چالش؛ تأثیر تشعشعات امواج موبایل بر مغز انسان چگونه است؟

موبایل ها و دستگاههای ارتباطی این روزها چنان در زندگی ما وارد شده اند که تحمل گذراندن یک روز بدون آنها برای بسیاری از ما شاید غیر ممکن خواهد بود. گذشته از مزایای بیشمار این ابزار، در مورد مضرات امواج موبایل هم صحبت های بسیاری مطرح شده است. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا نگاهی دقیق به گوشه ای از این اتهام های وارده بر امواج موبایل بیندازیم؛ تأثیر امواج موبایل بر مغز انسان.

قبل از هر توضیحی خوب به عکس بالا دقت کنید. همانطور که میبینید تقریباً همه اعضای بدن ما در مقابل تشعشعات رادیویی تأثیر خواهند پذیرفت و شدت کمی و زیادی آن وابسته به میزان تشعشعات و فصله آنها تا بدن و عوامل دیگر است. احتمالاً همه ما این جمله معروف را کم و بیش شنیده ایم که " هنوز اثبات نشده که امواج تلفن های همراه برای بدن انسان مضر است یا خیر" و همینطور در مصاحبه ای که چند وقت پیش توسط صدا و سیمای کشور با پرفسور صمیعی پخش شد، ایشان هم بر ابراز این نظر اکتفا کردند که هنوز نمیتوان گفت که موبایل شما برایتان مشکل زا میشود و یا شما را دچار بیماری سرطان میکند.

 ولی مطمئناً شما دوستان هم با من موافقید که وقتی به مدت طولانی از تلفن همراه خود برای مکالمه استفاده کنیم نمیتوانیم منکر دردی که در نواحی لاله گوش، گردن و به خصوص سرمان به وجود می آید شویم. در واقع این خستگی ها و بعضاً درد ها ناشی از دو عامل است؛ یکی ثابت ماندن عضلات آن نواحی به مدت نسبتاً طولانی برا نگه داشتن گوشی در حالت مناسب و دومی بالاتر رفتن دمای مغز و اندامِ در ارتباط با گوشی به دلیل تشعشعات امواج تلفن همراه است. حالا هر چه زمان استفاده شما از گوشی موبایلتان بیشتر باشد این دردها و همانطور که گفتیم، گرمای ایجاد شده بیشتر خواهد بود.

برای اثبات ادعای بالا میتوانم به نتایج یک آزمایش عملی  اشاره کنیم

در آزمایشی که چند پیش توسط محققان دانشگاه SRM هندوستان انجام شده یک روش ابتکاری برای استخراج میزان تأثیر امواج موبایل روی مغز انسان صورت گرفته که نتایج بسیار جالب و البته قابل تأملی را رقم زده است. این آزمایش برای اینکه حالت کاربردی و نمونه آماری بیشتری داشته باشد بر روی سه نوع گوشی موبایل انجام پذیرفته است و هدف در آن اندازه گیری میزان بالا رفتن دمای قسمتهای مختلف مغز انسان در طی فرآیند استفاده از دستگاه موبایل است. بدین منظور و برای شناسایی دمای قسمت های مختلف مغز هم از دوربین مادون قرمز برای ضبط دمای قسمت های مختلف مغز استفاده شده و نتایج آزمایش در مورد هر سه گوشی توسط نرم افزار محاسباتی MATLAB و جعبه ابزار پردازش تصویر آن صورت گرفته تا شرایط یکسانی برای هر سه گوشی ایجاد گردد. البته این را هم به شما بگویم که روش دقیق انجام آزمایش هم در ویدئویی که در ادامه مطلب برای شما آورده ایم این به صورت کامل ذکر شده است.

البته از این آزمایش یک نتیجه بسیار خوب هم میتوان گرفت و آن هم میتواند این باشد که برای حذف و یا کمرنگ تر کردن تأثیرات گرمایی روی مغز انسان به هنگام استفاده از تلفن های همراه، کارخانه های سازنده میتوانند از موادی در دستگاه های شان استفاده کنند تا میزان تشعشع و به طبع تأثیر آن بر بدن انسان هم به کمترین حد ممکن برسد.

حالا بیایید از منظری دیگری به این قضیه نگاه کنیم. قبل از هر صحبت دیگری، سوال زیر را در ذهن خود در نظر بگیرید:

آیا تأثیر امواج موبایل بر مغز افراد با سنین مختلف، یکسان است؟

فکر میکنم با اندکی تأمل جواب این سوال مشخص باشد؛ خیر. در این زمینه هم تا به امروز آزمایشات زیادی صورت گرفته شده است و همگی این آزمایشات متفق القُل این نتیجه را نشان میدهند که تأثیرات دمایی امواج موبایل هنگام مکالمه بر مغز افراد با سنین پایین تر بیشتر از افراد با سنین بیشتر است؛ به عبارت دیگر تأثیری که امواج موبایل روی مغز یک کودک 5 ساله میگذارد به مراتب بیشتر از تأثیرات همان میزان از امواج روی مغز یک جوان 18 ساله است و به همین ترتیب الی آخر. برای این موضوع هم یک دلیل ساده میتوان آورد. دکتر Om Gandhi از دانشگاه یوتای امریکا در این مورد دلیل معقولی را بیان میکند و تأثیر بیشتر امواج روی مغز کودکان را ناشی از نازک تر بودن استخوان جمجمه آنها میداند و میگوید که میزان نفوذ امواج به مغز یک کودک 5 ساله، سه برابر بیشتر از نفوذ همان میزان امواج به مغز یک انسان بالغ است. به همین خاطر همواره به والدینی که فرزندان خرد سال دارند توصیه میشود تا برای کودکان زیر 10 سال خود به هیچ عنوان گوشی موبایل نخرند و برای اینکه نگرانی خود را از وضعیت لحظه به لحظه فرزندشان رفع کنند، از روشهای دیگری استفاده کنند و یا اینکه ارتباطات مستقیم خود را با آنها بیشتر کنند.

و حالا چطور این خطرات را کاهش دهیم؟

خب برای هر دردی درمانی وجود دارد و برای هر مشکلی هم میتوان راه حلی پیدا کرد. در مورد امواج موبایل هم داستان مشابهی داریم. با رعایت نکات بسیار ساده زیر میتوانید تا حد زیادی از این خطرات بکاهید.

در بهترین نقطه از لحاظ آنتن دهی قرار بگیرید

همواره بهتر است گوشی خود را در نقطه ای از خانه یا محل کار خود قرار دهید که نشانگر آنتن آن در بالاترین پله خود باشد. سعی کنید در این مورد اگر برای شما امکان تغییر مکان و جابجایی وجود دارد به نقطه ای بروید که بیشترین میزان آنتن روی نمایشگر گوشی نشان داده میشود. در این حالت گوشی شما میزان کمتری از توان باتری را مصرف میکند و همچنین میزان تشعشع هم کاهش خواهد یافت؛ در حقیقت تشعشع با قدرت سیگنال ورودی به دستگاه رابطه عکس دارد. این نکته را همیشه در ذهن خود داشته باشید که وسایل برقی هر چند کم، بازهم مقداری اختلال در سیگنالهای موبایل ایجاد میکنند و یا اینکه به عنوان آنت هایی با ساختار نامنظم باعث کاهش دامنه سیگنا آنتن در محل میشوند. در این حالت گوشی شما برای اینکه به میزان مورد نظر خود از توان سیگنال اطلاعات تماس برسد، میزان ضریب تقویت آمپلی فایرهای سیگنالهای رادیویی خود را افزایش میدهد. همین امر باعث میشود میزان تشعشع (هماهنگونه که در بالا گفتیم) افزایش یابد و به طبع میزان اثر آن بر روی بدن شما هم افزایش میابد. پس همواره در نظر داشته باشید که مکانهایی مثل جلوی پنجره ها و دور از وسایل برقی بهترین مکانهای داخل ساختمانها برای تماس های تلفنی اند زیرا هم اثر گرمایی سیگنالهای رادیویی و تشعشع آنها روی مغز کمتر است و هم اینکه گوشی شما مصرف باتری کمتری خواهد داشت.

هنگام مکالمه گوشی خود را در دورترین فاصله ممکن از سرتان نگه دارید

با نگه داشتن بیش از اندازه گوشی نزدیک سرتان، میزان بسیار زیادی از سیگنالهای رادیویی مسیر خود را از داخل جمجمه شما خواهند بست. به عبارت ساده تر اگر بخواهیم بگوییم مخلص کلام این میشود که گوشی خود را تا بیشترین حد ممکن از سرتان دور نگه دارید. در این مورد روشهای دیگری هم پیشنهاد میشود که استفاده از هندزفری های سیمی و همچنین استفاده از بلندگوی گوشی و دور نگه داشتن آن از سر (البته در مواردی که امکان این کار وجود دارد)، از بهترین راهها میباشند. البته در این مورد یک توصیه بسیار حرفه ای و سفت و سختی هم به افراد میشود و آن هم این است که میتوانید یک پوشش از جنس فریت تهیه کنید و آن را دور سیم های هندزفری خود بپیچید تا تقریباً هیچ سیگنال رادیویی به مغز شما نزدیک  نشود. یک توصیه دقیق تر برای افرادی که به ارقام و اعداد توجه بیشتری دارد هم میتواند این باشد که همیشه گوشی خود را تا 5 سانتی متر پایین تر یا دورتر از لاله گوشتان نگه دارید.

هنگام خوابیدن گوشی خود را بالای سرتان قرار ندهید

شاید این مورد را به همه ما گوشزد کرده باشند که باید موقع خوابیدن گوشی خود را از سرمان دور نگه داریم. درست است که در هنگام خواب اصولاً توان زیادی در گوشی مصرف نمیشود و میزان تشعشع هم بسیار ناچیز است؛ اما همین مقدار ناچیز چون به نسبت دیگر حالات زمان بیشتری مغز شما را در معرض تماس با سیگنالهای مضر الکترومغناطیسی قرار میدهد هم بسیار بیشتر است. پس حواستان به این مورد هم باشد.

یک گوشی با میزان تشعشع کمتر تهیه کنید

حتماً تا به حال با عبارت SAR برخورد داشته اید. در واقع SAR یا همان نرخ جذب ویژه، نرخی برای اندازه گیری میزان جذب انرژی سیگنال رادیویی توسط بدن یک انسان است، زمانی که آن فرد در حال استفاده از تلفن همراه باشد. این مقدار را میتوانیم به عنوان معیاری از تشعشع ابزارهای رادیویی روی بدن انسان بدانیم و به طبع هر چقدر این مقدار کمتر باشد میزان اثر گذاری امواج تلفن همراه فرد روی بدنش نیز کمتر است. در جدول زیر تعدادی از گوشی های روز و میزان SAR آنها (اثر گذاری روی سر) آورده شده است.

با توجه به مقاله ای که برای شما عزیزان گرد آوردیم امیدواریم که از این به بعد تلاش بیشتری در کاهش اثرات منفی تلفن همراه روی بدنتان داشته باشید و سعی کنید حتی الامکان به دلیل مشکلاتی که ممکن است در راحتی شما در هنگام کار با تلفن های همراه بوجود آید، به شکل صحیح تری از این ابزار سودمند استفاده کنید.

تهیه شده در شهر سخت افزار با اقتباس از inspirationgreen