خرید به سبک نسل آینده؛ نگاهی به فروشگاه شبانه روزی چینی که هیچ فروشنده‌ای ندارد!

هزینه‌های بالای اجاره فروشگاه و همچنین دستمزدی که باید به فروشنده‌ها پرداخت شود،  شرکت‌های فعال در حوزه ارائه محصولات در فروشگاه‌های فیزیکی را بر‌ آن داشته تا به دنبال استفاده از تکنولوژی‌های جدید در جهت کاهش هزینه‌ها باشند. با این مقدمه، در ادامه نگاهی به تجربه خرید از فروشگاه ۲۴ ساعته چینی خواهیم داشت که در آن هیچ فروشنده یا صندوق‌داری حضور ندارد. این تجربه، از نگاه دانشجویی به نام Wei Li و به نقل از وب‌سایت Technologyreview روایت شده است.

 در ساعت ۸ بعداظهر در محیط خوابگاه دانشگاهی هیچ فروشگاهی برای خرید میان وعده به چشم‌ نمی‌خورد تا اینکه Wei Li دانشجوی علوم کامپیوتر در دانشگاه Hefei چین، با دیدن فروشگاهی از نسل آینده، روزنه‌های امید را در مقابل خود احساس می‌کند.

لی در حالی که قدم‌زنان در محیط باز خوابگاه حرکت می‌کند ناگهان خودرویی شبیه به اتوبوس را مشاهده می‌کند. کمی که دقیق‌تر می‌شود قفسه‌هایی در نمای جلویی به چشم او می‌آیند که مملو از جعبه‌های قرمز‌رنگ هستند. پیش از ورود به فروشگاه، لی یک QR Code را با استفاده از گوشی آیفون خود اسکن می‌کند. همین کافی است تا در شیشه‌ای فروشگاه کنار رفته و مسیر برای ورود لی به فروشگاهی از نسل آینده آماده شود. نکته قابل توجه اینکه در این فروشگاه، نه فروشنده‌ای حضور دارد و نه صندوقداری که دریافت وجه را عملی سازد.

تصویر هولوگرافیکی به او خوش‌آمد می گوید و در ادامه هیچ صدایی شنیده نمی‌شود. لی از امکان خرید طیف وسیعی از محصولات شامل میوه، چیپس سیب‌زمینی، قهوه، مجله و حتی میان‌وعده‌هایی که در این فروشگاه به فروش می‌رسد اظهار تعجب می‌کند. برای خرید هریک از اقلام یادشده، تنها کافی است تا با استفاده از اپلیکیشنی که روی گوشی هوشمند او نصب شده، بارکدی را اسکن کند. پس از این، اپلیکیشن یادشده که در ارتباط با کارت بانکی لی قرار گرفته، فرایند خرید را تکمیل خواهد کرد. با نزدیک شدن لی به محل خروج، در شیشه‌ای دیگری به طور خودکار بازشده تا او امکان خروج از مغازه را داشته باشد.

آنچه خواندید شرح خرید از فروشگاه Moby Store است که توسط استارت‌آپ سوئدی Wheelys راه‌اندازی شده است. این استارت‌آپ که پیش از این روی راه‌اندازی کافه‌های سیار متمرکز شده بود حالا مدتی است که مدل جدیدی را برای راه‌اندازی فروشگاه‌های ۲۴ ساعته‌ای که به‌طور تمام و کمال توسط تکنولوژی مدیریت می‌شوند آزمایش می‌کند.

این فروشگاه در محیط خوابگاه دانشگاه Hefei در حدود ۴۵۰ کیلومتری غرب شانگهای راه‌اندازی شده است. در این محیط، Wheelys تعامل ویژه‌ای با اساتید دانشکده‌های فنی و تکنولوژی داشته تا بهره‌بردای کامل از طرح‌های جدید برپایه تکنولوژی در این فروشگاه ممکن شود.

پرسشی که با مشاهده این فروشگاه مطرح می‌شود آن است که چه سازوکاری برای پاسخگویی به نیازهای طیف وسیع خریدارانی که ممکن است به‌طور همزمان وارد فروشگاه شوند اندیشیده شده است؟! سوال دیگر آن است که چگونه از سرقت اجناس فروشگاهی که در آن هیچ فروشنده یا ناظری حضور ندارد جلوگیری می‌شود؟!

برخلاف صنایع هتلداری یا سرویس‌دهی با تاکسی که در آن‌ها توسعه تکنولوژی به راه‌اندازی شرکت‌هایی نظیر اوبر و Airbnb منجر شده، بازار فروش از طریق فروشگاه‌های سنتی و فیزیکی همچنان فاصله زیادی با تغییر و تحول برپایه تکنولوژی دارد. این در حالی است که شرکتی نظیر‌ آمازون که به تازگی خرید فروشگاه‌های زنجیره‌ای Whole Foods را با مبلغ ۱۳.۷ میلیارد دلار عملی ساخته است، فعلا در حال آزمایش طرح مشابهی به نام آمازون گو است که در قالب آن، هیچ صندوق‌دار یا حتی فرایند فیزیکی پرداخت وجهی در فروشگاه‌ تعریف نشده است.

موسس Wheelys تصمیم گرفته طرح جدید خود را به جای سوئد، در چین آزمایش کند. از جمله دلایل این امر، جمعیت بیشتر چین در مقایسه با سوئد است اما عامل تاثیرگذارتر، استفاده گسترده چینی‌ها از گوشی هوشمند برای پرداخت وجه کالاهای خریداری شده است. بدنیست بدانید در سال ۲۰۱۶ میلادی، ۶۰ درصد از ۱۷۵ میلیون تراکنشی که در هر روز توسط اپلکیشن پرداخت Alipay پردازش شده، از کانال گوشی‌های هوشمند هدایت شده است.

از طرف دیگر، افزایش اجاره‌ها و دستمزدها باعث شده Wheelys با انبوه درخواست از سوی مالکان فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های چینی روبرو شد که خواستار اجرای طرح مدیریت بدون کارمند فروشگاه‌های خود هستند. همین امر باعث شده این استارت به‌طور کامل، بخش تحقیق و توسعه خود را از سوئد به چین انتقال دهد تا تمرکز بیشتر و بهتری روی توسعه فروشگاه‌های خودکار و بدون کارمند داشته باشد.

Per Cromwell از جمله پایه‌گذاران این استارت آپ اعلام کرده مرحله بعدی توسعه فروشگاه‌های بدون فروشنده، توسعه تکنولوژی است که تامین توان الکتریکی را برای این فروشگاه‌ها به همراه خواهد داشت. امنیت نیز از دیگر مولفه‌های مهم در مدیریت یک فروشگاه اینچنینی است. به این منظور، Wheelys در تعامل با دانشگاه Hefei توسعه سیستمی را در دستورکار قرارداده که با جمع‌آوری مشخصه‌های بیومتریک خریدار، به ویژه در زمانی که شخص از در ورودی پا به فروشگاه می‌گذارد، دیتابیس کاملی را از مشخصات او تشکیل دهد. علاوه بر این، با اسکن شدن کدهای QR توسط خریدار و همچنین تعبیه سنسورهای مخصوص روی قفسه‌های فروشگاه، برداشتن اجناس، ثبت خواهد شد.

در نظر داشته باشید که خریداران پیش از ورود به فروشگاه باید حساب کاربری مخصوص به خود را ایجاد کنند. به این ترتیب، وقتی خریدار، آیتمی را از قفسه برمی‌دارد، به‌طور خودکار ارتباط با آی دی و حساب بانکی او برقرار خواهد شد. با تکمیل فرایند خرید و پس از آنکه خریدار از فروشگاه خارج می‌شود، تمام اطلاعات بیومتریک جمع‌آوری شده نیز به‌طور خودکار حذف خواهد شد.

این سیستم بیومتریک، در تابستان پیش رو در این فروشگاه نصب خواهد شد و کلیه کاربران این امکان را خواهند داشت تا با دانلود اپیکیشن Wheelys 247 در هر زمانی از فروشگاه خرید کنند.

این استارت‌آپ امیدوار است تا در آینده نزدیک، تکنولوژی‌های بیشتری را در فروشگاه‌های خود ادغام کند. به عنوان مثال، می‌توان به استفاده از چهره انسانی هولوگرافیکی اشاره کرد که علاوه بر خوش‌آمد گویی به کاربر، با بهره‌مندی از تکنولوژی هوش مصنوعی، نقش یک راهنمار را برای خریدار ایفا خواهد کرد. به عنوان مثال، با اعلام بودجه خود به این چهره هولوگرافیک می‌توانید راهنمایی‌های لازم را برای خرید محصول مناسب دریافت کنید. حتی این امکان وجود دارد تا تخفیف‌های روزانه را هم از این راهنماهای مدرن دریافت کنید.

این استارت آپ از این مرحله نیز فراتر رفته و راه‌اندازی سیستمی برپایه سرویس‌های ابری را به‌منظور سرویس‌دهی هرچه بهتر به مشتریان در نظر دارد. سیستمی که اطلاعات مربوط به سلایق و رفتارهای مشتریان را در خود ذخیره کرده تا امکان ارائه مشاوره‌های دقیق‌تر برای خرید محصولات فراهم شود. حتی در چشم‌انداز بلندمدت توسعه این فروشگاه، به‌کارگیری مدلی که در آن حرکت خودکار فروشگاه اتوبوسی تا انبار، برای تامین اجناس مورد نیاز عملی شود نیز مورد توجه قرار گرفته است. این امکان وجود دارد تا با استفاده از الگوهای پیش‌بینی رفتار خریداران، جابه‌جایی فروشگاه به محل‌هایی که در آن‌ها فروش بیشتری متصور می‌شود نیز در دستورکار قرارگیرد. البته همان‌طور که در بسیاری از بازارها شاهد هستیم، توسعه فروشگاه‌های بدون فروشنده نیز ممکن است به بیکار شدن افراد زیادی منجر شوند.

این در حالی است که می‌توان توسعه فروشگاه‌های بدون فروشنده را از منظر دیگری نیز بررسی کرد. به عنوان مثال، در بسیاری از روستاها، هزینه‌های مدیریت فروشگاه و در طرف مقابل، آمار پایین خریدهای به ثبت رسیده، مانع از راه‌اندازی مراکز فروش در ابعاد گسترده شده‌اند. در این موارد، راه‌اندازی فروشگاه‌های بدون فروشنده، با کاهش این هزینه‌ها می‌تواند سرویس‌دهی بهتر را برای روستاها یا مناطق دورافتاده به همراه داشته باشد.