7 اشتباه رایج میان علاقه‌مندان به سخت افزار و فناوری که می‌توانید مرتکب آن نشوید!

طبیعی است هیچ کس نمی‌تواند در هر زمینه متخصص باشد، از این رو هنگامی که به مباحث تخصصی چون سخت افزار می‌رسیم؛ اشتباهات شایع است. با این حال این اشتباهات صرفاً به افراد غیر متخصص محدود نمی‌شود و گاهی حتی در مجله‌ها و نشریه‌های تخصصی کامپیوتر و فناوری هم به چشم می‌خورند. در نوشتار پیش رو به 7 مورد از این اشتباهات می‌پردازیم.

 تراشه (چیپ)، چیپ ست، پردازنده (پردازشگر-CPU)، پردازنده گرافیکی (پردازشگر گرافیکی-GPU)، کنترلر (Controller-MCU)، SoC، معماری، ریزمعماری، فناوری ساخت، لیتوگرافی؛ اگر فکر می‌کنید حداقل دو مورد از این‌ها یک معنی واحد را می‌دهد، باید بگویم تنها شما اشتباه نمی‌کنید. حتی گاهی آنهایی هم که خود را مترجم یا حتی متخصص می‌خوانند در تفکیک این‌ها دچار اشتباه می‌شوند.

برخلاف باور عامه، واژه‌های فوق به هیچ عنوان مترادف یا هم معنی نیستند و هر یک معنا و مفهوم مختص به خود را دارد.
به هر چیزی نگویید تراشه (چیپ)!
اگر کامپیوتر خود را نزد یک کارشناس سخت افزار یا حتی الکترونیک ببرید و بگویید "تراشه-چیپ"، به شما قول می‌دهیم هیچ ایده‌ای درباره قطعه مورد نظر شما نخواهد داشت. "تراشه" یا "چیپ" (chip یا microchip)؛ مجموعه‌ای از مدارهای الکترونیکی بر روی یک قطعه نیمه هادی (معمولاً از جنس سیلیکون) است. یک تراشه می‌تواند صرفاً یک قطعه الکترونیکی ساده با هیچ گونه کارکرد مستقلی باشد، بنابراین هنگامی که به هر چیزی می‌گوید تراشه، دچار اشتباه شده‌اید و تراشه به هیچ قطعه مشخصی اشاره ندارد. حافظه، رگلاتور ولتاژ، حسگر، کنترلر و پردازنده؛ تنها نمونه هایی از نواع تراشه ها هستند.

چیپ ست همان چیپ نیست!
دومین اشتباه رایج به ویژه در بین علاقه‌مندان به گوشی‌های موبایل در تفکیک چیپ از چیپ ست رخ می‌دهد. تعریف چیپ ست مجموعه‌ای از چیپ ها است و یک تراشه به تنهایی یک چیپ ست نیست! در حقیقت به بیش از یک چیپ که در ارتباط با یکدیگر کار می‌کنند و به یکدیگر وابسته هستند چیپ ست گفته می‌شود. علت این نام گذاری وابسته بودن آنها به یک دیگر است. معمولاً چیپ ست ها نقش میزبانی از یک تراشه دیگر چون پردازنده را بر عهده دارند.

چیپ ست توسط اینتل به دنیای سخت افزار وارد شد و به وجود یک جفت چیپ بر روی سطح مادربرد اشاره داشت که پیش‌تر به عنوان چیپ یا پل شمالی و جنوبی شناخته می‌شدند. اما حالا اینتل چیپ ست شمالی را به درون خود CPU (پردازنده) منتقل کرده و دیگر خبری از دو چیپ در سطح مادربرد نیست، با این حال از آنجایی که هنوز هم ساختار متشکل از دو چیپ را حفظ کرده، به تراشه‌هایی چون Z170، Z270، H110، X99 و امثال آن چیپ ست گفته می‌شود.

طبق آنچه که گفته شد، شما نمی‌توانید چیپ اصلی یک گوشی موبایل را چیپ ست بخوانید (برای نمونه Snapdragon 835 یا Apple A11 Bionic) یا به GeForce GTX 1070 بگویید چیپ ست؛ هیچ یک از این‌ها چیپ ست نیستند و هر یک تعریف مخصوص خود دارند.

معماری همان فناوری ساخت نیست!
اگر شما هم تا حالا بارها عبارت‌هایی چون "معماری 14 نانومتری" را خوانده اید، در اشتباه بودن آن شک نکنید. آنچه که به عنوان "14" یا "22" نانومتری و امثال آن خوانده می‌شود؛ فناوری ساخت تراشه است و هیچ ارتباطی با معماری ندارد.

معماری با ریزمعماری فرق دارد!
برخلاف آنچه که اغلب بکار می‌رود، هیچ یک از Pascal ،Kaby Lake و امثال آنها، معماری (Architecture) نیستند و ریزمعماری (Microarchitecture) محسوب می‌شوند. Kaby Lake یک ریزمعماری پردازنده مرکزی و Pascal یک ریزمعماری پردازنده گرافیکی است.

معماری همان طراحی پایه پردازنده‌ها بوده و بین آنها مشترک است، برای نمونه هر دو پردازنده‌های دسکتاپ امروزی اینتل و AMD که آنها را می‌شناسیم معماری مشترکی دارند اما در ریز معماری متفاوت هستند.

معماری معمولاً قابل دیدن است، (برای مثال همه اتومبیل‌های امروزی 4 چرخ دارند) اما ریزمعماری می‌تواند متفاوت باشد.

SoC همان پردازنده نیست!
اشتباه رایج دیگری که به شدت بین علاقه‌مندان به موبایل شایع است، اسم بردن از SoC هایی چون Snapdragon 835 یا Apple A11 Bionic به عنوان پردازنده یا حتی چیپ ست است. SoC ها چیزی فراتر از یک پردازنده هستند و اجزای متعددی از جمله خود پردازنده را درون خود جای داده‌اند، به عبارتی دیگر؛ SoCها مجموعه‌ای از مدارهای مجتمع (چون پردازنده، پردازنده گرافیکی، کنترلر حافظه و امثال آنها) هستند که همگی درون یک پکیج واحد گنجانده شده‌اند. در حالت معمول هر یک از موارد یاد شده خود یک تراشه مجزا است اما در SoC ها همه مدارهای مجتمع کنار هم قرار گرفته‌اند و یک تراشه بزرگ‌تر را تشکیل می‌دهند.

با اینکه SoC همان چیپ ست نیست، اما می‌تواند چیپ ست را هم در خود جای دهد، به همین دلیل در برخی لپ تاپ‌ها تنها یک تراشه بزرگ یافت می‌شود.

کنترلر همان پردازنده نیست!
وظیفه پردازنده صرفاً واکشی اطلاعات از حافظه رم و اعمال عملیات بر روی آنها است، اما کنترلر یک تراشه پیچیده‌تر با برخورداری اجزای متعدد از جمله پردازنده، حافظه ذخیره سازی، حافظه رم و امثال آنها است. بنابراین کنترلر یک پردازنده نیست.

لیتوگرافی همان معماری نیست!
لیتوگرافی یا چاپ به کمک نور، به روشی برای چاپ طرح تراشه‌ها گفته می‌شود که بعدتر طرح چاپ شده طی فرایندهای شیمیایی به وسیله فلزات و نیمه هادی‌ها ساخته می شود. بنابراین لیتوگرافی هیچ ارتباطی مستقیمی با معماری و ریزمعماری ندارد. لیتوگرافی صرفاً تکنیک تاباندن نور برای چاپ طراحی مورد نظر است.

اما آنچه که همراه با یک عدد چون"14 نانومتری" خوانده می‌شود، فناوری ساخت است. عدد ذکر شده پیش از "نانومتر"، بیانگر نصف فاصله سلول‌های حافظه یا ترانزیستورهای تراشه است.

این‌ها صرفاً تعدادی از اشتباه‌های رایج میان علاقه‌مندان به سخت افزار و فناوری بودند که به آنها پرداختیم.