در آزمون‌های کارایی

نکات منفی:

  • فقدان قابلیت اورکلاک BCLK
  • عدم تعبیه درگاه USB 3.1 Gen2 برای پنل جلوی کیس

با تمامی این تفاسیر مادربرد MSI B450 Gaming Pro Carbon AC موفق به کسب امتیاز بسیار خوب 9.1 و نشان Gamer's Choice و ریز امتیازات زیر در کلاس محصولات میان رده از لابراتوار شهر سخت‌افزار شد:

{fieldgroup 5,review}

چنانچه درباره این محصول سوال یا نظری دارید، در قسمت نظرات مطرح کنید.