طرح رجیستری گوشی‌های موبایل یکی از داغ‌ترین و مهم‌ترین مسائل بازار IT کشور است. در این مطلب شما با نحوه خرید و روند چک کردن رجیستری و ثبت قانونی گوشی، تبلت و سایر تجهیزات دارای سیم‌کارت آشنا خواهید شد که امری ضروری در حین خرید است.

بر اساس اعلام رسمی سازمان تنظیم مقررات درباره‌ فاز دوم طرح رجیستری گوشی، این طرح در فاز دوم صرفاً برای تمامی مدل‌های گوشی و تبلت اپل از روز سه‌شنبه ۱۴ آذرماه 96 اجرا می‌شود و سایر مدل‌های گوشی و تبلت‌های دارای سیم‌کارت نیز به تدریج در هفته‌های آینده پس از اعلام رسمی تحت پوشش طرح قرار می‌گیرند.

با توجه به قرار گرفتن این طرح در مرحله نهایی، از این پس لازم است خریداران به موضوعاتی که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم آشنایی یابند تا بتوانند با خیالی آسوده به خرید گوشی مورد علاقه خود اقدام کنند.

توصیه‌های مهم هنگام خرید گوشی موبایل و تبلت

به منظور خرید دستگاه لازم است ابتدا اصالت آن را بررسی کنید که می‌توانید برای استعلام، شناسه 15 رقمی IMEI (بدون هرگونه خط تیره، ممیز و...) را که بر روی جعبه دستگاه قابل مشاهده است، به شماره 7777 پیامک کنید یا با استفاده از کد دستوری #7777* از اصالت دستگاه اطمینان حاصل نمایید.

توجه کنید که پیامک ارسالی برای شما حتماً باید با سرشماره HAMTA ارسال شده باشد. اگر پیامکی با سرشماره دیگری در جواب برای شما ارسال گردید جعلی است و به هیچ وجه قابل استناد نیست.

تمامی مراحل استعلام باید از طریق خریدار انجام شده و کاربران پس از اطمینان از اصالت تلفن همراه که نشان دهنده قانونی بودن و همچنین استاندارد بودن آن است، می‌توانند تلفن همراه مورد نظر خود را خریداری کنند.

خریداران حتماً پس از خرید دستگاه، باید فاکتور رسمی با مهر فروشگاه که شماره شناسه ۱۵ رقمی (IMEI) دستگاه بر روی آن درج شده را از فروشنده دریافت کنند و درصورت بروز هرگونه مشکل در مورد غیرقانونی بودن گوشی یا تجهیز، فروشنده می‌بایست پاسخگو باشد.

در قدم بعدی، دستگاه باید در شبکه اپراتوری فعال شود. برای این کار می‌توان از کد فعال‌سازی 6 رقمی یکبار مصرف که توسط فروشنده به خریدار ارائه می‌گردد، استفاده کرد. فرآیندهای مربوط به دریافت IMEI، احراز اصالت تجهیزات دارای سیم کارت و نحوه رجیستر کردن گوشی موبایل در ادامه توضیح داده خواهد شد.

نحوه مشاهده IMEI

تمامی دستگاه‌هایی که  قابلیت نصب سیم‌کارت را دارند و از شبکه ارتباطات سیار استفاده می‌نمایند، حداقل دارای یک شناسه بین‌المللی 15 رقمی منحصر به فرد به نام IMEI هستند. این شناسه بر روی دستگاه به صورت فیزیکی، سخت‌افزاری و نرم‌افزاری نصب و درج می‌شود.

شناسه IMEI بر روی جعبه دستگاه قابل رؤیت است و با شماره‌گیری کد #06#* بر روی صفحه نمایش تلفن همراه، نمایش داده می‌شود. لازم به ذکر است گوشی‌های دو سیم کارته، دارای دو شناسه IMEI و گوشی‌های چند سیم‌کارته دارای چند شناسه IMEI هستند و باید دقت کرد که کد دریافتی از طریق کد دستوری #06#* با کد درج شده روی جعبه مطابقت داشته باشد.

استعلام اصالت گوشی موبایل

  1. شماره گیری کد دستوری #7777* با یک تلفن همراه غیر از تلفن همراهی که قصد خرید آن را دارید.
  2. ارسال عدد مربوط به گزینه «استعلام اصالت»
  3. وارد کردن شناسه 15 رقمی IMEI درج شده روی جعبه دستگاه مورد نظر (تا این مرحله نیازی به باز کردن جعبه گوشی تلفن همراه نیست)
  4. تطابق اطلاعات ارائه شده (سازنده، مدل و...) با مشخصات گوشی
  5. باز کردن جعبه دستگاه مورد نظر، شماره گیری #06#* و تطابق IMEI مشاهده شده با IMEI درج شده روی جعبه

هشدار: در صورت عدم تطابق اطلاعات ارائه شده با مشخصات گوشی یا عدم تطابق IMEI مشاهده شده با IMEI درج شده روی جعبه دستگاه و یا منفی بودن پاسخ استعلام ارسال شده از سامانه همتا (HAMTA)، از خرید تلفن همراه خودداری کنید.

آموزش فعال‌سازی گوشی در طرح رجیستری گوشی

  1. شماره گیری کد دستوری #7777*
  2. ارسال عدد مربوط به گزینه «فعال سازی»
  3. وارد کردن IMEI دستگاه مورد نظر
  4. وارد کردن کد فعال سازی (مربوط به دستگاه)
  5. وارد کردن شماره سیم‌کارت دستگاهی که قصد فعال سازی آن را دارید
  6. تأیید اطلاعات وارد شده
  7. دریافت پیام و اطمینان از اطلاعات وارد شده

توجه: پس از فعال سازی گوشی در سامانه همتا، این گوشی فقط بر روی سیم‌کارت فعال شده قابلیت استفاده از شبکه را خواهد داشت و در صورتی که بخواهد از سیم‌کارت دیگری استفاده کنید، باید از طریق گزینه «انتقال مالکیت» که در ادامه توضیح خواهیم داد، اقدام نمایید. در غیر این صورت تلفن همراه بر روی سیم کارت جدید فقط به مدت 30 روز قابل استفاده خواهد بود.

در ادامه به نحوه ثبت گوشی در سامانه همتا و آموزش فعالسازی گوشی موبایل بعد از خرید در طرح رجیستری گوشی (مراحل فوق) به صورت تصویری پرداخته شده است:

کاربرد رمز سامانه همتا

همتا نام سامانه طرح رجیستری موبایل است که از طریق درگاه‌های اینترنتی، کد دستوری و پیامکی قابل دسترس است. رمز همتا با هدف احراز هویت فرد در استفاده از برخی قابلیت‌ها مانند انتقال مالکیت گوشی در سامانه همتا در نظر گرفته شده است. تعریف رمز، هنگام ثبت‌نام در سایت رجیستری گوشی انجام می‌شود.

توجه: چنانچه قصد انتقال مالکیت تلفن همراه متعلق به سیم‌کارت خود را دارید، نیازی به استفاده از رمز همتا نیست. ولی در صورتی که بخواهید با استفاده از تلفن همراه خود، تلفن همراه متعلق به سیم‌کارت دیگری را انتقال دهید، نیاز به رمز همتای آن سیم‌کارت دارید.

انتقال مالکیت تلفن همراه در طرح رجیستری گوشی

  1. شماره گیری کد دستوری #7777*
  2. ارسال عدد مربوط به گزینه «انتقال مالکیت»
  3. انتخاب یا ورود شماره سیم‌کارتی که قصد انتقال مالکیت تلفن همراه مربوط به آن را دارید
  4. ارسال رمز همتا (مربوط به سیم‌کارت)
  5. انتخاب شناسه IMEI دستگاه مورد نظر و ارسال عدد مربوط به آن
  6. وارد کردن شماره سیم‌کارت فردی که قصد انتقال تلفن همراه به وی را دارید
  7. تأیید اطلاعات وارد شده
  8. دریافت پیام و اطمینان از موفقیت آمیز بودن فرآیند

فرآیندها و ملاحظات حین استفاده

- در صورت گم شدن کد فعال‌ سازی، لازم است به شرکت گارانتی کننده دستگاه مراجعه کنید.
- برای رعایت نکات امنیتی، توصیه می‌شود از شناسه IMEI خود مراقبت کنید و این شناسه را در اختیار دیگران قرار ندهید.
- در صورت نیاز به تعمیر دستگاه، حتماً از عدم تغییر شناسه IMEI بعد از تعمیر، اطمینان حاصل کنید.
- از نصب اپلیکیشن‌های مشکوک که مشخصات گوشی شما را تغییر می‌دهند، پرهیز کنید.

شرایط گوشی‌‌های وارد شده توسط مسافران

مسافرانی که از خارج از کشور گوشی تلفن همراه یا تجهیز دارای سیم کارت خریداری کرده و به همراه خود وارد کشور می کنند باید شناسه بین المللی ۱۵ رقمی (IMEI) تجهیز خریداری شده را در گمرک محل ورود خود ثبت کنند.

مسافران در هنگام ثبت شناسه گوشی تلفن همراه خود باید عوارض گمرکی آن را پرداخت کرده و رسید آن را نزد خود نگهداری کنند. مسافران پس از دریافت کد فعال سازی رجیستری موبایل از وزارت صنعت، معدن و تجارت باید آن را در سامانه همتا به آدرس Hamta.ntsw.ir ثبت کرده و مراحل رجیستری گوشی مسافری را به اتمام برسانند.

پاسخ به چند سوال پر تکرار درباره رجیستری گوشی

در ادامه به چند سوال پر تکرار در مورد رجیستری گوشی های هوشمند پرداخته شده که توجه شما را بدان جلب می‌کنیم:

رجیستری گوشی چیست؟

رجیستری به زبان ساده، ثبت گوشی تلفن همراه در یک سامانه جامع است. طرح رجیستری گوشی در ایران به منظور جلوگیری از وارد شدن دستگا‌های قاچاق و حمایت از وادرات قانونی می‌باشد.

این بدان معناست که کاربران باید پس از آغاز این طرح  فقط محصولاتی که از طریق مبادی قانونی وارد کشور شده‌اند را خریداری کنند. در واقع، برای خرید هر برند از گوشی مثل اپل، سامسونگ، شیائومی و … نیاز به رجیستری هست.

آیا رجیستری گوشی هزینه دارد؟

رجیستری گوشی به خودی خود هزینه‌ای رو دست کاربران نمی‌گذارد. تنها هزینه مربوط به عوارض گمرکی است که توسط شرکت‌های وارد کننده پرداخت شده و به قیمت گوشی اضافه می‌شود.

اما اگر خودتان قصد وارد کردن یک گوشی به صورت مسافری را دارید، باید با مراجعه به سایت یا اداره گمرک نسبت به پرداخت هزینه‌ها مطابق جدول هزینه رجیستری گوشی سال ۱۴۰۱ اقدام کرده و کد فعال‌سازی را دریافت کنید. 

آیا گوشی های قدیمی نیاز به رجیستری دارند؟

گوشی‌های قدیمی که تا پیش از آذر ماه سال 1396 با یک سیمکارت روشن شده باشند به صورت خودکار رجیستر شده و نیاز به اقدام خاصی برای آنها نیست. اما گوشی‌هایی که پس از این تاریخ وارد کشور شوند برای استفاده از خدمات ارتباطی باید رجیستر شوند.

آیا گوشی های ساده نیاز به رجیستری دارند؟

تمام گوشی‌های اعم از ساده و هوشمند و شامل تمامی برندها که پس از  آذر ماه سال 1396 وارد کشور شوند برای فعال‌سازی باید مطابق آموزش رجیستری گوشی که در بالا بیان شد، رجیستر شوند. 

آیا گوشی های دیجی کالا رجیستری دارند؟

تمامی فروشگاه‌های آنلاین مانند دیجی‌کالا گوشی‌های خود را با کد فعال سازی به فروش می‌رسانند که با استفاده از باید گوشی را به نام خود در سامانه همتا رجیستر کرد.

آیا گوشی نو نیاز به رجیستری دارد؟

هر گوشی برای فعال‌سازی و بهره‌مندی از خدمات شبکه ارتباطی در ایران نیازمند رجیستر شدن در سامانه همتا است.

آیا گوشی سامسونگ نیاز به رجیستری دارند؟

گوشی‌های سامسونگ هم مانند سایر برندهای گوشی‌های هوشمند باید با استفاده از کد فعال‌سازی در سامانه همتا رجیستر شوند.

به چند روش می‌توان گوشی را رجیستر کرد؟

روش های رجیستر کردن گوشی شامل استفاده از کدهای دستوری یا اپلیکیشن همتا یا مراجعه وب سایت این سامانه بوده و می‌توان گوشی هوشمند خود را به راحتی رجیستر کرد. همچنین در بالا آموزش کامل رجیستر کردن گوشی موبایل به تفصیل شرح داده شده است.

آیا می‌توان گوشی‌های آیفون را بدون پاسپورت رجیستر کرد؟

گوشی‌های آیفون اگر به صورت مسافری به کشور وارد شوند بایستی توسط پاسپورت رجیستر شوند. اما اگر گوشی هوشمند را از طریق وب‌سایت‌های اینترنتی مانند آمازون سفارش دهید، فرآیند رجیستری گوشی در اداره پست انجام شده و هزینه آن از شما دریافت می‌گردد.

البته باید توجه داشت که با توجه به شرایط جدید رجیستری هر فرد فقط می‌تواند یک بار در سال رجیستری گوشی با پاسپورت را انجام دهد. البته باید هزینه رجیستری گوشی مسافری با پاسپورت نیز به گمرک پرداخت شود.

داشتن کد رجیستری گوشی چه مشکلاتی برای ما به وجود خواهد آورد؟

کاربران با داشتن کد رجیستری به راحتی می‌توانند گوشی هوشمند را به نام خود در سامانه همتا رجیستر کنند و در این زمینه هیچ مشکلی وجود ندارد.

فروشنده ، از ارسال کد فعال سازی گوشی امتناع می کند. آیا می توانم این گوشی را خریداری کنم؟

امکان رجیستری گوشی هوشمند بدون کد فعال‌سازی ممکن نیست و بنابراین باید حتماً کد فعال سازی را از فروشنده دریافت کنید.

آیا ایپد رجیستری دارد؟

کلیه دستگاه‌های سیم‌کارت خور از جمله آیپدهای اپل هم باید در سامانه همتا رجیستر شوند.

آیا تبلت رجیستری میخواد؟

بر اساس اعلام سامانه همتا تمامی دستگاه‌های سیمکارت خور از جمله تبلت‌ها باید در سامانه همتا ثبت و رجیستر شوند.

از کجا بفهمیم رجیستری گوشی به نام کیست؟

امکان دریافت اطلاعات مالک قبلی گوشی از طریق سامانه همتا میسر نیست و تنها بخشی از شماره مالک گوشی به نمایش در می‌آید. در واقع فرآیند انتقال مالکیت در زمان خرید گوشی الزامی است و فروشنده موظف است این فرآیند را برای خریدار انجام دهد.

از کجا بفهمیم گوشی رجیستری شده است؟

در حالت کلی، سه راه برای اطلاع از رجیستر بودن یا نبودن تلفن همراه پیش رو است:

  • استعلام اصالت گوشی از طریق پیامک IMEI به شماره‌ی ۷۷۷۷
  • استفاده از سامانه‌ ستاره ۷۷۷۷ مربع
  • استعلام اصالت گوشی از طریق سامانه همتا

برای رجیستری چه چیزی لازم است؟

در صورت داشتن کد فعال سازی می‌توان با استفاده از شماره imei و یک سمیکارت متعلق به مالک گوشی نسبت به رجیستری تلفن همراه اقدام کرد. همچنین آموزش رجیستر انواع گوشی در این مقاله به صورت کامل بیان شده است.

رجیستری برای چه گوشی هایی است؟

در حال حاضر تمام گوشی‌های هوشمند می‌بایستی در سامانه همتا رجیستر شوند.

چرا سایت رجیستری (سامانه همتا) باز نمی شود؟

سایت رجیستری هم مانند سایر سامانه های اینترنتی با قطعی روبرو می‌شوند. در این مواقع بهتر است از کدهای دستوری برای رجیستر کردن گوشی استفاده کنید.

چرا پیامک رجیستری نمیاد؟

بعضی مواقع به علت شلوغی شبکه یا از دسترس خارج شدن سامانه همتا پیامک‌های اطلاع رسانی دریافت نمی‌شود. در این مواقع بهتر است از طریق کدهای دستوری از انجام موفقیت آمیز رجیستری اطمینان حاصل کنید.

نکات پایانی

-  عوارض گمرکی و ارزش‌گذاری کالای مسافری بر اساس ارزش‌های ثبت شده در سامانه TSC به آدرس tsc.irica.co انجام می شود
- خریداران پس از خرید گوشی یا تجهیز دارای سیم‌کارت، درصورت برخورد با هرگونه مشکل و یا شکایت در زمینه استعلام، انتقال مالکیت، هزینه، فعال‌سازی، جعل در فاکتور و شماره سریال تجهیز و مشکلات گمرکی با سامانه ۱۲۴ سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و مرکز تماس طرح با شماره ۰۹۶۳۶۶ تماس گرفته و یا به پورتال سازمان تعزیرات به آدرس tazirat۱۳۵.ir مراجعه کنند.
- درصورت وجود شکایت با ماهیت فنی شامل دریافت نکردن سرویس از شبکه تلفن همراه علیرغم طی کردن تمام مراحل فعال‌سازی و دریافت پیامک تأییدیه فعال شدن گوشی تلفن همراه کاربران می‌توانند با مرکز تماس طرح به شماره ۰۹۶۳۶۶ تماس بگیرند.
- ثبت و فعال‌سازی گوشی تلفن همراه یا سایر تجهیزات دارای سیم‌کارت کاملاً رایگان بوده و خریداران نباید بابت آن هیچ هزینه‌ای پرداخت کنند.
- گوشی یا تجهیزات دارای سیم‌کارت که از مبادی قانونی وارد نشده و شناسه IMEI آن ثبت نشده باشد پس از گذشت یکماه قطع شده و به هیچ عنوان در شبکه اپراتورهای کشور قابل استفاده نمی‌باشد.
- بروشور و تراکت اطلاع‌رسانی و آموزشی درباره نحوه رجیستری گوشی و فعال‌سازی در شبکه همراه با گوشی و تجهیزات دارای سیم‌کارت خریداری شده در تمامی فروشگاههای ارائه‌کننده این تجهیزات نصب شده است.
- گوشی هایی که در حال حاضر در شبکه اپراتورها فعال هستند درصورت تعویض سیم کارت باید در سامانه همتا فرایند انتقال مالکیت را انجام دهند.